Luke Coppen của The Pillar, ngày 5 tháng 12 năm 2024 đưa tin về Đại học Công Giáo của Úc như sau:
Nghe có vẻ không phải là vấn đề lớn, nhưng nó lại xảy ra vào thời điểm khó khăn đối với Đại học Công Giáo Úc (ACU). Trường đại học này đã trở thành tâm điểm của một cơn bão về bản sắc Công Giáo kể từ tháng 10, khi sinh viên tổ chức một cuộc bãi khóa hàng loạt trước một bài phát biểu chỉ trích phá thai, thụ tinh trong ống nghiệm và hôn nhân đồng tính.
Những người chỉ trích sẽ theo dõi chặt chẽ để xem liệu thượng viện của trường có quyết định phê duyệt nhiệm kỳ bốn năm thứ hai cho phó viện trưởng Zlatko Skrbis hay không. Những người chỉ trích cáo buộc ông không bảo vệ được tinh thần Công Giáo của trường đại học — một cáo buộc mà những người ủng hộ ông phủ nhận.
Chính xác thì chuyện gì đang xảy ra tại Đại học Công Giáo Úc? Tác động của cuộc bãi khóa hàng loạt là gì? Và điều gì sẽ xảy ra tiếp theo đối với trường đại học?
Chuyện gì đang xảy ra?
Đại học Công Giáo Úc, tự mô tả mình là một trong 10 trường đại học Công Giáo hàng đầu thế giới, được thành lập vào năm 1991, sau khi bốn cơ sở giáo dục đại học được sáp nhập.
Cơ sở giáo dục do người nộp thuế tài trợ này có hơn 32,000 sinh viên tại bảy cơ sở ở Úc và một cơ sở ở Rome. Hiến pháp của trường nhấn mạnh rằng đây là một trường đại học Công Giáo, hoạt động theo các chuẩn mực của tông hiến năm 1990 Ex corde Ecclesiae.
Trường đại học được thành lập với tên gọi là Australian Catholic University Limited (Corporation), một công ty đại chúng được bảo lãnh có trách nhiệm hữu hạn. Thượng viện, do Viện trưởng Martin Daubney đứng đầu, là cơ quan quản lý doanh nghiệp.
Bên dưới thượng viện trong cơ cấu quản trị của Đại học Công Giáo Úc là Skrbis, người vừa là phó viện trưởng vừa là chủ tịch. Ông là giám đốc điều hành của trường đại học, đại diện cho Đại học Công Giáo Úc ở bình diện quốc gia và quốc tế.
Nhà xã hội học sinh ra ở Slovenia đã đảm nhận vai trò này vào tháng 1 năm 2021. Dưới sự lãnh đạo của ông, Đại học Công Giáo Úc đang thực hiện kế hoạch chiến lược 10 năm được gọi là Tầm nhìn 2033, trong đó nhấn mạnh rằng “đức tin Công Giáo, bản sắc và văn hóa của chúng ta là trọng tâm đối với chúng ta với tư cách là một trường đại học”.
Năm nay đã chứng minh là một năm đầy thách thức đối với Skrbis. Rắc rối bắt đầu vào tháng 1, khi Đại học Công Giáo Úc bổ nhiệm Kate Galloway làm khoa trưởng khoa luật. Những tuyên bố công khai của bà về phá thai đã gây ra phản ứng dữ dội, bao gồm cả một bản kiến nghị kêu gọi xem xét lại việc bổ nhiệm.
Giữa lúc có nhiều phản đối, Galloway được cho là đã được điều chuyển làm “giáo sư chiến lược” với khoản thanh toán là 1 triệu đô la Úc, tương đương với mức lương trong bốn năm. Skrbis được cho là đã than thở về “những sai sót về sự thật và những cáo buộc gây hiểu lầm” trong phạm vi đưa tin của phương tiện truyền thông về việc bổ nhiệm.
Vào tháng 7, tờ báo The Australian đã đăng một bài báo chỉ trích gay gắt rằng “Đại học Công Giáo Úc đã ghi nhận khoản thâm hụt 35 triệu đô la vào năm 2023… tiếp tục sa thải hàng chục nhân viên, mất giám đốc điều hành, tụt hạng đáng kể trong bảng xếp hạng đại học thế giới và lượng sinh viên đăng ký giảm”.
Skrbis, tờ báo này tuyên bố, “nằm trong danh sách các loài có nguy cơ tuyệt chủng”.
