JD Flynn của tạp chí mạng The Pillar, ngày 16 tháng 8 năm 2024, cho rằng Giáo hoàng Hàn lâm viện về Sự sống đã trở thành tâm điểm của tranh cãi trong những tuần gần đây, khi các nhà đạo đức học và thần học luân lý chỉ trích một văn bản mới được xuất bản về các câu hỏi đạo đức liên quan đến chăm sóc sức khỏe cuối đời.
Theo các viên chức của Giáo hoàng Hàn lâm viện về Sự sống, “Từ điển nhỏ về Sự sống cuối đời”, được xuất bản vào tháng trước bằng tiếng Ý, nhằm mục đích làm rõ thuật ngữ và khái niệm liên quan đến quyết định đạo đức đối với những người đang phải đối mặt với bệnh nan y hoặc tình trạng chấn thương não hoặc khuyết tật đang diễn ra.
Hàn lâm viện gọi những tình trạng như vậy là “trạng thái thực vật” — nhưng trong khi thuật ngữ đó dường như vẫn được ưa chuộng tại hàn lâm viện, thì nó đã không còn được ưa chuộng trong số hầu hết các bác sĩ, đặc biệt là khi nghiên cứu mới cho thấy một số người như vậy có khả năng suy nghĩ.
Trong mọi trường hợp, một gợi ý trong “Little Lexicon” [Từ vựng nhỏ] đã gây ra tranh cãi, không phải là sự rõ ràng — cụ thể là lập luận của “Little Lexicon” rằng việc cung cấp thức ăn và nước uống cho những người trong điều kiện như vậy có thể được coi là một cách điều trị “hung hăng” hoặc “phi thường”, và do đó bị bác bỏ.
Các nhà thần học Công Giáo đang phản đối bản văn này — lập luận rằng nó trái ngược với giáo lý của Giáo hội.
Nhưng ngoài bản chất của nó, còn có những câu hỏi về thủ tục về cách “Little Lexicon” ra đời — và về việc Giáo hoàng Hàn lâm viện về Sự sống đã trở thành cơ quan gì.
Giáo hoàng Hàn lâm viện về Sự sống được Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II thành lập như một loại trung tâm do Vatican hậu thuẫn tập trung vào việc thúc đẩy giáo lý Công Giáo về phẩm giá của sự sống con người, thông qua sự tham gia của các nhà thần học, nhà đạo đức học và các chuyên gia khác, những người sẽ nghiên cứu và cung cấp “thông tin [và] đào tạo” về các vấn đề xã hội liên quan đến “việc thúc đẩy và bảo vệ sự sống”.
Được thành lập với Tiến sĩ Jerome Lejeune, nhà nghiên cứu người Pháp ủng hộ sự sống, đứng đầu, hàn lâm viện này hoạt động trong những năm đầu như một loại nhóm chuyên gia ủng hộ sự sống, tổ chức các hội nghị, xuất bản hướng dẫn về các vấn đề đạo đức và chứng kiến các thành viên sử dụng các cương lãnh do giáo hoàng ban bố để thuyết trình và hội thảo về giáo lý Công Giáo và các vấn đề y sinh.
Nhưng vào năm 2016, Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã cải tổ cơ quan này, kêu gọi một sứ mệnh rộng lớn hơn nhiều, hướng tới “một quan điểm về ‘sinh thái học của con người’ đích thực, có thể giúp khôi phục lại sự cân bằng ban đầu của Tạo hóa giữa con người và toàn bộ vũ trụ”.
Đồng thời, Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã bãi bỏ các điều khoản trọn đời đối với các thành viên, xóa bỏ yêu cầu các thành viên phải cam kết bảo vệ sự sống theo giáo lý Công Giáo và bổ nhiệm Tổng giám mục Vincenzo Paglia làm chủ tịch của giáo hoàng hàn lâm viện.
Kể từ đó, tổ chức này đã vướng vào một số cuộc tranh cãi liên quan đến các ấn phẩm và tuyên bố của một số thành viên, dường như thách thức giáo lý Công Giáo về tình dục và đạo đức sinh học.
Đáng chú ý trong số những tranh cãi đó là cuộc tranh cãi năm 2022 về một cuốn sách của hàn lâm viện có tên là “Đạo đức thần học về sự sống”, mà các nhà phê bình cho rằng đã thách thức học thuyết của Giáo hội liên quan đến biện pháp tránh thai và thụ tinh trong ống nghiệm, trong khi nó nhằm mục đích “giới thiệu một sự thay đổi mô hình”, theo Paglia, trong cuộc thảo luận thần học của Giáo hội về tình dục và biện pháp tránh thai.
Khi cuốn sách đó gây tranh cãi, một thành viên của Giáo hoàng Hàn lâm viện về Sự sống đã lập luận – trong một cuộc phỏng vấn với người phát ngôn truyền thông của chính hàn lâm viện – rằng giáo lý của Giáo hội trong Humanae vitae [sự sống con người] là “có thể cải cách”, đồng thời kêu gọi Giáo hội thay đổi tiêu chuẩn đánh giá về mặt đạo đức việc sử dụng biện pháp tránh thai nhân tạo.
Giữa các ấn phẩm và tuyên bố như vậy, nhận thức của nhiều người Công Giáo về giáo hoàng hàn lâm viện đã thay đổi đáng kể trong những năm gần đây. Trước đây, hàn lâm viện này dường như là bộ mặt của những nỗ lực của Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II nhằm thúc đẩy “văn hóa sự sống”, nhưng giờ đây, đối với nhiều người Công Giáo, hàn lâm viện này dường như là một thành trì đáng xấu hổ của những lập luận đạo đức được hâm nóng và dị giáo.
