Thánh Giuse đã thực thi vai trò làm cha nuôi của Con Một Thiên Chúa. Thánh nhân nuôi dạy trẻ Giêsu trưởng thành về mọi phương diện. Giữa những thử thách, giữa những đau khổ, giữa bóng tối, chúng ta học được nơi thánh Giuse cách vững bước trong đêm đen, cách lắng nghe Lời Thiên Chúa, cách tiến bước trong thinh lặng. Đức Thánh Cha chia sẻ như thế trong thánh lễ sáng nay tại nhà nguyện Marta.
Thánh Giuse tin tưởng và vâng phục
Khi Đức Maria từ nhà chị Elisabet trở về, thì dấu hiệu làm mẹ của người phụ nữ ngày càng hiện rõ. Giờ đây, thánh Giuse phải đối diện với những nghi ngờ, phải đối diện với đau khổ, với nỗi khổ tâm rất lớn. Thánh Giuse khi ấy không thể hiểu được rằng, Đức Maria là nữ tì của Thiên Chúa, chịu thai bởi phép Chúa Thánh Thần. Thánh nhân quyết định bỏ Đức Maria trong âm thầm. Thánh nhân quyết định không tố giác công khai. Trong bối cảnh ấy, sứ thần Thiên Chúa can thiệp, hiện đến trong giấc mơ, và giải thích cho Giuse hiểu được rằng, em bé Giêsu được thụ thai bởi quyền năng Chúa Thánh Thần. Khi ấy, thánh Giuse tin tưởng và vâng phục.
Trong khi thánh Giuse đang vật lộn với cuộc chiến đấu nội tâm, tiếng nói của Thiên Chúa vang lên: “Hãy thức dậy, hãy trỗi dậy!” Nhiều lần trong Kinh Thánh, khi bắt đầu một sứ mạng mới, tiếng ấy tiếp tục vang lên: Hãy trỗi dậy! Hôm nay cũng thế, sứ thần nói với thánh Giuse: Hãy trỗi dậy, đón Maria về nhà mình! Làm như thế là đón lấy trách nhiệm, là làm chủ tình thế. Thánh Giuse không đến với những người bạn để được an ủi. Ngài cũng không đến với nhà tâm lý để giải thích giấc mơ… Không. Ngài tin, và ngài tiến bước. Ngài dang tay đón nhận hoàn cảnh ấy. Nhưng mà ngài phải làm gì trong tình huống ấy? Tình huống ấy là thế nào? Ngài phải làm gì để thực thi trách nhiệm? Có hai điều: đó là vừa thực thi trách nhiệm làm cha vừa nhận lấy mầu nhiệm.
Thực thi trách nhiệm làm cha
Thánh Giuse nhận lấy Hài Nhi Giêsu và thực thi trách nhiệm làm cha nuôi. Điều này được ghi rõ trong gia phả của Chúa Giêsu. Đó là: Chúa Giêsu là con bác thợ mộc Giuse.
Thánh nhân thực thi trách nhiệm làm cha với một người con không phải con của mình, nhưng là Con của Thiên Chúa Cha. Thánh nhân thực thi bổn phận làm cha với đầy đủ ý nghĩa làm cha: đó là đón nhận, nuôi dưỡng Mẹ Maria và Hài Nhi Giêsu. Đó là dưỡng nuôi cho em bé Giêsu lớn lên. Đó là dạy nghề cho Giêsu. Đó là nuôi dạy Giêsu nên người trưởng thành. Thánh nhân thực thi trách nhiệm làm cha với một người con không phải con của mình mà là Con của Thiên Chúa. Thánh nhân đã làm tất cả mà không nói một lời. Ngài là người thầm lặng. Trong sách Tin Mừng, không có một lời nào của thánh Giuse.
Đón lấy mầu nhiệm
Thánh nhân đón lấy mầu nhiệm của Thiên Chúa, để có thể góp phần làm cho mầu nhiệm ấy được thực hiện. Đó là đưa dân trở lại với Thiên Chúa. Đó là mầu nhiệm của cuộc sáng tạo mới. Cuộc sáng tạo mới ấy còn đẹp hơn cuộc sáng tạo ban đầu.
Thánh Giuse đón lấy mầu nhiệm của Thiên Chúa và thực thi trong âm thầm những gì Thiên Chúa gọi mời. Thánh nhân thực thi sứ mạng làm cha của Con Một Thiên Chúa. Thánh nhân đón lấy mầu nhiệm Thiên Chúa. Thánh nhân mang trong mình dáng dấp của Thiên Chúa Cha. Nếu như Chúa Giêsu, trong thân phận con người, đã học cách nói, cách gọi “Cha ơi! Cha ơi!” với Thiên Chúa Cha, thì trước tiên, trong đời sống, Chúa Giêsu đã học cách gọi ấy nơi người cha nuôi Giuse của mình. Thánh Giuse là thế. Ngài là người cha nuôi luôn bảo bọc, nuôi dưỡng, dạy dỗ người con. Ngài thực thi bổn phận làm cha của mình trong âm thầm, trong mầu nhiệm của Thiên Chúa. Ngài chẳng khi nào dành phần cho riêng mình. Và vì thế, mà Hài Nhi Giêsu có thể lớn mạnh và trưởng thành.
Tứ Quyết SJ