Một quan điểm Công Giáo về Trí khôn Nhân tạo

Tạp chí mạng The Pillar, ngày 25 tháng 4 năm 2024, cho hay Catholic Answer, một tổ chức Công Giáo phi lợi nhuận về hộ giáo ở San Diego, Hoa Kỳ, đã công bố vào thứ Hai việc ra mắt một thử nghiệm Trí khôn Nhân tạo mới, với hình linh mục-hóa thân (avatar-priest) “Cha Justin,” người được thiết kế để trả lời các câu hỏi về đức tin Công Giáo, sử dụng tài liệu từ thư viện của Catholic Answer gồm các bài báo, bài nói chuyện và bài biện giải.

“Cha Justin” thực ra không phải là một linh mục, thậm chí không phải là một người thực sự. Và đối với nhiều người, đó là vấn đề. Và thí nghiệm này nhanh chóng gây tranh cãi, với hàng trăm người Công Giáo chỉ trích nó trên mạng.

Một số người cho rằng hình linh mục hóa thân không phù hợp, gây hiểu lầm hoặc chỉ đơn giản làm rùng mình. Một số người cho biết vị linh mục đã mô phỏng các bí tích ảo – thực sự là “Cha Justin” vui vẻ nghe lời “xưng tội” của The Pillar trước khi đưa ra một số hướng dẫn tâm linh và đọc những lời giải tội. Và một số người nói rằng dự án hộ giáo Trí khôn Nhân tạo dựa quá nhiều vào kỹ thuật không đáng tin cậy, gây tranh cãi và vẫn còn khó hiểu.

Bất chấp những lời chỉ trích, Tổng Giám đốc của Catholic Answers Jon Sorensen nói với The Pillar rằng ông chưa sẵn sàng gạt bỏ Trí khôn Nhân tạo qua một bên. Sorenson cho biết ông sẽ làm việc để chỉnh sửa thí nghiệm Trí khôn Nhân tạo trong tuần này – có thể sẽ loại bỏ hoàn toàn nhân vật linh mục – nhưng ông tin rằng Trí khôn Nhân tạo có thể có một vai trò trong việc giảng dạy đức tin Công Giáo.

Trong một cuộc phỏng vấn hôm thứ Ba, Sorensen nói rằng bất cứ điều gì có thể nói về “Cha Justin”, Trí khôn Nhân tạo có khả năng tạo sinh vẫn ở đây – và ông nghĩ người Công Giáo nên học cách làm việc với nó.

Cuộc phỏng vấn này đã được chỉnh sửa vì độ dài và sự rõ ràng.

Jon, mục đích của Trí khôn Nhân tạo ‘Cha Justin’ là gì? Catholic Answers hy vọng đạt được điều gì?

Lý do đầu tiên để tham gia vào dự án là Trí khôn Nhân tạo sẽ không biến mất. Bạn có thể thấy nó xuất hiện ngày càng nhiều trên internet. Vì vậy, đây là cơ hội tốt để tôi và nhóm của tôi tìm hiểu thêm nhiều điều về cách thức hoạt động của Trí khôn Nhân tạo cũng như những gì diễn ra trong đó.

Từ quan điểm đó, tất cả những điều này đều vô cùng hữu ích. Sáu tháng trước, tôi không biết gì về Trí khôn Nhân tạo. Bây giờ tôi biết nhiều hơn và tôi có rất nhiều ý tưởng về cách sử dụng nó.

Lý do thứ hai là có những câu hỏi mà chúng tôi không thể giải đáp được. Tại Catholic Answers, chúng tôi nhận được rất nhiều email – hàng núi – và có một công cụ tìm kiếm trên trang web của chúng tôi, nhưng nhiều người không sử dụng nó.

Và vì vậy chúng tôi nghĩ rằng đây có thể là một ý tưởng hay, để thử tìm một cách thú vị, hài hước – hoạt hình – khác để cung cấp cho mọi người những câu trả lời chính đáng về đức tin Công Giáo.

