Hai vị thánh này đều sinh trưởng tại Cappadoce, Hy lạp. Thánh Basil lớn lên trong một gia đình Công giáo thánh thiện, có nhiều đấng thánh.. Ngài chăm chỉ học hành và tu luyện các nhân đức, có một thời ngài đã xa lánh trần tục vào ẩn tu trong đan viện nhưng đến năm 370 thì ngài được đề cử làm Giám mục thành Cesarê.
Thánh Gregory thì sinh ra trong một gia đình Do thái trở lại Công giáo. Ngài là người phóng túng ham chuộng triết lý và văn chương. Ngài được gặp thánh Basil ở Athens trong lúc các ngài đang cùng theo đuổi học hành. Nhân đức và khôn ngoan của thánh Basil đã làm cho thánh Gregory say mê, các ngài trở thành một đôi bạn chí thiết trên con đường trọn lành. Các ngài có chung một Ðức Tin và có chung một chí hướng, một ước muốn nhiệt tình trở thành những bậc chân tu nên khi trở về Cappadoce các ngài dự định thành lập những tu viện. Các ngài hăng hái cùng nhau viết những bài tranh luận và đưa ra những lý thuyết vững chắc để chống lại những lý thuyết sai lầm cuả những bè rối đạo. Trong một thời kỳ có nhiều khó khăn, Giáo Hội cần những vị nhiệt tình và thông thái nên thánh Gregory được đề cử làm Giám mục thành Constantinople.
Thánh Basil là vị Giám mục mạnh mẽ nhất trong việc tuyên xưng và bảo vệ lý thuyết Ðức Chúa Trời Ba Ngôi. Ngài còn viết nhiều luật dòng đến nay vẫn còn hiệu lực trong các tu viện. Còn thánh Gregory vì những chia rẽ ngài đã trở về sống đời nhà tu ẩn sĩ ở Nazianê. Ở đó ngài viết nhiều luận đề về thần học và thi ca đến nay có nhiều bài vẫn còn được dùng trong phụng vụ. Ngài được đề cao là “Thần học gia”.
“Basil và tôi cùng trú ngụ tại Athens. Chúng tôi đến với nhau như những con nước tụ lại trên dòng sông, cùng phát xuất từ một ngọn ngành, đã phải chia ly trên con đường học vấn, nay thì được quy tụ lại với nhau trong kế hoạch của Thiên Chúa.
Tôi không còn cô đơn nữa vì tôi có một người bạn Basil cao cả. Một người đầy khôn ngoan, trưởng thành, đạo đức không chỗ nào chê trách được. Nhiều lúc tôi muốn nói với các bạn học về Basil nhưng họ đều biết và có lòng ngưỡng mộ Basil.
Mục đích cao cả của tình bạn của chúng tôi là trở thành “nhũng Kitô hữu chân chính, những Kitô hữu đúng như danh xưng”.(St Gregory)
(PT Huỳnh Mai Trác)