Bất ngờ tháng 10
Trong khi việc bổ nhiệm Galloway thu hút sự chú ý của giới truyền thông quốc gia, thì phải đến tháng 10, trường đại học này mới trở thành tiêu đề trên các báo quốc tế.
Tại lễ tốt nghiệp ngày 21 tháng 10, cựu lãnh đạo công đoàn Joe de Bruyn đã được trao bằng tiến sĩ danh dự vì “sự ủng hộ to lớn của ông đối với Giáo Hội Công Giáo tại Úc”.
Trong một bài phát biểu, de Bruyn mô tả phá thai là “kẻ giết người lớn nhất trên thế giới”. Ông cũng nhấn mạnh sự phản đối của mình đối với việc thụ thai trong ống nghiệm (IVF) và nhấn mạnh rằng “hôn nhân giữa một người đàn ông và một người đàn bà được Thiên Chúa thiết lập từ thuở khai sinh loài người trong Vườn Địa đàng như sách Sáng thế trong Kinh thánh đã kể lại”.
Khi ông phát biểu, các sinh viên mặc áo choàng đen và mũ cử nhân ùa ra khỏi khán phòng.
De Bruyn kết thúc bài phát biểu của mình bằng lời kêu gọi một số ít sinh viên tốt nghiệp còn lại.
“Như đã xảy ra với tôi, các bạn sẽ phải đối diện với những vấn đề trong cuộc sống nghề nghiệp và cá nhân khi quan điểm chung của phần lớn dân số trái ngược với giáo lý của Giáo hội”, ông nói.
“Kinh nghiệm của tôi là nhiều người Công Giáo khuất phục trước áp lực của bạn bè. Họ nghĩ rằng cuộc sống nghề nghiệp của họ sẽ bị tổn hại nếu họ thúc đẩy giáo lý của Giáo hội. Kinh nghiệm của tôi là điều này không đúng”.
Ông cho biết chìa khóa là “sử dụng luận lý theo cách thuyết phục”. Mặc dù những người khác vẫn có thể không đồng ý, nhưng “họ sẽ tôn trọng bạn vì quan điểm của bạn”, ông nói trước khán phòng đã vắng người.
Trong cơn thịnh nộ sau bài phát biểu, Đại học Công Giáo Úc được cho là đã hứa “hoàn lại toàn bộ học phí tốt nghiệp cho tất cả sinh viên bị ảnh hưởng”. Người ta cũng nói rằng trường này đã cung cấp dịch vụ tư vấn cho sinh viên.
De Bruyn đã bảo vệ bài phát biểu của mình trong một cuộc phỏng vấn trên đài phát thanh vào ngày 22 tháng 10.
Ông nói: “Tôi đã ở trong lập trường trong đó tôi được trường đại học mời đến để đọc bài phát biểu tốt nghiệp với tư cách là một giáo dân Công Giáo đến Đại học Công Giáo Úc để nhận giải thưởng, một vinh dự, vì những đóng góp của tôi cho Giáo Hội Công Giáo. Vì vậy, việc giải quyết các vấn đề Công Giáo nảy sinh trong đời sống nghề nghiệp của tôi trong quá khứ là điều phù hợp nhất đối với tôi”.
De Bruyn đã thu hút những người bảo vệ nổi tiếng, bao gồm Tổng giám mục Peter Comensoli của Melbourne, một thành viên của Thượng viện Đại học Công Giáo Úc, và Hồng Y đắc cử Mykola Bychok.
Bychok, một giám mục Công Giáo Hy Lạp gốc Ukraine tại Melbourne, người sẽ nhận chiếc mũ đỏ vào ngày 7 tháng 12, đã nhấn mạnh rằng người Công Giáo “phải được tự do nói lên điều mà chúng tôi tin là sự thật mà Chúa đã truyền cho chúng tôi”.
Để đáp lại cuộc bãi khóa, Tổng giám mục Anthony Fisher của Sydney được cho là đã viết một lá thư dài sáu trang với lời lẽ mạnh mẽ gửi cho phó viện trưởng của Đại học Công Giáo Úc, Virginia Bourke.
Ngài được cho là đã viết rằng ngài “xấu hổ” về “màn trình diễn gần đây” của Đại học Công Giáo Úc và kêu gọi “một số cuộc tự vấn nghiêm túc” về bản sắc và sứ mệnh của định chế.
Ngài cũng được cho là đã từ chức chủ tịch ủy ban bản sắc của Đại học Công Giáo Úc, mặc dù ngài sẽ tiếp tục làm giám đốc của ủy ban và công ty của trường đại học.
