Elise Ann Allen của Crux, ngày 5 tháng 10 năm 2024, tường trình từ Rôma rằng, trái với những người chỉ là quan sát viên vừa lên tiếng thất vọng về việc không phong chức linh mục cho phụ nữ, những người tham dự Thượng hội đồng Giám mục về tính đồng nghị trong tháng này, những người được Vatican chọn để tham gia cuộc họp báo vào thứ Sáu, đã lên án những gì họ cho là chương trình nghị sự quá phương Tây ám ảnh với “các vấn đề thời thượng” như việc phong chức cho phụ nữ, mà họ cho rằng, điều này khiến sự chú ý không còn tập trung vào các chủ đề quan trọng khác.
Phát biểu trong buổi họp báo ngày 4 tháng 10 vào ngày thứ ba của thượng hội đồng, Giám mục Anthony Randazzo của Broken Bay và là chủ tịch của Liên đoàn các Hội đồng Giám mục Công Giáo Châu Đại Dương đã than thở rằng, “Chúng ta thường bị cuốn vào các vấn đề thời thượng (niche issues) mà chúng ta nói đến ở Châu Âu hoặc Bắc Mỹ”.
Ngài cho biết, thông thường, những vấn đề này xuất phát từ “các giáo hội và cộng đồng có sự giàu có lớn, khả năng tiếp cận công nghệ và tài nguyên tuyệt vời”.
“Những vấn đề đó trở nên ám ảnh và tập chú đối với người ta, đến mức chúng trở thành áp đặt lên những người đôi khi phải vật lộn chỉ để nuôi sống gia đình, để sống sót qua mực nước biển dâng cao hoặc những hành trình nguy hiểm băng qua đại dương hoang dã để định cư ở những vùng đất mới”, ngài cho biết.
ĐC Randazzo gọi đây là “một hình thức thực dân mới” áp bức những người dễ bị tổn thương và “chắc chắn không phải là tâm trí của giáo hội đồng nghị trong sứ mệnh”.
Trong khi những vấn đề thời thượng này rất quan trọng và cần được thảo luận, ngài cho biết, “chúng không được quá quan trọng đến mức những người khác không thể sống hoặc tồn tại trên bề mặt hành tinh này chỉ vì những người có quyền lực, quyền lực, thẩm quyền và giàu có quyết định rằng những vấn đề thời thượng đó là quan trọng nhất”.
“Xin đừng quên những người dễ bị tổn thương nhất và hãy nhớ rằng, khi bạn đến Châu Đại Dương, bạn ở đây tại Châu Âu là vùng ngoại vi”, ngài nói.
ĐC Randazzo là một trong 368 người tham gia phiên bế mạc của Thượng hội đồng Giám mục về tính đồng nghị năm nay từ ngày 2 đến ngày 27 tháng 10, và đại diện cho khu vực Châu Đại Dương, nơi mà ngài lưu ý là bao phủ một phần ba hành tinh và là nơi sinh sống của 41 triệu người, và là một môi trường cực kỳ “mong manh”.
Ngài cho biết, điều này là do cả biến đổi khí hậu lẫn việc khai thác, vì “mọi người và các tổ chức đến và họ thấy khoáng sản, kim loại quý, rất vui khi tham gia khai thác biển sâu, khai thác gỗ và đánh bắt cá khổng lồ, làm cạn kiệt các đại dương và biển cả của rất nhiều tài nguyên của họ”.
Ngài nói về những thách thức trong khu vực như mực nước biển dâng cao, di cư, khai thác tài chính và những nỗ lực sai lầm nhằm bảo vệ môi trường mà cuối cùng lại theo đuổi “với cái giá phải trả là con người đang sống trên hành tinh này”.
“Chúng ta rất dễ cảm thấy rất thoải mái ở Châu Âu hoặc Bắc Mỹ. Đôi khi chúng ta quên rằng chúng ta có những người hàng xóm ở Châu Phi, Châu Á, Nam Mỹ và những người dễ bị tổn thương nhất trên hành tinh này là Châu Đại Dương”, ngài nói, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc lên tiếng thay mặt cho những người “bị lãng quên”.
Về “các vấn đề thời thượng” mà ngài đề cập, ĐC Randazzo cho biết vấn đề đầu tiên là “quản trị”, và ngài thường nghe người trong Giáo hội nói về việc tái cấu trúc các chức vụ và nền hành chính, nhưng bằng ngôn ngữ kinh doanh.
“Tôi không gặp vấn đề gì trong Giáo hội về việc minh bạch, chịu trách nhiệm, cởi mở, tham gia”, ngài nói, nhưng nói thêm rằng, “Tuy nhiên, tôi rất đau khổ khi nghe mọi người bắt đầu nói về việc kết nối mạng [networking]. Đó là ngôn ngữ kinh doanh”.
Ngài cho biết, ngôn ngữ của Giáo hội “là sự hiệp thông, tình bạn, cộng đồng… và tôi nghe thấy Giáo hội sử dụng các mô hình kinh doanh”.
“Đó là thời thượng, và nó sẽ giết chết chúng ta với tư cách là một cộng đồng vì chúng ta đang cố gắng trở nên quá tinh vi trong công tác quản lý của mình đến mức chúng ta trở nên quá hẹp hòi, đến mức chúng ta thực sự đang loại trừ mọi người khỏi các mô hình tham gia của một Giáo hội đồng nghị trong sứ mệnh”, ngài nói.
ĐC Randazzo cũng lên án những gì ngài cho là quá tập trung vào phương Tây, tập chú thời thượng về việc phong chức cho phụ nữ, vốn là điểm thảo luận chính trong suốt quá trình ba năm của Thượng hội đồng.
