Các giám mục Công Giáo tại Nigeria đã đưa ra lời cảnh báo tới các linh mục và nhân vật tôn giáo tham gia vào chính trị đảng phái hoặc đảm nhiệm chức vụ công, đe dọa sẽ áp dụng các biện pháp trừng phạt theo giáo luật.
Quan điểm này được nêu rõ trong bản thông cáo ngày 1 tháng 10 có chữ ký của Đức Tổng Giám Mục Lucius Iwejuru Ugorji, Chủ tịch Hội đồng Giám mục Nigeria, và Đức Giám Mục Donatus Aihmiosion Ogun, Tổng thư ký Hội đồng.
Tuyên bố lưu ý rằng: “Trong nhiều năm qua, một số linh mục ở Nigeria đã tích cực tham gia vào chính trị đảng phái hoặc nắm giữ chức vụ công mà không có sự cho phép cần thiết từ cơ quan giáo hội có thẩm quyền”.
Các giám mục cho biết: “Tình huống này không chỉ vi phạm luật chung của Giáo hội mà còn gây phẫn nộ cho phần lớn những người theo Chúa Kitô trong nước”.
Bày tỏ “mối quan tâm mục vụ sâu sắc” về tình hình, các giám mục đã tìm kiếm sự hướng dẫn từ Bộ Truyền giáo và Bộ Giải thích các Văn bản Lập pháp. Với sự hướng dẫn này, các giám mục hiện đã phác thảo các biện pháp để giải quyết những vi phạm này, theo luật giáo luật.
Trong tuyên bố ngày 1 tháng 10, các giám mục giải thích rằng bất kỳ linh mục nào vi phạm luật bằng cách tham gia vào chính trị đảng phái, bất chấp các lời cảnh cáo và sau hai cảnh cáo theo giáo luật từ giám mục của mình, “phải bị đình chỉ mọi quyền hành của chức thánh và quyền quản lý trong một thời gian thích hợp, và cũng có thể bị trừng phạt bằng các biện pháp trừng phạt theo giáo luật, chẳng hạn như phải cư trú tại một địa điểm hoặc lãnh thổ cụ thể.”
Tuyên bố giải thích thêm rằng nếu linh mục tiếp tục không tuân thủ, “người đó sẽ phạm tội bất tuân đối với thẩm quyền tôn giáo” và hình phạt có thể là bị đuổi khỏi hàng giáo sĩ, theo sự cho phép của Đức Thánh Cha.
“Chúng tôi tái khẳng định lệnh cấm rõ ràng của Giáo hội đối với các giáo sĩ không được tích cực tham gia vào chính trị đảng phái hoặc đảm nhiệm chức vụ công mà không có sự cho phép thích hợp của Giáo hội. Đây là vấn đề cực kỳ nghiêm trọng và chúng tôi kêu gọi tất cả các linh mục tuân thủ trung thành các luật giáo luật này và thực hiện các nhiệm vụ thiêng liêng của mình với lòng trung thành và tận tụy cao nhất”, tuyên bố nhấn mạnh.
Tuyên bố này đã gây ra nhiều phản ứng khác nhau từ những người theo dõi trên trang Facebook chính thức của Ủy ban Phát thanh Công Giáo Nigeria, nơi nó được đăng tải.
Chibuike Odimegwu chỉ trích các giám mục vì tập trung vào những vấn đề mà ông coi là tầm thường so với “nạn đói và đau khổ” đang ảnh hưởng đến người dân Nigeria ngày nay.
Kỹ sư Chimdimma Francisca Ikechukwu nhấn mạnh nhu cầu giải quyết tình trạng quản lý yếu kém, cho rằng nếu giải quyết được vấn đề này, “sẽ không ai quan tâm đến chính trị nữa”.
Mặt khác, Jacob Joseph lập luận rằng các linh mục thực sự nên tham gia vào chính trị, trích dẫn ví dụ ở tiểu bang Benue, nơi linh mục Công Giáo Hyacinth Alia làm thống đốc. Ông khen ngợi Alia, nói rằng ông “đang cho chúng ta nếm trải sự lãnh đạo tốt”.
Emeka Umeagbalasi, một nhà nghiên cứu Công Giáo hàng đầu và là Giám đốc của tổ chức phi chính phủ lấy cảm hứng từ Công Giáo, Hiệp hội Quốc tế về Tự do Dân sự và Pháp quyền đã đưa ra một góc nhìn đa dạng hơn.
Umeagbalasi cho biết tình hình chính trị hiện tại ở Nigeria vẫn chưa phù hợp để các linh mục Công Giáo tích cực tham gia vào chính trị.
Ông nói với Crux rằng: “Môi trường chính trị ở Nigeria chưa trưởng thành và chưa phù hợp về mặt tinh thần hoặc đạo đức để các linh mục tích cực tham gia”.
Tuy nhiên, ông lưu ý rằng trong thời kỳ cách mạng, các linh mục và giám mục Công Giáo có thể tham gia vào chính trị một cách chính đáng.
“Trong tình huống mà mọi người kêu gọi thay đổi, và tiếng kêu gọi này dẫn đến một cuộc cách mạng hợp pháp nhằm cải thiện xã hội và chuyển đổi hệ thống xã hội của nó, các giám mục và linh mục Công Giáo có thể lãnh đạo toàn bộ hoặc một phần các cuộc cách mạng như vậy. Nếu cuối cùng, các nhà lãnh đạo cách mạng khác quyết định giới thiệu các linh mục hoặc giám mục Công Giáo này để lãnh đạo chính quyền hậu cách mạng, thì hãy để như vậy”, ông nói với Crux.
Umeagbalasi cho biết khi các linh mục và giám mục tham gia vào chính trị, đó phải là “một nền chính trị vị tha, một nền chính trị đòi hỏi sự lãnh đạo gương mẫu”.
“Đó phải là một nền chính trị đòi hỏi phải mang lại nụ cười cho những người bị áp bức. Đó phải là một nền chính trị đòi hỏi phải làm cho xã hội có thể quản lý được, cung cấp các khoản cổ tức dân chủ, bảo đảm nguồn cung cấp tiện nghi xã hội ổn định, sửa chữa cơ sở hạ tầng quan trọng, hạn chế tham nhũng và các hành vi tham nhũng, và cung cấp sự quản lý tốt bằng cách tuân thủ nghiêm ngặt các nguyên tắc của hợp đồng xã hội. Bất cứ điều gì không đạt được điều đó đều không tốt”, ông nói.
Ông lưu ý rằng quan điểm tích cực này trái ngược hẳn với hành động của một số linh mục Công Giáo tham gia vào chính trị đảng phái ở Nigeria.
Nhắc đến thống đốc hiện tại của bang Benue, Cha Hyacinth Alia, người đã tạm dừng nhiệm vụ linh mục của mình để tham gia chính trường và được bầu làm thống đốc vào ngày 18 tháng 3 năm 2023, theo liên danh của Đảng Toàn thể Tiến bộ cầm quyền, Emeka mô tả đảng này là “một đảng của những kẻ gian manh” và lập luận rằng Cha Alia không thể trở thành ứng cử viên cho chức thống đốc nếu không tham gia vào các hoạt động chính trị phi đạo đức.
Emeka nói với Crux: “Tôi biết rằng không có cách nào cha ấy có thể trở thành ứng cử viên thống đốc của đảng mà không chơi trò bẩn, không chơi trò chính trị bẩn thỉu”.
