Russell Ronald Reno (sinh năm 1959), được biết đến với tên R. R. Reno hoặc Rusty Reno, là một nhà thần học người Mỹ và là biên tập viên của tạp chí First Things. Trước đây ông là giáo sư thần học và đạo đức tại Đại học Creighton.
Ông vừa có bài viết nhan đề “Trump’s Victory Is Good News for Religious Believers”, nghĩa là “Chiến thắng của Donald Trump là tin tốt lành cho các tín hữu”. Nguyên bản tiếng Anh có thể xem tại đây. Dưới đây là bản dịch toàn văn sang Việt Ngữ.
Tín hữu các tôn giáo thở phào nhẹ nhõm vào sáng thứ Tư. Tự do tôn giáo không phải là vấn đề quan trọng trong chiến dịch tranh cử của Tổng thống đắc cử Donald Trump. Nhưng không thể nghi ngờ rằng chính quyền của ông sẽ dung thứ cho sự bất đồng chính kiến về tôn giáo, thay vì sử dụng áp lực pháp lý và hành chính để áp đặt sự tuân thủ các ý thức hệ cực đoan, như chính quyền Obama và Tổng thống Biden đã làm.
Tuy nhiên, có những lý do sâu xa hơn khiến các tín hữu vui mừng với kết quả bầu cử. Ba thế hệ trước, Theodor Adorno và một nhóm các nhà khoa học xã hội đã xuất bản The Authoritarian Personality – Tính Cách Độc Tài, vào năm 1950, một cuốn sách tuyên bố xác định các đặc điểm của những người ủng hộ những kẻ mị dân độc đoán. Trong số những đặc điểm này có sự chấp nhận các chuẩn mực đạo đức truyền thống, đặc biệt liên quan đến tình dục và đời sống gia đình, và sự sẵn lòng tuân theo mệnh lệnh của những người có thẩm quyền. Mặc dù nghiên cứu không nhắm vào các tín hữu, nhưng theo lý giải này, một Kitô hữu trung thành tuân theo lời dạy đạo đức của Kinh thánh và công nhận thẩm quyền của Chúa là tối cao sẽ bị coi là một “người theo chủ nghĩa phát xít nguyên thủy”.
Khung phát triển trong The Authoritarian Personality được chấp nhận rộng rãi và định hình nên quan điểm của giới tinh hoa Mỹ. Những người theo chủ nghĩa tự do chính thống đã chấp nhận giả định rằng một chủ nghĩa độc đoán mới chớm nở đang ẩn núp trong dân chúng Mỹ. Nhiều người đã chấp nhận ý tưởng chia xã hội làm 2 phe của Manichean trong cuốn sách năm 1945 của Karl Popper, có nhan đề The Open Society and Its Enemies – Xã Hội Cởi Mở Và Những Kẻ Thù Của Nó. Sự phản đối chủ nghĩa bảo thủ được coi là cuộc đấu tranh văn hóa quyết định giữa “Middle America” lạc hậu, bảo thủ – Archie Bunkers – và những người cấp tiến hướng tới tương lai, cởi mở.
Trong môi trường này, lời chỉ trích cũ hơn, duy lý cho rằng niềm tin tôn giáo thiếu nền tảng lý trí đã nhường chỗ cho lời phản đối về mặt đạo đức rằng đức tin truyền thống thấm nhuần sự phục tùng nô lệ. Nó duy trì chế độ gia trưởng, kỳ thị người đồng tính và các tội lỗi khác chống lại tham vọng tiến bộ nhằm lật đổ các nhà cầm quyền cũ và xóa bỏ các rào cản truyền thống. Đức tin mãnh liệt đã bị coi là mối đe dọa nguy hiểm.
Tôi nhớ mình đã đi tàu điện ngầm ở New York ngay sau khi Rick Santorum thắng cử tại Iowa năm 2012. Một phụ nữ trẻ và bạn trai cô ấy đang nói về ông ta. Với giọng nhấn mạnh, cô ấy tuyên bố, “Ông ta là một tên rất nguy hiểm”. Không có khả năng là cô ấy đã đọc hoặc thậm chí biết đến những cuốn sách của Popper và Adorno. Nhưng những ý tưởng tìm thấy trong đó đã hình thành nên mối quan tâm của cô ấy về Santorum. Về bản chất, một tín hữu tôn giáo tuân thủ lời dạy đạo đức của Kinh thánh và công nhận thẩm quyền của Chúa là một “kẻ phát xít nguyên thủy” khao khát sự an toàn của một xã hội “đóng”. Người ấy trở nên “một tên rất nguy hiểm’, một kẻ độc đoán, đối phương của sự đa dạng và hòa nhập có thể có được nhờ một xã hội “cởi mở”.
