Nhân dịp bổ nhiệm tân Hồng Y Iran, tìm hiểu Giáo Hội Công Giáo ở nước này

Nghe bài này

Michelle La Rosa trên The Pillar, ngày 9 tháng 10 năm 2024, viết rằng ngày 5 tháng 10, Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã công bố việc phong chức 21 Hồng Y mới. Trong số những người được chọn để đội mũ đỏ có Tổng giám mục Dominique Mathieu, O.F.M. Conv. của Tehran.

Căn cứ vào bất cứ lý do nào, giám mục của thủ đô Iran là một lựa chọn từ vùng ngoại vi của Giáo hội. Iran không phải là trung tâm của Công Giáo. Trên thực tế, đây là một trong những quốc gia ít người theo Công Giáo nhất trên thế giới, với người Công Giáo chỉ chiếm chưa đến 1% dân số.

Giáo Hội Công Giáo ở Iran như thế nào?
Sau đây là 7 điều cần biết:

Thực tế có ba Giáo Hội Công Giáo hiện diện ở Iran.

Giáo hội lớn nhất là Giáo Hội Công Giáo Can-đê, cử hành phụng vụ bằng tiếng Aram.

Giáo Hội Công Giáo Armenia cũng hiện diện ở đất nước này. Cả Giáo Hội Công Giáo Armenia và Can-đê đều hiệp thông hoàn toàn với Tòa thánh.

Giáo hội Latinh ở Iran cực kỳ bé nhỏ. Hầu hết người Công Giáo Latinh ở nước này là người nước ngoài.

Theo số liệu thống kê của Vatican, chỉ có 5 linh mục trên toàn quốc vào năm 2020 và 9,000 người Công Giáo đã được rửa tội.

Tuy nhiên, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ ước tính có 21,000 người Công Giáo Rôma ở Iran vào năm 2022.

Con số chính xác về Giáo Hội Công Giáo ở Iran có thể khó xác định. Một lý do là tình hình bất ổn ở quốc gia này đã dẫn đến tình trạng di cư đáng kể, nghĩa là số lượng có thể thay đổi rất nhiều từ năm này sang năm khác.

Ngoài ra, việc cải đạo từ quốc giáo là Hồi giáo sang Ki-tô giáo là bất hợp pháp và những người gia nhập Giáo Hội Công Giáo thường làm như vậy một cách lặng lẽ để tránh sự chú ý và trừng phạt của chính phủ.

Iran luôn được coi là một trong những quốc gia tồi tệ nhất trên thế giới đối với các Ki-tô hữu. Các Ki-tô hữu ở Iran phải đối diện với sự bách hại nghiêm trọng.

Trong khi các Ki-tô hữu được chính phủ chính thức công nhận là một nhóm tôn giáo thiểu số và được phép thờ phượng, thì các nhà thờ của họ lại bị giám sát chặt chẽ và quyền của họ bị hạn chế rất nhiều. Việc làm xáo trộn Kinh thánh bằng tiếng Ba Tư địa phương là bất hợp pháp, cũng như bất cứ hình thức cải đạo nào.

Các nhóm nhân quyền cho biết chính phủ có tiền sử bắt giữ hoặc hành quyết những người theo đạo thiểu số và người biểu tình, buộc tội họ phạm các tội bao gồm báng bổ, “thù địch với Chúa”, tuyên truyền chống chế độ hoặc vi phạm quy định nghiêm ngặt về trang phục Hồi giáo của đất nước.

Năm 2021, Iran đã không gia hạn thị thực cho một nữ tu 75 tuổi đã sống ở đất nước này hàng thập niên, chăm sóc những người mắc bệnh phong và giáo dục trẻ mồ côi và người tị nạn.

Bà và người nữ tu 77 tuổi sống cùng bà là những nữ tu cuối cùng còn lại trong khu vực. Vatican News lưu ý rằng họ đã không thể thực hiện các thừa tác vụ của mình trong vài năm trước đó để tránh vi phạm luật nghiêm ngặt của đất nước chống lại việc cải đạo.

Tổng giáo phận Tehran–Isfahan (trước đây gọi là Tổng giáo phận Isfahan) đã dành nhiều thời gian trống tòa hơn là thời gian nó được một giám mục giám sát trong thế kỷ trước.

Giáo phận này đã bị trống tòa từ khi kết thúc Thế chiến thứ nhất năm 1918 cho đến khi Tổng giám mục Kevin Barden, O.P. được bổ nhiệm vào năm 1974. Barden đã bị trục xuất khỏi Iran trong cuộc cách mạng Hồi giáo năm 1980. Sau hai năm, rõ ràng là ngài không có cơ hội trở về nước, và ngài đã từ chức.

Tòa giám mục này sau đó bị bỏ trống cho đến khi người kế nhiệm ngài, Tổng giám mục Ignazio Bedini, S.D.B., được bổ nhiệm vào năm 1989. Sau khi Bedini nghỉ hưu vào năm 2014, tổng giáo phận được điều hành bởi một giám quản tông tòa cho đến khi Mathieu được bổ nhiệm làm tổng giám mục vào năm 2021.

Trong khi Hoa Kỳ cắt đứt quan hệ ngoại giao với Iran vào năm 1980, Tòa thánh vẫn duy trì quan hệ ngoại giao đầy đủ với quốc gia này kể từ năm 1954.

Các nhà quan sát cho rằng Vatican có thể muốn sử dụng ảnh hưởng của mình để đóng vai trò là người hòa giải trong các cuộc xung đột với Iran và giúp bảo vệ các Ki-tô hữu ở Lebanon gần đó.

Các đại diện của Vatican tại Tehran bao gồm Tổng giám mục gây tranh cãi Annibale Bugnini, người đã giám sát việc cải cách Nghi lễ La Mã sau Công đồng Vatican II. Sau khi có tin đồn bất hòa với Đức Phao-lô VI, Đức Giáo Hoàng đã bổ nhiệm ngài làm đại sứ tông tòa tại Iran vào năm 1976, một chức vụ mà Bugnini giữ cho đến khi ngài qua đời sáu năm sau đó.

Người Công Giáo Iran có thể là những người sùng đạo nhất trên thế giới.

Mặc dù số lượng người Công Giáo ở đất nước này khá thưa thớt, nhưng vẫn có sáu nhà thờ chính tòa khác nhau ở Iran.

Tỷ lệ nhà thờ chính tòa/tín hữu ấn tượng đó là do có ba Nhà thờ Công Giáo độc lập khác nhau hiện diện ở đất nước này. Có bốn giáo phận Công Giáo Can-đê, cũng như một giáo phận Công Giáo Armenia và một tổng giáo phận Công Giáo Latinh, mỗi giáo phận đều có nhà thờ chính tòa riêng.

Vũ Văn An

LỜI CHÚA MỖI NGÀY

VATICAN NEWS

VIETCATHOLIC NEWS