Đức Hồng Y Matteo Zuppi trả lời các vấn nạn có thể giữ tro của người quá cố ở những nơi thông thường tương tự như nơi để hài cốt và liệu có thể giữ một phần nhỏ tro ở một nơi nào đó quan trọng đối với người quá cố hay không.
Để trả lời các vấn nạn liên quan tới tro cốt, Đức Tổng Giám Mục Matteo Zuppi đề xuất, Bộ Giáo lý Đức tin khẳng định có thể sắp xếp một nơi linh thiêng “để lưu trữ và bảo quản tro của những người đã được rửa tội”, tức là một lò đốt, và tro cốt của từng cá nhân được lấy ra.
Đức Tổng Giám Mục Bologna đã đệ trình hai câu hỏi lên Bộ liên quan đến việc xử lý hài cốt của các tín hữu được hỏa táng. Câu trả lời cho câu hỏi thứ hai cho biết Giáo quyền có thể xem xét và đánh giá yêu cầu của các thành viên trong gia đình về việc giữ một phần tro cốt của người quá cố ở một nơi có nhiều ý nghĩa quan trọng đối với người quá cố. Toàn văn trả lời của Bộ có thể được tìm thấy trên trang mạng (web) của Vatican.
Đức Hồng Y Zuppi trình bày các câu hỏi trong bối cảnh ngày càng có nhiều người chọn cách hỏa táng những người thân yêu đã qua đời và sau đó rải tro vào các chỗ thiên nhiên. Câu hỏi đáp ứng cho “các lý do kinh tế” được đề xuất vì chi phí ít hơn liên quan đến việc rải tro; và mong ước đưa ra những chỉ dẫn “về việc phải làm với tro cốt khi hết thời gian bảo quản”, với mục đích không chỉ đáp ứng yêu cầu của gia đình, mà “quan trọng hơn, với lời tuyên xưng của Kitô giáo về sự sống lại của thể xác và sự tôn trọng thể xác.”
Câu hỏi đầu tiên là: “Xét điều giáo luật cấm việc rải tro cốt của người quá cố, hay chuẩn bị một nơi thánh thiêng cố định và vĩnh viễn để tro cốt và bảo quản tro cốt của những người đã được rửa tội, và đâu là những điều cơ bản.”
Thông tin của người quá cố cần được lưu nhớ nên hài cốt của họ cũng cần được bảo quản tại một nơi xứng đáng”.
Câu hỏi thứ hai là: “Gia đình có được phép giữ một phần tro cốt của thành viên gia đình ở một nơi có ý nghĩa quan trọng đối với đời sống của người đã khuất không?”
Trong một văn bản được ký bởi Chủ Tịch Thánh Bộ, Đức Hồng Y Victor Fernandez, và được Đức Thánh Cha Phanxicô phê chuẩn vào ngày 9 tháng 12, Thánh Bộ trả lời minh bạch cho cả hai câu hỏi.
Trước tiên, lời đáp trả nhắc lại rằng theo Huấn thị Ad resurgendum cum Christo (số 5) năm 2016, “tro cốt phải được lưu giữ ở một nơi thiêng liêng, chẳng hạn như nghĩa trang, hoặc trong một khu vực dành riêng cho mục đích này, với điều kiện là nó được cơ quan có thẩm quyền của giáo hội ấn định.” Những lý do cho sự lựa chọn này được nêu ra, đó là nhu cầu bảo quản “rằng họ (người quá cố) không bị quên lãng trong việc tưởng nhớ cầu nguyện trong gia đình hoặc trong cộng đoàn,” và để đề phòng “các tín hữu đã ra đi không bị lãng quên, hoặc hài cốt của họ không được bảo quản nơi thiếu tôn trọng”, cũng như ngăn ngừa “bất kỳ hành vi không phù hợp hoặc mê tín”.
Tài liệu tiếp tục nhắc lại rằng “đức tin cho chúng ta biết rằng chúng ta sẽ được kết hợp lại với cùng một bản sắc thân xác, đó là vật thể, mặc dù vật thể đó sẽ bị biến đổi, tan biến đi trong thời gian”. Theo nghĩa này, “sự sống lại sẽ ở ‘trong xác thân này mà chúng ta đang sống’”. Nhưng sự biến đổi này “không ngụ ý sự phục hồi của hình tượng thân xác con người”. Vì vậy, “thân xác của người sống lại không nhất thiết phải có những yếu tố như trước khi chết. Vì đây không phải là việc hồi sinh đơn giản một xác chết nên việc hồi sinh có thể xảy ra ngay cả khi cơ thể đã bị tan hủy hoàn toàn hoặc bị phân tán. Điều này giúp chúng ta hiểu tại sao trong nhiều bình đựng tro cốt của người quá cố được bảo quản chung với nhau chứ không được chia ra và lưu giữ riêng biệt.”
Thánh Bộ tiếp tục nhấn mạnh rằng “Hơn nữa, tro của người quá cố được lưu giữ như di vật vật chất vốn là một phần trong cuộc hành trình lịch sử của người đó – cho nên Giáo hội quan tâm và tưởng nhớ đặc biệt đối với thánh tích của các thánh. Sự quan tâm và tưởng nhớ này cũng khiến chúng ta có thái độ tôn kính thiêng liêng đối với tro cốt của người đã khuất, chúng ta lưu giữ tro cốt ở một nơi linh thiêng thích hợp cho việc cầu nguyện…”
Sau đó, để trả lời câu hỏi của Đức Hồng Y Zuppi, Thánh Bộ trả lời rằng “một nơi thánh thiêng được xác định và cố định có thể được dành riêng cho việc lưu trữ và bảo quản tro cốt của những người đã được rửa tội đã qua đời, cho thấy căn tính của mỗi người, để không làm mất đi các yếu tố của người đó, như tên và ngày sinh, ngày họ qua đời!” Do đó, Giáo hội thừa nhận khả năng đặt tro vào một nơi chung, giống như trường hợp Nhà Hài Cốt, Nhà Phục Sinh v.v… để lưu giữ kỷ niệm của mỗi cá nhân đã khuất.
Để trả lời câu hỏi thứ hai, Thánh Bộ tuyên bố: “Thẩm quyền Giáo hội, phù hợp với các quy tắc dân sự hiện hành, có thể xem xét và đánh giá yêu cầu của một gia đình về việc lưu giữ một cách thích hợp một phần tro cốt của người thân ở một nơi có ý nghĩa quan trọng đối với đời sống của người quá cố, với điều kiện là tránh mọi hình thức tôn sùng thần thánh hay mê tín dị đoan… miễn là tro của người quá cố được lưu giữ ở một chỗ xứng đáng.”
Trả lời câu hỏi của Đài Vatican, Thánh Bộ giải thích rằng sự can thiệp và đánh giá của giáo quyền không chỉ mang tính giáo luật mà còn mang tính chất mục vụ, để giúp gia đình phân định những lựa chọn cần thực hiện, đồng thời cân nhắc kỹ lưỡng.
Vì một số luật dân sự cấm chia tro của người quá cố, Bộ giải thích rằng câu hỏi thứ hai nảy sinh từ cuộc đối thoại giữa các giám mục từ một số quốc gia khác nhau mà Đức Hồng Y Zuppi đã lên tiếng. Phản hồi của Bộ đã xem xét khả năng này từ quan điểm thần học hơn là quan điểm dân sự, như đã được làm rõ trong câu trả lời trên đây.
