Chúa nhật ngày 15 tháng 12 năm 2024, sau khi bế mạc đại hội về Lòng đạo Bình dân tại Palais des Congrès et d’Exposition d’Ajaccio, Đức Phanxicô đã tới Nhà thờ Đức Bà Lên Trời – Ajaccio, nơi ngài gặp gỡ Các Giám Mục, Linh mục, Phó Tế, Những Người Thánh hiến Và Các Chủng sinh Corsica. Trước khi cùng họ đọc kinh Truyền tin, ngài đã ngỏ lời với họ qua bài diễn văn sau đây được chúng tôi chuyển sang tiếng Việt từ bản tiếng Pháp do Tòa Thánh cung cấp:
Anh em Giám mục thân mến,
các tu sĩ thân mến, các linh mục, phó tế và chủng sinh thân mến!
Tôi chỉ ở trên vùng đất xinh đẹp này một ngày, nhưng tôi mong muốn có được ít nhất một khoảnh khắc ngắn ngủi để gặp và chào hỏi anh chị em. Điều này cho tôi cơ hội để nói lời cảm ơn trước hết: cảm ơn vì anh chị em đang ở đây, với cuộc sống đã cho đi của anh chị em; cảm ơn vì công việc của anh chị em, vì sự cam kết hàng ngày của anh chị em; cám ơn anh chị em vì anh chị em là dấu chỉ của tình yêu thương xót của Thiên Chúa và là chứng nhân của Tin Mừng. Tôi rất vui mừng được chào đón một người trong anh chị em: ông đã 95 tuổi và 70 năm làm linh mục! Và điều đó có nghĩa là theo đuổi ơn gọi cao đẹp này. Cảm ơn anh trai tôi vì lời chứng của anh! Cảm ơn anh rất nhiều !
Và từ lời “cám ơn”, tôi liền chuyển sang ân sủng của Thiên Chúa, là nền tảng của đức tin Kitô giáo và của mọi hình thức thánh hiến trong Giáo hội. Trong bối cảnh Châu Âu nơi chúng ta đang hiện diện, không thiếu những vấn đề và thách đố liên quan đến việc truyền bá đức tin, và anh chị em nhận ra điều này mỗi ngày khi anh chị em khám phá ra mình nhỏ bé và mong manh: anh chị em không đông lắm, anh chị em không có quyền lực, có nghĩa là môi trường nơi anh chị em làm việc không phải lúc nào cũng thuận lợi cho việc đón nhận việc loan báo Tin Mừng. Đôi khi tôi nghĩ đến một bộ phim vì một số người sẵn sàng chấp nhận Tin Mừng, nhưng không phải là “người phát ngôn”. Phim này có câu: “Âm nhạc thì được, nhưng nhạc sĩ thì không”. Hãy suy nghĩ về điều đó, sự trung thành với việc truyền tải Tin Mừng. Điều này sẽ giúp chúng ta. Nhưng sự nghèo khó này là một phước lành! Để làm gì? Nó loại bỏ khỏi chúng ta niềm cao ngạo đến đó một mình, nó dạy chúng ta coi sứ mệnh Kitô giáo như một điều gì đó không phụ thuộc vào sức mạnh con người nhưng trước hết là vào công việc của Chúa, Đấng luôn làm việc và hành động với những gì chúng ta có thể cống hiến cho Người.
Chúng ta đừng quên điều này: ở trung tâm là Chúa. Người ở trung tâm không phải là tôi mà là Chúa. Ở quê tôi, đối với một linh mục tự phụ, tự coi mình là trung tâm, chúng tôi nói: ông ấy là linh mục yo, me, mí, conmigo, para mí. Tôi, cho tôi, với tôi, vì tôi. Không, Chúa ở trung tâm. Có lẽ đây là điều mà mỗi sáng lúc bình minh, mỗi mục tử, mỗi người thánh hiến nên lặp lại trong lời cầu nguyện của mình: ngay cả hôm nay, trong sự phục vụ của tôi, trung tâm không phải là tôi mà chính là Thiên Chúa, là Chúa. Và tôi nói điều này bởi vì có một mối nguy hiểm trong tính trần tục, một mối nguy hiểm là tính phù phiếm. Làm “con công”. Nhìn vào bản thân quá nhiều. Phù phiếm. Và sự phù phiếm là một tật xấu xấu xí, có mùi hôi. Chơi trò con công.