Tổng thống đắc cử Donald Trump không biểu lộ niềm tin tôn giáo sâu sắc. Các chủ đề và nhân vật tôn giáo rõ ràng không đóng vai trò quan trọng trong chiến dịch của ông. Nó cũng không đóng vai trò gì trong chiến dịch của Harris. Cuộc chiến bầu cử gần đây chứng kiến ít tham khảo nhất về tôn giáo trong lịch sử Hoa Kỳ, ngoại trừ những lời quảng cáo của báo chí ủng hộ Harris, người đã rêu rao về mối nguy hiểm của “chủ nghĩa dân tộc Kitô giáo da trắng”.
Tuy nhiên, sự coi thường Tổng thống đắc cử Donald Trump và những người ủng hộ ông lại phù hợp với tâm lý đã định hình nên The Authoritarian Personality. Các chính trị gia đảng Dân chủ và các nhà báo đảng phái thường xuyên đưa ra những lời buộc tội rằng Tổng thống đắc cử Donald Trump là một nhân vật theo chủ nghĩa Hitler, một nhà độc tài toàn diện sẽ vi phạm Hiến pháp và phá hoại nền dân chủ Hoa Kỳ. Anne Applebaum và những người khác coi ông là sự tái sinh của Hitler.
Những gợi nhớ cuồng loạn về năm 1939 này không hợp lý như những mối nguy hiểm theo nghĩa đen. Tuy nhiên, chúng là những phản ứng hùng biện có thể dự đoán được đối với vai trò của Tổng thống đắc cử Donald Trump trong nền văn hóa chính trị của Mỹ vào đầu thế kỷ 21. Ba lập trường đóng vai trò quan trọng trong chiến thắng của ông: hạn chế nhập cư, thiết lập các rào cản thương mại để bảo vệ người lao động Mỹ và phản đối ý thức hệ chuyển giới. Nói cách khác, khẳng định và củng cố biên giới—giữa các quốc gia và giữa các giới tính. Nền tảng này đi ngược lại với lý tưởng về một xã hội “cởi mở”, và do đó, giới tinh hoa của chúng ta cho rằng, hấp dẫn đối với khuynh hướng mà Adorno và nhóm của ông xác định là “nguyên phát xít”.
Chiến thắng áp đảo của Tổng thống đắc cử Donald Trump mang tính quyết định. Và ông đã chiến thắng trước những lời buộc tội liên tục về chủ nghĩa độc tài và chủ nghĩa phát xít. Kết quả này cho thấy rõ ràng rằng bầu không khí dư luận mô tả chính trị như một cuộc chiến giữa xã hội cởi mở và đối phương của nó đang mất dần giá trị. Do đó, những bài thuyết trình của giới tinh hoa cáo buộc đức tin tôn giáo là nguy hiểm và áp bức cũng đang trở nên không thuyết phục.
Tín hữu các tôn giáo có thể đồng ý hoặc không đồng ý với Tổng thống đắc cử Donald Trump về vấn đề nhập cư hoặc thương mại. Và họ có thể có nhiều quan điểm khác nhau về cách ứng phó với sự nhầm lẫn của xã hội ta về ý nghĩa của việc trở thành đàn ông hay phụ nữ. Nhưng họ nên hoan nghênh sự xói mòn chung của sự đồng thuận xã hội cởi mở và những lời buộc tội sẵn sàng của nó về chủ nghĩa phát xít và chủ nghĩa độc đoán. Về vấn đề đó, bất kể người ta nghĩ gì về con người hoặc nền tảng của ông, thành công trong cuộc bầu cử của Tổng thống đắc cử Donald Trump là tin tốt lành cho những người trong chúng ta nghĩ rằng hành động cao cả nhất, cao quý nhất và giải phóng nhất là đầu hàng bản thân, trái tim, trí óc và tâm hồn, cho Chúa.
