Vào năm 1949, tại Hoa Lục có hơn 4 triệu người Công Giáo với 2,698 linh mục bản xứ và 3,015 linh mục truyền giáo đến từ các nước. Giáo Hội sở hữu 3,932 trường trung tiểu học, 2 đại học, 216 bệnh viện, 781 trạm y tế, 254 viện mồ côi và 29 nhà in.
Khi Mao lên nắm quyền, việc đầu tiên của Mao là trục xuất tất cả các nhà truyền giáo ngoại quốc ra khỏi lãnh thổ Hoa Lục để dễ bịt mắt tây phương và lường gạt các thành phần “tiến bộ” trong giới “trí thức” phương tây vẫn còn mơ màng về chủ thuyết cộng sản. Số linh mục ngoại quốc đang từ con số 3,015 tụt xuống còn 172 vị trong đó 71 vị đang rũ tù. 101 vị còn lại trốn từ tỉnh này sang tỉnh khác. Sau này, nhiều vị như các cha dòng Trapp bị bắt đưa ra tòa án nhân dân, bị kết án là thực dân và xâm lược, bị tử hình bằng cách ghè đầu vào đá, bể sọ chết.
Một vài con số cho chúng ta thấy sự khủng bố của cộng sản Trung quốc tàn bạo đến mức nào. Số linh mục bản xứ đang từ 2698 vị tụt xuống còn 400 vị trong đó có 160 vị đã bị kết án tử hình hay chung thân. Một số nhỏ tham gia vào hội Công Giáo Yêu Nước, số lớn trốn tránh trong dân không dám hành đạo vì công an ruồng bắt ngày đêm. Tất cả tài sản Giáo Hội bị tịch thu. Tất cả chủng viện bị đóng cửa.
Ðời sống của các linh mục chui khó khăn và nguy hiểm đến độ nhiều người cho rằng nguy hiểm và khó khăn hơn các linh mục trong tù. Nhiều linh mục cho biết họ luôn luôn bị cám dỗ giữa việc ra đầu thú và việc tiếp tục hành đạo chui. Nếu đầu thú thì đi tù, mạng sống có thể bị nguy hiểm nhưng bớt cơ cực và lo lắng hơn. Tuy nhiên, giáo dân sẽ không ai coi sóc. Chính vì vậy, các vị đành phó thác trong tay Chúa.
Các linh mục chui không được phép làm việc vì các ngài thường không có hộ khẩu. Các ngài cũng không thể sống nhờ sự chu cấp của giáo dân vì giáo dân cũng nghèo rớt mồng tơi. Các vị thường làm những việc vặt vãnh để độ nhật và dâng lễ chui, làm các phép bí tích tại tư gia và lợi dụng các đám ma để dâng lễ rong đường.
Những nhân chứng sống sót chạy thoát sang Hương Cảng kể lại trong thời kỳ Cách Mạng Văn Hóa từ 1966 đến 1976, bọn công an và hồng vệ binh họp dân bắt họ chứng kiến cảnh bọn ác ôn này moi tim các linh mục chui và anh chị em tín hữu Công Giáo để xem “linh hồn lìa khỏi xác” như thế nào.
Công tâm mà nói, cộng sản Việt Nam có lẽ vẫn không đến nỗi tàn bạo như cộng sản Trung Quốc. Thành ra, nhen nhóm trong lòng, chúng ta vẫn hy vọng người cộng sản Việt nhận ra xu thế thời đại, nhận thức nguy cơ đất nước lọt vào tay Tầu cộng mà hội nhập với thế giới để đời sống dân chúng ấm no, tín hữu các tôn giáo được tự do hành đạo, nhân dân yên tâm làm ăn, an hưởng thái bình.
Những diễn biến gần đây xem ra thật đáng thất vọng. Ảnh hưởng của Tầu cộng xem ra ngày càng rõ nét trong cung cách của nhà cầm quyền Việt Nam đối với các tôn giáo.
Trong diễn biến mới nhất, người Công Giáo đã phẫn nộ nhìn các quan chức xông vào một nhà thờ ở tỉnh Hòa Bình và làm gián đoạn Thánh lễ. Vụ việc được Tổng giáo phận Hà Nội đưa tin kèm theo đoạn video ngắn khiến dư luận lo ngại. Một Facebooker viết: “Thật là đối đầu và thực sự lo lắng khi thấy nghi lễ bị một số quan chức ngăn chặn.
Các quan chức địa phương mặc thường phục đã làm gián đoạn buổi lễ sáng Chúa Nhật tại giáo xứ Vụ Bản. Dẫn đầu là bí thư Đảng ủy địa phương, họ đã nhảy lên cung thánh, quát tháo Đức Tổng Giám Mục Giuse Vũ Văn Thiên, Hà Nội và các linh mục khác, yêu cầu dừng ngay Thánh lễ, và cộng đoàn phải giải tán. Đức Tổng Giám Mục Giuse đã cùng với một số linh mục triều khác đồng tế Chúa nhật thứ bảy Mùa Quanh Năm tại giáo xứ Vụ Bản để đánh dấu “Ngày truyền giáo của Tổng giáo phận”.
Được xây dựng cách đây hàng chục năm, ngôi thánh đường là nhà thờ lớn nhất thị trấn Vụ Bản và có sức chứa hàng trăm người.
Các vị đồng tế và giáo dân đã cố gắng hết sức để bảo vệ Đức Tổng Giám Mục Giuse Thiên và loại bỏ những kẻ quấy rối cộng sản ra khỏi nhà thờ. Mặc dù trật tự đã được vãn hồi, và thánh lễ được tiếp tục sau đó, nhưng cuộc phục kích bất ngờ khiến giáo đoàn lặng người và chấn động.
Hơn nữa, biến cố xảy ra khi khói bụi của vụ án mạng kinh hoàng Cha Giuse Trần Ngọc Thanh, nhà truyền giáo Đa Minh tỉnh Kon Tum thậm chí còn chưa lắng dịu. Nó đã gây sửng sốt cho cả người Công Giáo và tín hữu của các tôn giáo khác ở Việt Nam vì sự táo tợn và trắng trợn trong việc vi phạm nhân quyền và tự do tôn giáo.
“Chúng ta đã từng thấy hành vi này trước đây trong lịch sử bao giờ chưa? Đây là lần đầu tiên tôi thấy các quan chức chính quyền địa phương đến tận bàn thờ để phá rối Thánh lễ mà không đợi thánh lễ kết thúc trước khi quấy rối các linh mục như họ đã từng làm trong quá khứ. Đây là hành động vô văn hóa, vô pháp luật. Đó là một sự báng bổ hoặc phạm thánh trắng trợn,” Cha Phêrô Nguyễn Văn Khải nói.