Nhưng tính ưu việt của ân sủng Thiên Chúa không có nghĩa là chúng ta có thể ngủ yên mà không gánh vác trách nhiệm của mình. Ngược lại, chúng ta phải coi mình là “những người cộng tác với ân sủng của Thiên Chúa” (x. 1 Cr 3:9). Khi chúng ta bước đi với Chúa, mỗi ngày chúng ta được đưa trở lại với một câu hỏi thiết yếu: tôi sống chức linh mục, sự thánh hiến, đời sống môn đệ của mình như thế nào? tôi có gần gũi với Chúa Giêsu không?
Khi đến giáo phận khác, tôi đến thăm mục vụ, tôi đã gặp những linh mục tốt lành, những người làm việc rất rất chăm chỉ. “Nói cho tôi biết, bạn làm điều đó vào buổi tối như thế nào?” – “Con mệt rồi, con ăn một miếng rồi đi ngủ nghỉ một chút, xem tivi” – “Nhưng con không lên thánh đường chào Thầy?” – “Ồ không…” – “Còn bạn, trước khi đi ngủ bạn có làm điều này không, bạn có cầu nguyện một Kinh Kính Mừng không? Ít nhất hãy lịch sự: vào nhà nguyện nói: Tạm biệt, cảm ơn rất nhiều, hẹn gặp lại vào ngày mai”. Đừng quên Chúa! Chúa ở đầu, ở giữa và ở cuối ngày. Ngài là Thủ lĩnh của chúng ta. Và Người là thủ lãnh của chúng ta, và là một thủ lãnh làm việc chăm chỉ hơn chúng ta! Đừng quên điều này.
Tôi hỏi anh chị em câu hỏi này: tôi sống như một người môn đệ như thế nào? hãy khắc ghi nó trong lòng, đừng đánh giá thấp nó, đừng đánh giá thấp sự cần thiết của sự phân định này, cái nhìn nội tâm này, để không bị “đè bẹp” bởi nhịp điệu và các hoạt động bên ngoài, cũng như không đánh mất sự gắn kết bên trong. Về phần mình, tôi muốn để lại cho anh chị em một lời mời kép: hãy chăm sóc bản thân và chăm sóc người khác.
Thứ nhất: Hãy chăm sóc bản thân. Bởi vì đời sống linh mục hay tu trì không phải là lời “xin vâng” mà chúng ta đã tuyên bố một lần và mãi mãi. Chúng ta không sống bằng thu nhập với Chúa! Ngược lại, cần phải canh tân mỗi ngày niềm vui được gặp gỡ Người, cần phải luôn luôn lắng nghe tiếng Người và quyết tâm bước theo Người, ngay cả trong những lúc sa ngã. Hãy đứng dậy, nhìn lên Chúa: “Xin lỗi, xin giúp con tiến về phía trước”. Sự gần gũi huynh đệ và hiếu thảo cuối cùng này.
Chúng ta hãy nhớ điều này: cuộc sống của chúng ta được thể hiện qua việc hiến dâng chính mình, nhưng một linh mục, một nữ tu, một tu sĩ càng hiến thân, cống hiến, làm việc cho Nước Thiên Chúa thì càng cần phải chăm sóc chính mình. Một linh mục, một nữ tu, một phó tế bỏ bê chính mình thì cuối cùng cũng sẽ bỏ bê những người được giao phó cho mình. Đây là lý do tại sao chúng ta cần một “quy luật sống” nhỏ – các tu sĩ đã có rồi – bao gồm việc cầu nguyện và Thánh Thể hàng ngày, đối thoại với Chúa, mỗi người tùy theo linh đạo và phong cách của mình. Và tôi muốn nói thêm: hãy giữ lại một vài khoảnh khắc cô tịch; có anh hay có chị để thoải mái chia sẻ những gì chúng ta mang trong lòng, trước đây chúng ta gọi là linh hướng nam, linh hướng nữ; trau dồi điều gì đó khiến chúng ta say mê, không phải để chiếm thời gian rảnh rỗi của chúng ta mà để nghỉ ngơi lành mạnh sau sự mệt mỏi của thừa tác vụ. Thừa tác vụ mệt quá! Chúng ta phải sợ những người luôn năng động, luôn ở trung tâm, những người có lẽ vì quá nhiệt tình nên không bao giờ nghỉ ngơi, không bao giờ nghỉ ngơi cho mình. Thưa anh chị em, điều này không tốt, cần phải có những không gian và khoảnh khắc để mỗi linh mục và mọi người thánh hiến tự chăm lo cho mình. Và không phải căng da mặt để trông xinh đẹp hơn, không, để nói chuyện với Bạn bè của anh chị em, với Chúa, và đặc biệt là với Mẹ của anh chị em – làm ơn đừng rời xa Đức Trinh Nữ – để nói về cuộc sống của anh chị em, cách anh chị em đang làm mọi việc. Và luôn luôn có cha giải tội hoặc một số người bạn nào đó biết rõ về anh chị em và là người mà anh chị em có thể nói chuyện và phân định rõ ràng. “Nấm Tư tế” [champignons presbytériens] không tốt!
