Khoảng 300 tín hữu Công Giáo và Chính thống giáo đã tập trung tại thủ đô của Phần Lan, đất nước chủ yếu theo Tin lành Luther, để tham gia cuộc rước kiệu chưa từng có nhằm tôn vinh Đức Trinh Nữ Maria.
Đức Tổng Giám Mục Chính thống giáo Leo Makkonen của Helsinki chia sẻ với tờ Register rằng: “Ý tưởng về cuộc rước kiệu chung mang tính lịch sử này xuất hiện trong một cuộc gặp thân mật giữa tôi và Giám mục Công Giáo Raimo tại dinh thự của ngài”.
Vào tháng 3 năm ngoái, Tổng giám mục Chính thống giáo Makkonen và Giám mục Công Giáo Raimo Goyarrola Belda của Helsinki đã gặp nhau để thảo luận về “những cách thức mà hai Giáo hội của chúng ta có thể trải nghiệm sự hiệp nhất theo cách thực tế và mang tính địa phương như một bước đầu tiên hướng tới đối thoại và hợp tác lớn hơn giữa các cộng đồng Chính thống giáo và Công Giáo tại Phần Lan”.
Vị tổng giám mục Chính thống giáo nói thêm: “Theo tôi biết, đây là cuộc rước kiệu chung đầu tiên giữa Chính thống giáo và Công Giáo được tổ chức ở đất nước chúng tôi.”
Mặc dù Phần Lan là một quốc gia Công Giáo từ khi đất nước này theo Kitô giáo – bắt nguồn từ phương Tây vào thế kỷ 12 thông qua các cuộc Thập tự chinh của Thụy Điển – cho đến thời Cải cách Tin lành, người Công Giáo ở Phần Lan hiện chỉ chiếm 0,3% dân số.
Không giống như Công Giáo, Chính thống giáo đến Phần Lan từ phương Đông. Một số vùng của đất nước đã được các linh mục Nga hoán cải sang Kitô giáo vào thế kỷ 12, nhưng Chính thống giáo cũng đã đến Phần Lan thông qua các cuộc chinh phục đất nước sau này của Nga, đặc biệt là vào thế kỷ 19. Ngày nay, Chính thống giáo chiếm hơn 1% dân số một chút.
Sau cuộc Cải cách Tin lành, các hoạt động Công Giáo đã bị đàn áp dữ dội và chính quyền áp đặt Tin lành Lutheran như quốc giáo. Ngày nay, khoảng 65% dân số Phần Lan theo Tin lành Lutheran. Mặc dù có cùng vị thế pháp lý như một Giáo Hội quốc gia cùng với Giáo Hội Tin lành Lutheran của Phần Lan, Giáo hội Chính thống vẫn là một nhóm thiểu số nhỏ, giống như Giáo Hội Công Giáo — đó là một lý do để duy trì sự đoàn kết, theo lời tổng giám mục Chính thống giáo, vì “trong sự thống nhất chúng ta có sức mạnh”.
Trên đường đi, Heikkilä chia sẻ, các tín hữu “hát thánh ca, cầu nguyện và chỉ đơn giản là tận hưởng tình bạn với nhau”.
Marko Tervaportti từ Nhà thờ Công Giáo St. Henry nói với tờ Register rằng đoàn rước được thấm đẫm “sự tự nhiên và thân thiện”: “Chúng tôi cảm thấy đây là ‘của riêng mình’, như thể chúng tôi đã chờ đợi nó từ rất lâu rồi”.
“Mọi thứ diễn ra tốt đẹp và dễ dàng,” Tervaportti nói thêm. “Tôi có ấn tượng là chúng tôi bắt đầu thở bằng hai lá phổi, trích lời Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II.”
Trong đám rước, một ca đoàn Công Giáo do một tu sĩ dòng Đa Minh chỉ huy và một ca đoàn Chính thống giáo do một ca trưởng của Nhà thờ Chính thống giáo chỉ huy đã dẫn dắt các tín hữu hát thánh ca.
Một bản sao của bứa ảnh Kozelshchyna Mẹ Thiên Chúa — một trong những báu vật tinh thần vĩ đại nhất của Giáo hội Chính thống giáo Phần Lan — cũng như một bức tượng Công Giáo của Đức Mẹ Fatima đã được mang theo trên đường đi. Các tín hữu cũng được mời mang theo ảnh tượng của riêng họ về Đức Trinh Nữ Maria.
Theo các giáo phận Công Giáo và Chính thống giáo, có khoảng 300 tín hữu Chính thống giáo và Công Giáo đã tham gia đoàn rước, “dựa trên thực tế là không phải ai cũng có chỗ ngồi khi chúng tôi đến nhà thờ Công Giáo”, Heikkilä giải thích.
Khi những người hành hương đến Nhà thờ chính tòa St. Henry vào buổi chiều, một lời cầu nguyện Công Giáo ngắn từ Phụng vụ Giờ kinh đã được cất lên. Sau đó, Đức Cha Goyarrola và Đức Cha Sergei Rajapolvi, giám mục phó của Giáo phận Chính thống giáo Helsinki, đã cùng nhau ban phước cho các tín hữu.
