Sáng ngày 13/05/2022, cổng thông tin chính thức của Hội đồng Giám mục Việt Nam đã thông báo về tin giả liên quan đến nội dung cuộc gặp giữa Đức Tổng Giám mục Marek Zalewski và Đức Giám mục Anphong Nguyễn Hữu Long.
Các tin giả này được biên tập cách công phu và không chỉ đăng trên mạng xã hội mà còn được gởi trực tiếp đến các email cá nhân và email liên lạc của các trang tin tức, trong đó có Vatican News. Theo ghi nhận, trong những ngày này, Vatican News nhận được nhiều thông tin dạng này mỗi ngày, như thể điều này nằm trong một kế hoạch truyền thông chủ ý.
Đức Tổng Marek Zalewski và Đức cha Anphong Nguyễn Hữu Long đều xác định đây là thông tin không đúng sự thật.
Sau khi Hội đồng Giám mục đăng thông báo về tin giả, một số kênh tạo nội dung giả trên đã xoá những tin đã đăng và các nội dung không còn được tìm thấy trên chức năng tìm kiếm của Youtube.
Trong thời gian gần đây, nhiều trang mạng xã hội và website, ngay cả lấy tên có vẻ Công giáo, đã tạo ra những nội dung giả, được biên tập công phu cả về văn viết lẫn video trình bày. Trong số các nội dung của các trang này, có một số tin chính thức và một số tin giả tự chế. Điều này làm người đọc khó phân biệt bản tin nào thật và bản tin nào giả. Điều đáng lưu ý là các trang tin tức dạng này tạo nên sự hấp dẫn và được theo dõi với số lượng cao hơn rất nhiều lần so với các trang chính thức.
Trong sứ điệp cho Ngày Thế giới truyền thông năm 2018, Đức Thánh Cha Phanxicô đã kêu gọi phòng ngừa và vạch trần những “tin giả” và cổ vũ tìm kiếm sự thật, thực thi một phương thức truyền thông xây dựng hòa bình. Nội dung sứ điệp có đoạn viết: “Khó khăn trong việc vạch trần và loại bỏ tin giả cũng do thực tế là nhiều người thường chỉ tương tác trong các môi trường kỹ thuật số với những người hợp ý với mình, nơi đó thường không có chỗ cho các quan điểm và ý kiến khác nhau.[…] Nó có nguy cơ làm cho người ta trở thành những kẻ vô tình đồng lõa trong việc truyền bá những ý tưởng sai lạc và vô căn cứ. Bi kịch của thông tin sai lạc là nó làm mất uy tín của người khác, trình bày những người ấy như kẻ thù, tới mức mô tả họ như ma quỷ và xúi giục xung đột.” Vì thế, cuối sứ điệp, Đức Thánh Cha viết: “tôi muốn mời gọi tất cả mọi người cổ vũ một nền báo chí vì hòa bình […] một nền báo chí trung thực chống lại những giả dối, những thứ khẩu hiệu khoa trương, và các tiêu đề giật gân; một nền báo chí do con người tạo ra và vì con người.”
Văn Yên, SJ – Vatican News