Và có một điều khác là một phần của sự chú ý này: tình anh em giữa anh chị em. Chúng ta hãy học cách chia sẻ không chỉ những khó khăn và thách thức, mà cả niềm vui và tình bạn với nhau: vị giám mục của anh chị em đã nói một điều mà tôi thực sự thích, đó là điều quan trọng là phải chuyển từ “Sách Ai ca” sang “Sách Diễm Ca”. Chúng ta làm điều đó rất ít. Chúng ta thích khóc lóc! Và nếu vị giám mục tội nghiệp quên mất chiếc mũ sọ của mình vào sáng hôm đó: “Nhưng hãy nhìn vị giám mục…”. Chúng ta tìm thấy điều gì đó để nói xấu vị giám mục. Đúng là vị giám mục cũng là một tội nhân như mỗi người chúng ta. Chúng ta là anh em! Chuyển từ “Sách Ai ca” sang “Sách Diễm Ca”. Điều này rất quan trọng. Một thánh vịnh cũng nói: “Chúa đã biến tang chế của tôi thành điệu nhảy” (Tv 29:12). Chúng ta hãy chia sẻ niềm vui được làm tông đồ và môn đệ của Chúa! Niềm vui phải được chia sẻ. Nếu không, nơi mà niềm vui nên chiếm giữ đã bị giấm chiếm giữ. Thật là một điều tồi tệ khi tìm thấy một linh mục có tấm lòng cay đắng. Nó thật xấu xí. “Nhưng tại sao cậu lại như vậy?” – “Ơ, tại vì giám mục không thích tôi… Bởi vì họ bổ nhiệm giám mục kia chứ không phải tôi… Bởi vì… Bởi vì…”. Khiếu nại. Hãy dừng lại trước những lời phàn nàn, những mong muốn. Ghen tị là một tật xấu “màu vàng”. Chúng ta hãy cầu xin Chúa biến lời phàn nàn của chúng ta thành điệu nhảy, ban cho chúng ta cảm giác hài hước, giản dị theo tinh thần tin mừng.
Điều thứ hai: quan tâm đến người khác. Sứ mệnh mà mỗi người trong anh chị em đã nhận luôn chỉ có một mục tiêu duy nhất: mang Chúa Giêsu đến cho người khác, mang lại cho tâm hồn niềm an ủi của Tin Mừng. Ở đây tôi muốn nhớ lại khoảnh khắc tông đồ Phaolô, sắp trở lại Côrintô, đã viết cho cộng đoàn: “Và tôi sẽ rất vui lòng được cống hiến và dành tất cả của mình cho anh em” (2 Cr 12,15). Tiêu hủy bản thân vì các linh hồn, tiêu hao chính mình trong việc hiến dâng chính mình cho những người được ủy thác cho chúng ta. Và tôi nhớ đến một linh mục trẻ thánh thiện đã chết cách đây không lâu vì bệnh ung thư. Ngài sống trong một khu ổ chuột với những người nghèo nhất. Ngài kể: “Đôi khi tôi muốn dùng gạch chặn cửa sổ lại, vì người ta đến bất cứ lúc nào và nếu tôi không mở cửa thì họ sẽ gõ cửa sổ”. Linh mục có tấm lòng rộng mở với mọi người, không phân biệt.
Lắng nghe, gần gũi với mọi người, đây cũng là một lời mời gọi, trong bối cảnh ngày nay, tìm ra những con đường mục vụ hiệu quả nhất cho việc truyền giảng tin mừng. Đừng ngại thay đổi, sửa lại những khuôn mẫu cũ, đổi mới ngôn ngữ đức tin, học biết rằng sứ mệnh đó không phải là vấn đề chiến lược của con người, mà trên hết là vấn đề đức tin. Chăm sóc người khác: những người chờ đợi Lời Chúa Giêsu, những người xa cách Người, những người cần được hướng dẫn hoặc an ủi trong nỗi đau khổ của họ. Hãy quan tâm đến mọi người, trong việc huấn luyện và đặc biệt là trong các cuộc gặp gỡ. Gặp gỡ mọi người ở nơi họ sống và làm việc là rất quan trọng.