Heikkilä cho biết phản ứng từ những người tham gia là vô cùng tích cực. Ngoài ra, “khi chúng tôi đi qua các con phố, những người qua đường có vẻ khá thích thú với cảnh tượng độc đáo này, với nhiều người chụp ảnh”.
Ngay cả trên báo chí Lutheran, Giám mục Goyarrola chia sẻ thông qua bộ phận truyền thông của giáo phận Phần Lan, phạm vi đưa tin là tích cực: “Có một khát khao sâu sắc đối với các sự kiện cộng đồng như thế này. Có một cảm giác thuộc về nhau. Một bầu không khí vui vẻ thoải mái và một khát khao về sự gần gũi và hiệp thông ngày càng tăng lên.”
Đức Giám Mục giải thích rằng cuộc rước kiệu “tượng trưng và cụ thể hóa mối quan hệ tuyệt vời giữa Chính thống giáo và Giáo Hội Công Giáo ở Phần Lan”.
“Chúng tôi cảm thấy mình là một phần của cùng một gia đình những người tin vào Chúa Kitô. Đức Trinh Nữ Maria là mẹ của chúng tôi trong đức tin và chúng tôi muốn cùng nhau mừng lễ, vì sinh nhật của mẹ là một dịp rất được mong đợi và được tổ chức với tình yêu thương trong mỗi gia đình.”
Tương tự như vậy, Đức Tổng Giám Mục Makkonen cũng giải thích rằng “cuộc rước kiệu là biểu tượng mạnh mẽ cho đức tin và di sản chung mà chúng ta chia sẻ, đặc biệt là tình yêu thương và lòng tôn kính chung của chúng ta đối với Theotokos, Đức Trinh Nữ Maria.”
“Đó là lý do tại sao chúng tôi quyết định tổ chức sự kiện này vào đúng ngày lễ Sinh Nhật của Đức Mẹ Đồng Trinh Maria, một ngày lễ lớn mà cả hai truyền thống của chúng tôi đều tôn vinh.”
Cả Giáo Hội Công Giáo ở Phần Lan và Giáo hội Chính thống giáo Phần Lan đều rất tích cực trong các vấn đề đại kết và cả hai đều là thành viên của Hội đồng Đại kết Phần Lan.
Trong một cuộc phỏng vấn với Giám mục Goyarrola của Register vào đầu năm nay, ngài đã nhắc lại nhiều ân sủng mà Giáo Hội Công Giáo tại Phần Lan đã nhận được trong các nỗ lực đại kết của mình, giải thích rằng: “Tôi nghĩ rằng đại kết là chìa khóa cho hòa bình trên thế giới. Trên thực tế, tôi nghĩ rằng hiện tại và tương lai của thế giới phụ thuộc vào sự hiệp nhất này giữa các Kitô hữu.”
Đức Hồng Y Kurt Koch, Tổng trưởng Bộ Cổ võ Hiệp nhất Kitô giáo, đã gửi lời chào đặc biệt tới vị giám mục Công Giáo nhân dịp ngài được thụ phong, động viên ngài trong việc phục vụ cho sự hiệp nhất, nói rằng “trái tim Công Giáo thực sự của vị giám mục mới luôn hướng đến chủ nghĩa đại kết”.
“Nhìn chung, cuộc rước kiệu là một biểu hiện tuyệt đẹp của sự hiệp nhất tồn tại giữa các Giáo hội của chúng ta,” Heikkilä nói về cuộc rước kiệu Đức Mẹ Maria. “Trong một thế giới thường bị chia rẽ, thật đáng khích lệ khi thấy Chính thống giáo Đông phương và Công Giáo Tây phương cùng nhau tôn vinh Mẹ Thiên Chúa như một gia đình trong Chúa Kitô.”
“Đây là một ví dụ điển hình về chủ nghĩa đại kết thực tế,” Tervaportti lưu ý, “không chỉ là lời nói mà còn là hành động vì sự hiệp nhất của Giáo hội. Chúng tôi đang mong đợi cuộc rước kiệu Công Giáo-Chính thống giáo vào năm tới.”
Và giám mục Công Giáo và tổng giám mục Chính thống giáo đã chia sẻ niềm vui của sự kiện này, giải thích rằng có lẽ trong tương lai, hai Giáo hội có thể lên kế hoạch cho “các sự kiện và hoạt động chung bổ sung, đặc biệt tập trung vào cuộc rước kiệu”.
“Hy vọng của tôi,” Đức Tổng Giám Mục Makkonen nói với Register, “là cuộc rước kiệu này đánh dấu sự khởi đầu của một truyền thống thường niên mới đưa hai Giáo hội thiểu số của chúng ta ở Phần Lan lại gần nhau hơn. Trong sự hiệp nhất có sức mạnh.