Ý tôi là, kỹ thuật nhắc nhở [prompt engineering] ở hậu trường là điều thực sự đáng tin cậy đối với Trí khôn Nhân tạo và đối với dự án của chúng tôi, điều đó khá mạnh mẽ.

Hiển nhiên, bạn muốn nói về nhân vật – vị linh mục – nhưng đó là hai lý do: Đó là cơ hội tốt để tôi và nhóm của tôi tìm hiểu về Trí khôn Nhân tạo và chúng tôi đã hy vọng nó sẽ là một cách đáng lưu ý, mới lạ để có được câu trả lời cho mọi người về đức tin Công Giáo.

Chúng tôi chắc chắn không có ý định coi đó là một vị linh hướng – và đó là lý do tại sao chúng tôi đưa ra tuyên bố từ chối trách nhiệm về nó.

Chi phí để đạt được điểm này là bao nhiêu? Đâu là khoản đầu tư?

Phần lớn chi phí là chi phí cố định – nhân viên của chúng tôi tại Catholic Answers đã làm việc trên rất nhiều phần của dự án này. Vì vậy, khoản đầu tư của chúng tôi vượt xa mức đó về cơ bản là một cơ hội để tìm hiểu những gì có thể làm được và chúng tôi đã chi khoảng 10,000 đô la để thử điều đó.

Trong vòng 24 giờ đầu tiên kể từ khi ra mắt ‘Cha Justin,’ bạn đã thấy rất nhiều phản hồi trực tuyến. Tại sao bạn nghĩ rằng đã có rất nhiều sự phản kháng? Bạn đang học được gì từ đó?

Nhìn vào những bình luận mà tôi nhận được trên Twitter, tôi nghĩ mọi người không thoải mái với việc nó trông giống và trình bày như một linh mục, điều đó không sao – chúng tôi không gắn bó với nhân vật.

Nhưng phần khác là dường như có sự hiểu lầm về cách thức hoạt động của Trí khôn Nhân tạo hoặc nỗi sợ hãi chung về Trí khôn Nhân tạo.

Và hiện tại có rất nhiều người đang cố gắng phá vỡ nó. Và nếu bạn đang ở trên Twitter hoặc bất cứ nơi nào khác, thì đó sẽ giống như khoảnh khắc “bắt quả tang nhé” [gotcha] này. Nhưng khi ai đó phá vỡ Trí khôn Nhân tạo, thì thực sự điều đó giúp chúng tôi cải thiện nó.

Trong khi chờ đợi, trong khi mọi người đang phá vỡ nó và dùng màn hình chống lại nó, đăng nó lên khắp cùng liên mạng, tôi phải chấp nhận hậu quả của hành động mình thôi.

Nhưng đó là cách duy nhất tôi có thể làm cho mọi việc được cải thiện.

Tôi đã hỏi ‘Cha Justin’ rất nhiều câu hỏi và nhiều câu trả lời đều đúng. Nhưng tôi đã có hai trải nghiệm đáng chú ý, điều này sẽ gây ra mối lo ngại.

Nhưng tôi không đơn độc có những trải nghiệm này, như bạn đã thấy từ những người đăng những bài phê phán lên mạng. Vậy Catholic Answers sẽ học được gì từ cách mọi người tương tác với nó?

Vâng, đầu tiên là tôi luôn muốn nhạy cảm với bất cứ ai quan tâm và tò mò về đức tin Công Giáo. Chúng tôi không bao giờ mong muốn từ chối người ta hoặc tạo ra thứ gì đó có thể gây ra tai tiếng cho bất cứ ai. Vì vậy, chúng tôi đã học được từ điều này.

Một điều tôi muốn đề cập là chúng tôi đã dành rất nhiều thời gian cho lần thử nghiệm cuối cùng này với hàng nghìn người trước khi phát hành nó. Chúng tôi đã thực hiện sáu tháng thử nghiệm cuối cùng đó.