Một bức thư ngỏ ngày 3 tháng 12 từ những người có liên quan đến Hội Thánh Thomas More, một nhóm luật sư Công Giáo, đã làm tăng thêm áp lực lên ban lãnh đạo của Đại học Công Giáo Úc.
Đề cập đến Fisher, các luật sư cho biết: “Việc rút lại sự tin tưởng của giám mục này khiến chúng tôi tin rằng nếu Đại học Công Giáo Úc chưa mất đi bản sắc Công Giáo của mình, thì trường cũng sắp mất đi”.
Các luật sư cho biết, vì Đại học Công Giáo Úc là một tổ chức Công Giáo được quản lý theo luật giáo luật, nên có hai cách để giải quyết cuộc khủng hoảng bản sắc của trường đại học. Cách đầu tiên là tiến hành “một cuộc điều tra độc lập” về hành động của các nhà lãnh đạo Đại học Công Giáo Úc trong năm qua. Cách thứ hai là bắt đầu quá trình xóa từ “Công Giáo” khỏi tên của Đại học Công Giáo Úc.
“Việc Đại học Công Giáo Úc mất đi tư cách Công Giáo sẽ là mất mát lớn đối với toàn thể cộng đồng Công Giáo tại Úc”, các luật sư cho biết trong bức thư, kèm theo một bản phân tích chính thức dài năm trang về tình hình của trường đại học.
“Tất cả chúng tôi đều hy vọng rằng hành động cực đoan này có thể tránh được và chúng tôi tin tưởng rằng tất cả các thành viên của tập đoàn và thượng viện cũng sẽ muốn tránh nó”.
Trong khi đó, ban lãnh đạo của Đại học Công Giáo Úc dường như không giải quyết tranh cãi này một cách công khai. Nhưng có khả năng họ sẽ bác bỏ những tuyên bố rằng họ đang xa lánh Giáo hội, vì sự nhấn mạnh mạnh mẽ vào bản sắc Công Giáo của trường đại học trong các tài liệu quảng cáo.
Tiếp theo sẽ là gì?
Các nhà bình luận trình bày cuộc họp của thượng viện vào ngày 5 tháng 12 là một thời điểm có khả năng quan trọng trong cuộc tranh luận về bản sắc Công Giáo của Đại học Công Giáo Úc.
Tờ The Australian cho rằng nếu thượng viện chấp thuận một nhiệm kỳ mới cho phó viện trưởng Skrbis thì đó sẽ là “sự thách thức lớn nhất đối với Giáo Hội Công Giáo”. Tờ báo dự đoán rằng cơ quan 18 thành viên “tuân thủ” sẽ chấp thuận việc tái bổ nhiệm.
Nhưng mặc dù giới truyền thông tập trung vào Skrbis, các vấn đề xoay quanh Đại học Công Giáo Úc có vẻ lớn hơn bất cứ cá nhân nào.
Những cơn gió ngược kinh tế mạnh mẽ đang giáng xuống nhiều trường đại học, bao gồm cả các định chế Công Giáo. Các trường đại học Công Giáo ở các nước phương Tây thế tục hóa cao phải đối diện với áp lực bổ sung để làm loãng bản sắc của họ. Hãy xem cách Đại học Công Giáo Louvain chỉ trích gay gắt những phát biểu của Đức Giáo Hoàng Phanxicô về phụ nữ trong chuyến thăm Bỉ vào tháng 9 của ngài.
Trong bài phát biểu vào tháng 1 trước các đại diện của trường đại học Công Giáo, Đức Giáo Hoàng than thở rằng giáo dục được coi là một doanh nghiệp, với “các hệ thống kinh tế phi nhân cách lớn… đầu tư vào trường học và trường đại học như họ làm trên thị trường chứng khoán”.
Ngài nói rằng các trường đại học Công Giáo “phải cho thấy rằng chúng có bản chất khác và hành động theo một tư duy khác”.
Ngài thúc giục họ nắm lấy “một cuộc tìm kiếm chân lý chung, một chân trời ý nghĩa lớn hơn, được thực hiện trong một cộng đồng tri thức, nơi sự rộng lượng của tình yêu thương là rõ ràng”.
Các sự kiện tại Đại học Công Giáo Úc cho thấy khó khăn trong việc đưa tầm nhìn của Đức Giáo Hoàng vào thực hành. Nhưng đây không phải là định chế Công Giáo duy nhất phải đối diện với cuộc đấu tranh này.
