Linh mục và Chính trị

Nghe bài này

Trên tờ The Catholic Thing, ngày 10 tháng 8 năm 2024, Linh mục Peter M.J. Stravinskas nhận định: chúng ta hiện chỉ còn cách cuộc bầu cử tổng thống ba tháng nữa. Và, trong trường hợp bạn khong biết gì những điều phần lớn người ta đều biết, đó là một con đường rất điên rồ, quanh co, và sẽ chỉ trở nên điên rồ hơn và quanh co hơn nữa. Theo quan điểm của người Công Giáo, chúng ta phải chuẩn bị thực hiện chức năng công dân của mình với lương tâm sáng suốt. Vì mục đích đó, chúng ta nên dành thời gian để nêu bật một số vấn đề quan trọng hơn; có những vấn đề khác, mặc dù quan trọng, nhưng có nhiều phán đoán thận trọng khác nhau mà những người có thiện chí có thể không đồng ý một cách hợp lý.

Chúng ta đã nghe quá nhiều lần rằng “tôn giáo và chính trị không hòa hợp”. Câu cách ngôn này có một số sự thật, nhưng nó cũng che giấu một số sự thật cơ bản. Hồng Y Newman, với sự hiểu biết đặc trưng, đã giải quyết vấn đề một cách trực diện:

các giáo sĩ có nghĩa vụ phải hình thành và đưa ra ý kiến. Đôi khi, bằng ngôn ngữ quen thuộc, người ta nói rằng một giáo sĩ không nên dính líu gì đến chính trị. Điều này đúng, nếu có nghĩa là họ không nên nhắm đến các mục tiêu thế tục, không nên đứng về phía một đảng phái chính trị như vậy, không nên tham vọng được mọi người hoan nghênh, hoặc được những người vĩ đại ủng hộ…. Nhưng nếu có nghĩa là họ không nên bày tỏ ý kiến và gây ảnh hưởng theo cách này thay vì cách khác, thì điều đó rõ ràng là không theo Kinh thánh. Các Tông đồ, với tất cả sự tôn kính của họ đối với quyền lực thế tục, dù là Do Thái hay La Mã, và tất cả sự tách biệt của họ khỏi tham vọng thế gian, chẳng phải họ vẫn lên án những người cai trị của họ là những kẻ độc ác, những kẻ đã đóng đinh và giết chết Chúa Kitô của Chúa sao? và họ sẽ tạo ra một xã hội hoàn thiện dựa trên các niềm tin Thanh Giáo nếu họ không làm như vậy sao?.. Và tất cả những điều này có thể được thực hiện mà không làm tổn hại đến sự dịu dàng và khiêm nhường của Ki-tô hữu, mặc dù rất khó để làm được điều đó. Chúng ta không cần phải tức giận hay sử dụng những lời lẽ gây tranh cãi, nhưng vẫn có thể kiên quyết đưa ra ý kiến của mình, tùy theo khả năng hình thành ý kiến, và nhiệt thành với Thiên Chúa trong mọi hoạt động phục vụ tốt lành, và thận trọng và rõ ràng tránh xa những kẻ xấu mà chúng ta sợ những thủ đoạn gian ác của họ.

Nói cách khác, một giáo sĩ không bao giờ được tham gia vào chính trị đảng phái; tuy nhiên, họ phải hỗ trợ người dân của mình đưa các giá trị Tin Mừng vào việc hình thành chính sách công. Thực thế, nếu không làm như vậy sẽ thoái thác trắng trợn chức vụ linh mục của họ.

Trong hai cuộc bầu cử tổng thống trước, người Công Giáo đã có một nhiệm vụ dễ dàng hơn; sự khác biệt giữa hai ương lãnh chính của hai đảng phái rất rõ ràng. Lần này, chúng trở nên mờ nhạt hơn (mặc dù vẫn có thể nhận dạng được). Hãy nói thẳng: Cương lãnh của Đảng Cộng hòa hiện tại khá đáng thất vọng vì nó phản ảnh những sự thỏa hiệp không may và, theo tôi là không cần thiết. Tuy nhiên, đó là một bài học thực tế về sự thật của câu Kinh thánh khuyên răn chúng ta: “Đừng tin tưởng vào các vua chúa”.

Nhưng mặc dù cương lãnh của Đảng Cộng hòa không còn kêu gọi lệnh cấm phá thai theo hiến pháp nữa, nhưng họ vẫn tuyên bố: “Chúng tôi tự hào bảo vệ các gia đình và Sự sống. Chúng tôi tin rằng Tu chính án thứ 14 của Hiến pháp Hoa Kỳ đảm bảo rằng không ai có thể bị từ chối Sự sống hoặc Tự do mà không có Quy trình hợp pháp, và do đó, các Tiểu bang có quyền tự do thông qua Luật bảo vệ các Quyền đó”. Họ tiếp tục, “Sau 51 năm, vì chúng tôi, quyền lực đó đã được trao cho các Tiểu bang và cho một cuộc bỏ phiếu của Người dân. Chúng tôi sẽ phản đối Phá thai muộn, đồng thời ủng hộ các bà mẹ và các chính sách thúc đẩy Chăm sóc trước khi sinh, tiếp cận Kiểm soát sinh đẻ và IVF (phương pháp điều trị vô sinh)”. Hai thành phần cuối cùng là những thỏa hiệp không may và không cần thiết.