Vì vậy, một điều tôi đã học được là bạn có thể thử nghiệm lần chót một thứ gì đó trong một năm trước khi phát hành, nhưng vẫn sẽ có những lỗ hổng. Ai đó sẽ tiếp cận nó từ một góc độ hơi khác hoặc nghĩ ra một số câu hỏi để hỏi mà chúng tôi không lường trước được.

Và xin nghe điều này: tôi sẽ chịu đựng các hậu quả của hành động mình.

Nhưng đó là cách duy nhất để mọi chuyện trở nên tốt hơn. Và nếu chúng ta không nỗ lực giải quyết vấn đề này – nếu chúng ta không cố gắng tìm hiểu và hiểu về Trí khôn Nhân tạo – thì chúng ta trong thế giới Công Giáo sẽ tụt hậu về nó.

Có vẻ như bạn đã cam kết thử điều này – sử dụng Trí khôn Nhân tạo theo cách này, để đưa ra câu trả lời về đức tin Công Giáo. Nhưng Catholic Answers cần thay đổi điều gì với ‘Cha Justin’, để trả lời sự phản đối mà bạn đang nhận được?

Dạ, chắc chắn là trong vài ngày tới, chúng tôi muốn sửa những lỗ hổng được người ta tìm thấy và có thể thay đổi nhân vật.

Như tôi đã nói, tôi không quan tâm đến việc gây tai tiếng cho người ta. Tôi không nhất thiết phải chia sẻ những lo lắng về nhân vật, nhưng chúng tôi không muốn gây tai tiếng cho bất cứ ai. Và chắc chắn việc thay đổi nhân vật không phải là vấn đề lớn; có lẽ sẽ mất vài ngày để làm điều đó.

Ban đầu, chúng tôi đã chọn một tu sĩ dòng Phanxicô, nhưng chúng tôi quyết định chọn một linh mục quản xứ, vì điều này không có vẻ ưu ái linh đạo này hơn linh đạo khác, và vì linh mục giáo xứ là người bình dân hơn.

Tôi muốn nhân vật này phải là một điều mang đậm chất Công Giáo – nhưng nếu chúng ta phải nhìn một cách tổng quát hơn, thì điều đó thật đáng tiếc theo quan điểm của tôi, nhưng cần thiết để tránh gây tai tiếng cho người ta một cách không cần thiết.

Tôi quan tâm đến tính cách của vị linh mục và cách ngài phát triển.

Tôi hỏi ‘Cha Justin’ ngài nhập tịch ở đâu, và về ơn gọi của ngài, và ngài đã cho tôi câu trả lời về chính ngài. Vì vậy, đó là câu chuyện bạn đã khai triển hay Thạc sĩ Luật đang đưa ra câu trả lời ngay tại chỗ?

Có lẽ rất nhiều điều trong số đó đã được viết ra. Hiện có kỹ thuật thiết kế nhập lượng để các dụng cụ Trí Khôn Nhân tạo tạo ra các kết quả tối đa ở hậu trường Trí khôn Nhân tạo và nhân vật có các hoàn cảnh và biến cố dẫn đến tình huống đời thực vì một phần của việc tạo ra nhân vật là giúp tạo ra các rào chắn bảo vệ Trí khôn Nhân tạo. Và nhân vật phải được suy nghĩ khá kỹ lưỡng để không phải lúc nào nó cũng ráng đi chệch hướng.

Nhưng như tôi đã nói, với Trí khôn Nhân tạo, mọi sự luôn có thể bị phá vỡ. Có lẽ là một năm nữa, tôi sẽ chỉnh sửa nó.

Nhưng điều đó thực sự không khác gì những gì chúng tôi làm trên trang web. Mọi người liên hệ với chúng tôi về một số câu trả lời trên catholic.com và họ có thể nói rằng câu trả lời đó thật tệ hoặc không rõ ràng hoặc đại khái như thế. Thông thường, tôi sẽ lấy nó và gửi cho những nhân viên hộ giáo của chúng tôi. Họ sẽ xem xét nó và nếu họ cần thay đổi, chúng tôi sẽ làm. Hoặc nếu chúng tôi cần gỡ bỏ điều gì đó vì câu trả lời chưa đủ tốt hoặc chúng tôi có thể làm tốt hơn, chúng tôi sẽ làm điều đó. Bản thân trang web không ngừng phát triển và chúng tôi luôn nỗ lực cải tiến nội dung để cố gắng cải thiện nội dung đó.

