Đức Tổng Giám Mục Georg Gänswein, được bổ nhiệm vào tháng 6 làm sứ thần tòa thánh tại các quốc gia Baltic, đã chia sẻ những hiểu biết sâu sắc của mình về trách nhiệm ngoại giao và mục vụ mới. Trước đây từng là thư ký riêng của Đức Giáo Hoàng Bênêđíctô 16 và sau đó là tổng quản của Phủ Giáo hoàng, ngài đã được Đức Thánh Cha Phanxicô gửi về Đức vào tháng 6 năm 2023 — “một quyết định phải được suy nghĩ kỹ lưỡng”, ngài nói.
Một năm sau, ngài di chuyển xa hơn về phía bắc và hiện đại diện cho Vatican tại Lithuania, Latvia và Estonia, ba quốc gia ở sườn phía đông của NATO.
“Sự thay đổi thật to lớn. Tôi chưa từng làm việc trong một phái bộ ngoại giao trong cuộc sống trước đây của mình. Là tổng quản của Phủ Giáo hoàng, tôi đã có nhiều mối quan hệ ở cấp độ ngoại giao và chính trị”, ngài nói, nhưng “tiếp đón các nhà ngoại giao và chính trị gia tại Vatican là một chuyện, làm sứ thần tòa thánh và do đó đại diện cho Tòa thánh ở bất cứ nơi nào trên thế giới lại là chuyện khác. Hiện tôi đang ở Lithuania và đang cống hiến hết mình cho nhiệm vụ đầy thách thức này với năng lượng và lòng tin vào Chúa”, Đức Tổng Giám Mục Gänswein nói.
Trong một cuộc phỏng vấn với KNA, hãng thông tấn Công Giáo Đức, Tổng giám mục Gänswein đã thảo luận về cuộc chiến đang diễn ra ở Ukraine và cảm giác lo lắng rõ ràng ở khu vực Baltic, đặc biệt là với Nga là nước láng giềng. Ngài thừa nhận rằng nỗi sợ hãi và khó khăn đang phổ biến nhưng nhấn mạnh tầm quan trọng của hy vọng và khả năng phục hồi trong thời điểm khó khăn này.
“Cuộc chiến ở Ukraine đã thay đổi căn bản mọi thứ, đặc biệt là ở đây tại khu vực Baltic, nơi có Nga là hàng xóm ở biên giới phía đông. Người dân ở cả ba nước Baltic đều tràn ngập một mức độ lo ngại có thể cảm nhận được trong bầu không khí, bất kể mối đe dọa cụ thể nào từ phía đông”, cựu thư ký của giáo hoàng cho biết.
Ngài nhấn mạnh rằng mối quan tâm về việc gìn giữ hòa bình là “luôn hiện hữu” ở các quốc gia vùng Baltic và “ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày”.
Nếu chiến tranh lan rộng, “các quốc gia vùng Baltic có thể sẽ là những quốc gia đầu tiên bị ảnh hưởng. Cần phải có sức đề kháng bên trong để không bị lây nhiễm hoặc thậm chí bị chi phối bởi nỗi sợ hãi và khó khăn”, ngài nói với KNA.
Ngài nói rằng thay vì tự đặt ra các ưu tiên của mình, vị trí của ngài với tư cách là sứ thần đã “tự động đặt ra chúng”. Ngài đã chuyển từ vai trò là cánh tay phải của giáo hoàng sang đại diện ngoại giao của Tòa thánh — hai công việc rất khác nhau.
“Một mục tiêu chính là tích cực giúp duy trì hòa bình,” ngài nói về các ưu tiên của mình. “Như chúng ta đã biết, Vatican không phải là một ‘quyền lực’ quân sự, kinh tế hay tài chính, mà là một quyền lực tinh thần… Giáo hoàng, nhà thờ và Vatican tỏa ra một sức lôi cuốn đạo đức mà mọi người cảm nhận được, mang lại cho họ hy vọng và mở ra những viễn cảnh mà không một thể chế nào khác có thể sánh kịp,” Đức Tổng Giám Mục Gänswein cho biết.
Với cuộc chiến ở Ukraine, “Tòa thánh và Đức Giáo Hoàng Phanxicô đang cố gắng làm trung gian theo nhiều cách khác nhau và ở nhiều cấp độ khác nhau,” ngài nói. “Chúng tôi biết về nhiều lời kêu gọi hòa bình, nhưng cũng biết về sự hỗ trợ cụ thể, ngay cả khi điều này chỉ có vẻ như là một giọt nước trong đại dương. Vatican đang nỗ lực làm mọi thứ có thể để đóng góp vào mục tiêu này, nhận thức được rằng các nguồn lực có hạn.”
Trong nhiều dịp, sứ thần đã nói, “Đức Giáo Hoàng Phanxicô nhắc nhở chúng ta về sự tàn khốc của chiến tranh và kêu gọi lương tâm của những người nắm quyền lực để cuối cùng tạo ra hòa bình. Lời kêu gọi không ngừng cho hòa bình, và không từ bỏ trước sự kháng cự, là một yếu tố thiết yếu của ngoại giao Vatican.”
Chiến tranh đã ảnh hưởng đến cuộc đối thoại đại kết, sứ thần các quốc gia Baltic cho biết. “Những khó khăn trong Giáo hội Chính thống đã dẫn đến sự đình trệ trong các nỗ lực đại kết ở khu vực Baltic, mà theo phán đoán của con người, chỉ có thể vượt qua được khi vấn đề hòa bình được giải quyết. Nhiều linh mục Chính thống giáo không chỉ xa lánh Tòa Thượng phụ Mạc Tư Khoa mà còn cắt đứt quan hệ với Tòa Thượng phụ”.
“Do tình hình bấp bênh này trong hệ thống cấp bậc Chính thống giáo, các cuộc họp đại kết ở cấp giám mục hiện không thể diễn ra, điều này khiến phía Công Giáo lo ngại”, Tổng giám mục cho biết.