Ngược lại, cương lãnh của Đảng Dân chủ là cương lãnh cấp tiến nhất trong lịch sử ở mọi bình diện. Điều đáng lo ngại nhất là cam kết thúc đẩy một tu chính án hiến pháp để ghi nhận Roe v. Wade mãi mãi.

Về một vấn đề được Giáo hội thúc đẩy trong hơn một thế kỷ, chương trình của Đảng Cộng hòa ủng hộ quyền tự do lựa chọn của cha mẹ trong giáo dục, cũng như quyền tự do tôn giáo, trong khi Đảng Dân chủ kêu gọi xóa bỏ cả hai, như chính sách nhất quán của họ trong nhiều thập niên.

Bây giờ, hãy để tôi giải quyết hai trong số những chủ đề này chi tiết hơn một chút.

Trước tiên, tôi muốn xóa tan một số thông tin sai lệch nghiêm trọng liên quan đến IVF. Biện pháp tránh thai nhân tạo tách biệt sự kết hợp khỏi các chiều kích sinh sản của hành vi tình dục, tìm cách trải nghiệm chiều kích trước trong khi ngăn chặn chiều kích sau. Thụ thai nhân tạo là tội lỗi theo hướng ngược lại, mong muốn có con (một mong muốn tốt đẹp và thánh thiện) nhưng lại không có hành động yêu thương.

Thụ tinh trong ống nghiệm lại gây ra một khó khăn về mặt đạo đức khác vì quy trình này tạo ra nhiều phôi thai, phần lớn trong số đó được đưa vào tủ đông lạnh sâu, cuối cùng sẽ chết. Khi Tòa án Tối cao Tennessee trao tiền bồi thường cho cha mẹ của những phôi thai đã bị phá hủy, tòa án đã không cấm IVF; nó chỉ hành động như tòa án thường làm, ví dụ, nếu một phụ nữ mang thai bị giết, thì đó được phán quyết là giết người kép. Thật kỳ lạ, Tổng thống Trump, Thượng nghị sĩ Ted Cruz và nhiều người khác đã lao vào cuộc chiến mà không có lý do hiểu rõ những gì đã được xét xử và những gì đang bị đe dọa.

Thứ hai, và rất quan trọng, xét đến sự thoái lui đáng tiếc của Đảng Cộng hòa đối với sự ủng hộ hết mình trước đây của đảng này đối với tính thánh thiêng của sự sống con người ngay từ khoảnh khắc đầu tiên thụ thai, chúng ta phải tiến hành như thế nào? Thánh Gioan Phaolô II giúp chúng ta trong thông điệp quan trọng năm 1995 của ngài là Evangelium Vitae, trong đó ngài lưu ý rằng khi không có chương trình chính trị nào là lý tưởng, người ta có thể bỏ phiếu cho chương trình gây ra ít tác hại hơn (n.73); quan điểm đó được các giám mục Hoa Kỳ lặp lại trong tài liệu năm 1998 của họ, Living the Gospel of Life (¶ 31-32).

Trong tình hình hiện tại của chúng ta, điều đó có nghĩa là mặc dù không có người Công Giáo nào có thể ủng hộ đề xuất của đảng Dân chủ về phá thai theo yêu cầu, nhưng người ta có thể, với lương tâm trong sáng, ủng hộ cương lãnh của đảng Cộng hòa, ít nhất là phản đối phá thai muộn và quyền của một Nhà nước trong việc cấm phá thai hoàn toàn.

Một điểm cuối cùng: Xin đừng rơi vào cái bẫy tuyệt vọng và kết luận, “Một tai họa cho cả hai ngôi nhà của bạn”, và do đó không bỏ phiếu. Với những rủi ro cao như vậy trong chu kỳ bầu cử này, tôi không nghĩ người ta có thể đưa ra lý lẽ đạo đức để ngồi ngoài cuộc này. Sách Giáo lý của Giáo Hội Công Giáo (số 2240) khá trực tiếp về vấn đề này: “có nghĩa vụ đạo đức… thực hiện quyền bỏ phiếu”.

Đức Hồng Y Newman một lần nữa đưa chủ nghĩa hiện thực kỳ lạ của mình lên hàng đầu:

[Giáo hội] đấu tranh và chịu đau khổ, tùy theo mức độ đóng vai trò của mình; và nếu Giáo hội không chịu đau khổ, thì đó là vì Giáo hội đang ngủ quên. Học thuyết và giáo điều của Giáo hội không bao giờ có thể được thế giới chấp nhận; và nếu thế giới không đàn áp, thì đó là vì Giáo hội không rao giảng.

Các giám mục của Hoa Kỳ đã kiên định trong việc “rao giảng” về sự thánh thiêng của sự sống con người, phẩm giá của gia đình, quyền của cha mẹ trong giáo dục và tính trung tâm của tự do tôn giáo. Do đó, không có gì ngạc nhiên khi Giáo hội phải đối mặt với sự đàn áp. Những người Công Giáo trung thành sẽ ủng hộ tiếng nói của các giám mục bằng lá phiếu của họ. Tất nhiên, chính trị không bao giờ có thể trở thành một tôn giáo; thực vậy, “Vì ở đây chúng ta không có thành trì bền vững, nhưng chúng ta tìm kiếm thành trì sẽ đến.” (Dt 13:14)

Tuy nhiên, điều này không miễn trừ chúng ta khỏi nghĩa vụ công dân là phải bỏ phiếu – đặc biệt là khi làm như vậy theo lương tâm Công Giáo được thông tri.

Vũ Văn An

LỜI CHÚA MỖI NGÀY

VATICAN NEWS

VIETCATHOLIC NEWS