Và quá trình [Trí khôn Nhân tạo] này cũng giống như vậy. Chỉ có cách duy nhất để chúng tôi làm điều đó là nó phải thật sự công khai, bởi vì tất cả những người này đang xác định những lỗ hổng và vấn đề, và đây là những lỗ hổng mà chúng tôi đã nghiên cứu trong một thời gian dài nhưng vẫn chưa tìm ra.

Nhưng cũng có một sự chỉ trích rộng rãi chống lại việc sử dụng Trí khôn Nhân tạo trong công việc hộ giáo và giáo lý của bạn. Nếu một người gọi đến chương trình phát thanh của bạn, Catholic Answers Live, họ sẽ nói chuyện với một người trên đài phát thanh. Nếu họ viết thư cho người hộ giáo, họ sẽ nhận được phản hồi từ một con người.

Bản chất của việc hộ giáo hoặc dạy giáo lý là mang tính liên bản vị và tương quan – và cách tiếp cận Trí khôn Nhân tạo này dường như sẽ thay đổi điều đó.

Những nhà hộ giáo của chúng tôi quả có đi ra ngoài để nói chuyện và thực hiện chương trình phát thanh.

[Trên chương trình phát thanh], mỗi ngày chúng tôi nhận được khoảng tám câu hỏi. Và khi những người hộ giáo đi ra ngoài và nói chuyện, họ thường nói nhiều nhất là với vài nghìn người.

Nhưng phần lớn các câu hỏi và câu trả lời mà mọi người tìm thấy từ chúng tôi đều đến từ những người tìm kiếm trên internetđối.

Vì vậy, nó không thực sự mang tính liên bản vị như người ta vẫn nói. Và một phần của vấn đề là chúng tôi nhận được rất nhiều câu hỏi từ người ta. Chúng tôi nhận được hơn 2 triệu lượt truy cập mỗi tháng tại catholic.com và một video từ người hộ giáo của Catholic Answers như Trent Horn có thể nhận được 50,000 lượt xem ngay sau khi nó ra mắt – vì vậy phần lớn liên hệ của chúng tôi với mọi người không thực sự mang tính liên bản vị.

Tôi muốn tất cả công việc của chúng tôi đều mang tính bản vị trực tiếp, nhưng chúng tôi không có đủ người. Và chúng tôi không có đủ tiền để thuê đủ người để trả lời số lượng câu hỏi được đưa ra.

Vì vậy, chúng tôi chỉ đang tìm kiếm những cách sáng tạo để giúp mọi người tìm hiểu thêm về đức tin của họ.

Bất chấp cam kết của bạn, đã có rất nhiều người cho rằng Catholic Answers nên gác lại thí nghiệm Trí khôn Nhân tạo. Nhưng bạn nói rằng bạn cam kết sửa chữa nó. Tại sao điều đó quan trọng với bạn?

Bởi vì Trí khôn Nhân tạo sẽ không mất dạng đi đâu cả. Và ngay cả khi chúng tôi loại bỏ hoàn toàn hình hóa thân và chỉ biến nó thành một chatbot khác – điều đó cũng không sao – đó vẫn là một cách hay khác để mọi người nhận được câu trả lời.

Nhưng tôi vẫn muốn thử những thứ khác.

Và bạn biết không – khi bạn là doanh nhân hoặc người đang thử nghiệm hoặc bất cứ điều gì – và đó là bản chất của tôi – cùng với đó là việc chịu trách nhiệm.

Và đôi khi tôi phải lãnh lấy hậu quả của việc mình làm. Và về việc này, tôi đang lãnh lấy hậu quả của mình và điều đó ổn thôi, bạn ạ.

Vũ Văn An