Nhưng một số thành viên của Giáo hoàng Hàn lâm viện về Sự sống nói với The Pillar rằng đó không phải là lỗi của họ.
Và các nguồn tin của Vatican đã nói với The Pillar rằng nhiều thành viên của viện, được Đức Giáo Hoàng Phanxicô bổ nhiệm vào năm 2016, chưa bao giờ thực sự được tham vấn về các hoạt động và ấn phẩm của viện trong suốt nhiệm kỳ thành viên của họ, hoặc thậm chí không được thông báo.
Trên thực tế, các nguồn tin cho biết, các thành viên thực tế của cơ quan này — chủ yếu bao gồm các học giả trên khắp thế giới — không được tham vấn về các tài liệu và tuyên bố do văn phòng trung ương của viện công bố, bao gồm cả “Little Lexicon” hiện đang gây tranh cãi.
Thay vì tham gia với các thành viên của mình, họ nói, các quan chức của viện đã có thói quen chỉ định các “nhóm nghiên cứu” để làm việc trên các tài liệu cụ thể, khiến nhiều thành viên không tham gia về mặt chức năng — và không được thông báo — về những gì viện sẽ công bố.
Và các nguồn tin cho biết các cuộc họp của viện cũng được văn phòng trung ương lên kế hoạch, với nhiều cuộc họp tập chú vào trí khôn nhân tạo, người máy hoặc các vấn đề công nghệ khác, ngay cả khi một số thành viên thúc đẩy thảo luận tại các cuộc họp thường niên về các vấn đề đạo đức sinh học liên quan đến phá thai, an tử, nghiên cứu phôi thai, mang thai hộ và các mối đe dọa trực tiếp tương tự đối với sự sống và phẩm giá con người. “Các chủ đề của cuộc họp không liên quan” một nguồn tin nói với The Pillar, cả với sứ mệnh của hàn lâm viện và những thách thức đạo đức sinh học mới nổi mà các nhà nghiên cứu Công Giáo, bệnh viện và thậm chí cả các linh mục giáo xứ phải đối mặt.
“Vậy họ đang giúp đỡ ai?” một nguồn tin thân cận với hàn lâm viện hỏi. “Tất cả những thứ này phục vụ Giáo hội như thế nào?” Với các thành viên của hàn lâm viện dường như bị cô lập khỏi chương trình nghị sự và hoạt động của mình, một số nguồn tin cho biết hàn lâm viện thực sự hoạt động như một loại nhóm nghiên cứu nullius [không điều gì cả] —nó có cấu trúc của một cơ quan hợp đoàn, ngay cả khi nhân viên văn phòng trung tâm — phần lớn do Paglia lựa chọn — thực sự thiết lập câu chuyện cho tổ chức. Một số nguồn tin chỉ ra rằng Cha. Andrea Ciucci, một linh mục của Milan, và là thư ký điều phối của tổ chức, chịu trách nhiệm chính trong việc điều phối các bản văn có vấn đề và thúc đẩy các cuộc họp và nguồn lực hướng tới thảo luận về tr1 khôn nhân tạo và các công nghệ tương tự, thay vì các vấn đề đạo đức sinh học khác. Ciucci, tác giả của một số sách dạy nấu ăn, là “người lãnh đạo trong nhóm của Paglia”, theo một nguồn tin thân cận với hàn lâm viện. Một nguồn tin thân cận với hàn lâm viện cho biết, vị linh mục “không phải là một trí thức”, “mà là một người có động lực ý thức hệ với năng lực quản lý và sự tin tưởng hoàn toàn của Paglia”. Cùng với Ciucci là Đức ông Pierangelo Sequeri, cựu chủ tịch của Viện Thần học Giáo hoàng Gioan Phaolô II về Khoa học Hôn nhân và Gia đình được cải tổ tại Rome, nơi từng tập chú vào thần học về thân xác của Đức Gioan Phaolô II và đã được tái cơ cấu tập trung vào xã hội học.
Theo các nguồn tin, Ciucci và Sequeri, với sự hỗ trợ của Paglia, phần lớn được coi là những người đưa ra toàn bộ quyết định cho Giáo hoàng Viện Hàn lâm về Sự sống. Theo một nguồn tin từ Vatican, “điều đó khiến nó không còn là một hàn lâm viện — một phân khoa học giả — mà là một cái bục để họ dán nhãn hiệu Vatican lên các ý tưởng của chính họ”. Một số nguồn tin cho biết, Paglia phần lớn cho phép những nỗ lực của nhóm đó, thường không quan tâm đến các chi tiết. Tất nhiên, trong những năm gần đây, hàn lâm viện đã phản đối những lời chỉ trích rằng hàn lâm viện không đủ tính tham vấn — với giám đốc truyền thông Fabrizio Mastrofini có lập trường khác thường và hung hăng trên phương tiện truyền thông xã hội chống lại bất cứ lời chỉ trích nào đối với hàn lâm viện. Trong một số trường hợp, các cuộc tranh luận trên Twitter của Mastrofini có vẻ có khả năng định hình chính sách của Hàn Lâm Viện — và nhận thức của công chúng về hàn lâm viện — như bất cứ điều gì khác. Nhưng giữa sự phản đối đó, cuộc tranh cãi gần đây nhất chắc chắn sẽ làm dấy lên một loạt câu hỏi mới về hàn lâm viện. Trong số đó có câu hỏi này: Giáo hoàng Hàn lâm viện về Sự sống có thực sự là một nhóm chuyên gia tư vấn Công Giáo hoàn cầu hay không, hay “hàn lâm viện” chỉ là ba anh chàng mặc áo choàng do Vatican cấp?