Và còn một điều gần gũi với trái tim tôi: xin hãy luôn tha thứ. Và tha thứ tất cả. Hãy tha thứ mọi thứ và luôn luôn. Tôi nói với các linh mục, trong bí tích Hòa Giải, đừng hỏi quá nhiều câu hỏi. Hãy lắng nghe và tha thứ. Như một Hồng Y – người hơi bảo thủ, hơi vuông vức, nhưng là một linh mục thượng phẩm – đã nói khi phát biểu trong một cuộc hội nghị với các linh mục: “Nếu ai đó [trong tòa giải tội] bắt đầu lắp bắp vì xấu hổ, tôi nói với người đó: được rồi, tôi hiểu rồi, tiếp tục đi. Thực ra tôi không hiểu gì cả, nhưng Người [Chúa] đã hiểu. Xin đừng hành hạ người ta trong tòa giải tội: ở đâu, như thế nào, khi nào, với ai… Hãy luôn tha thứ, luôn tha thứ! Có một người thầy Capuchin tốt bụng ở Buenos Aires mà tôi đã phong Hồng Y ở tuổi 96. Ngài luôn có một hàng dài người, vì ngài là một cha giải tội tốt, tôi cũng đã đến nhà ngài. Một hôm, vị giải tội này nói với tôi: “Này, đôi khi tôi ngại tha thứ quá nhiều” – “Còn bạn thì làm gì?” – “Tôi đi cầu nguyện và nói: Lạy Chúa, xin tha thứ cho con, con đã tha thứ quá nhiều. Nhưng ngay lập tức tôi chợt nghĩ đến Người: Nhưng chính Chúa đã làm gương xấu cho con!”. Luôn tha thứ. Hãy tha thứ tất cả. Và tôi cũng nói điều này với các tu sĩ: hãy tha thứ, hãy quên đi, khi điều gì xấu xảy ra với chúng ta, những cuộc đấu tranh đầy tham vọng của cộng đồng… Hãy tha thứ. Chúa đã nêu gương cho chúng ta: tha thứ mọi sự và luôn luôn! Tất cả, tất cả, tất cả. Và tôi nói cho anh chị em một bí mật: tôi đã có 55 năm làm linh mục, vâng, hôm kia tôi đã mừng 55 năm, và tôi chưa bao giờ từ chối ơn xá tội. Và tôi thích xưng tội, rất nhiều. Tôi luôn tìm cách để tha thứ. Tôi không biết điều đó có tốt không, liệu Chúa có ban cho tôi… Nhưng đó là lời chứng của tôi.
Anh chị em thân mến, tôi hết lòng cám ơn anh chị em và cầu chúc anh chị em một thừa tác vụ giàu hy vọng và niềm vui. Đừng buông thả bản thân, ngay cả trong những lúc mệt mỏi và chán nản. Hãy hướng lòng mình trở lại với Chúa. Đừng quên khóc trước mặt Chúa. Nó sẽ xuất hiện và được tìm thấy nếu anh chị em chăm sóc bản thân và người khác. Đây là cách Người an ủi những người được Người kêu gọi và sai đi. Hãy can đảm tiến bước, Người sẽ tràn ngập niềm vui cho anh chị em.
Chúng ta hướng về Đức Trinh Nữ Maria cầu nguyện. Các tín hữu tôn kính Mẹ trong Nhà thờ này được cung hiến cho Đức Mẹ Lên Trời như đấng bảo trợ và mẹ của lòng thương xót, “Madunnuccia”. Chúng ta gửi lên ngài từ hòn đảo Địa Trung Hải này lời kêu gọi hòa bình: hòa bình cho tất cả những vùng đất giáp biển này, đặc biệt là Thánh Địa nơi Đức Maria đã hạ sinh Chúa Giêsu. Hòa bình cho Palestine, cho Israel, cho Lebanon, cho Syria, cho toàn bộ Trung Đông! Hòa bình ở Myanmar tử đạo. Và xin Mẹ Thánh Thiên Chúa ban hòa bình như mong ước cho nhân dân Ukraina và nhân dân Nga. Họ là anh em – “Không, thưa bố, họ là anh em họ!” – Họ là anh em họ, anh em, tôi không biết, nhưng họ hiểu nhau! Hòa bình! Thưa anh chị em, chiến tranh luôn là sự thất bại. Và chiến tranh trong các cộng đồng tôn giáo, chiến tranh trong các giáo xứ luôn luôn là một thất bại! Xin Chúa ban bình an cho tất cả chúng ta.
Và chúng ta hãy cầu nguyện cho các nạn nhân của cơn lốc xoáy tấn công Quần đảo Mayotte trong những giờ gần đây. Tôi gần gũi về mặt tinh thần với tất cả những người bị ảnh hưởng bởi thảm kịch này.
Và bây giờ, tất cả chúng ta cùng nhau cầu nguyện Kinh Truyền Tin
Angelus Domini…