Ngài cho biết, cuộc thảo luận về vấn đề cụ thể này “đã diễn ra, và tiếp diễn, và tiếp diễn trong nhiều năm, không chỉ dành cho Thượng hội đồng”, đồng thời lưu ý rằng Đức Giáo Hoàng đã yêu cầu nghiên cứu vấn đề này nhiều lần và hiện tại có một nhóm nghiên cứu chuyên đánh giá vấn đề này ngay bây giờ.
Câu hỏi này đã được gác lại trong thời điểm này, “không phải để loại bỏ nó khỏi cuộc trò chuyện, mà để đi sâu hơn vào vấn đề này để xem thực sự có gì ở đó”, ngài nói.
“Khi chúng ta nói về phụ nữ trong Giáo hội, đó là vấn đề nóng hổi, và hậu quả là phụ nữ ở nhiều nơi trên thế giới và Giáo hội bị đối xử như công dân hạng hai hoàn toàn bị bỏ qua,” Randazzo nói.
Ngài gọi đây là “điều đáng xấu hổ” đối với Giáo hội, “tất cả chỉ vì một nhóm thiểu số nhỏ, với một tiếng nói mạnh mẽ của phương Tây, bị ám ảnh bởi việc thúc đẩy vấn đề này.”
“Tôi không có vấn đề gì với việc vấn đề này được thảo luận và nghiên cứu,” ngài nói, nhưng không phải bằng cách thảo luận về những người phụ nữ “bị đẩy ra rìa” đang sống trong hoàn cảnh nghèo đói và bạo lực, những người không có cơ hội việc làm bình đẳng và bị loại khỏi đời sống Giáo hội.
Ngài nói, “Đây là một vụ tai tiếng chống lại Tin Mừng, và chúng ta phải lên tiếng về vấn đề này, thay vì luôn bị ám ảnh bởi vấn đề khác này.”
“Hãy để vấn đề khác được nghiên cứu, nhưng vì Chúa, nhân danh Chúa Giêsu, chúng ta có thể chăm sóc và bao gồm phụ nữ của chúng ta không? Chúng ta có thể ngừng nói về phụ nữ và lắng nghe và nói chuyện với phụ nữ không? Đây là cách mà Giáo hội được kêu gọi hành động,” ngài nói.
Cũng có mặt tại cuộc họp báo hôm thứ Sáu là Đức Hồng Y Cristóbal López Romero của Rabat, Morocco, người đã đồng tình với việc lên án chương trình nghị sự quá thiên về châu Âu trong thượng hội đồng, nói với các nhà báo rằng thượng hội đồng rất quan trọng vì “nó đưa những người từ các châu lục khác nhau” và các địa vị giáo hội lại với nhau ở cùng một bình diện.
“Đức Giáo Hoàng thường nói rằng Thượng hội đồng quá ‘châu Âu hóa’ hoặc quá tập trung vào châu Âu, phương Tây hóa. Đúng vậy”, ngài nói, đồng thời cho biết những người tham gia Thượng hội đồng như một phần của quá trình này phải giúp Giáo hội trở nên “Công Giáo hơn, phổ quát hơn”.
Sơ Xiskya Lucia Valladares Paguaga, Giám đốc Khoa Truyền thông của “Trung tâm Giáo dục Đại học Alberta Gimenez” thuộc Đại học Giáo hoàng Comillas đã nói về tầm quan trọng của “sứ mệnh kỹ thuật số” của Giáo hội và việc hiện diện trực tuyến.
“Thế giới của chúng ta đã thay đổi. Chúng tôi nhận thức rằng thế giới không còn như 20 năm trước”, bà nói, lưu ý rằng ở châu Âu, các giáo hội đang đóng cửa, trong khi hiện tại ở phía Nam hoàn cầu, Giáo hội đang “gây tiếng vang”.
Bà cho biết phần lớn cuộc sống hiện cũng đang diễn ra trực tuyến, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của “nhà truyền giáo kỹ thuật số” đồng hành cùng cộng đồng trực tuyến, bất kể họ là người tin hay không tin, người Công Giáo thực hành hay đã bỏ đạo.
“Chúng tôi tin rằng với tư cách là nền tảng của tính đồng nghị, mục tiêu là dành cho thế giới ngày nay, chứ không phải 20 năm trước, vì vậy vì điều này, chúng ta phải tiếp cận những người đã bị tổn thương trong cuộc sống, ngay cả trên các con phố kỹ thuật số”, bà nói, gọi đó là một “cuộc chạy marathon” trong đó mục tiêu là mang sự dịu dàng và lòng thương xót của Chúa đến với cộng đồng trực tuyến.
Sơ Valladares cho biết bà tin rằng vẫn còn “nhiều việc phải làm” về việc thiết lập sứ mệnh kỹ thuật số của Giáo hội, nhưng “nhận thức về nhu cầu này đang tăng lên”.
Bà cho biết nhận thức cũng phụ thuộc vào địa điểm, lưu ý rằng trên khắp Châu Mỹ Latinh, các hội đồng giám mục và giáo phận hiện đang thành lập các văn phòng cho sứ mệnh kỹ thuật số, điều này rất cần thiết để thu hút những người trẻ tuổi, đặc biệt là “những người không còn đến giáo xứ nữa”.
Nói về sự phân cực thường mang tính độc hại của các nền tảng truyền thông xã hội trực tuyến, Sơ Valladares cho biết đó là thực tại mà mọi người đều phải sống chung, nhưng tính đồng nghị “đề xuất một sự thay đổi về thái độ bên trong, một sự thay đổi bản thân”.
“Đó không phải là điều gì đó diễn ra nhanh chóng. Chúng ta sẽ hiểu được Thượng hội đồng này nhiều năm sau khi nó kết thúc. Nó sâu sắc hơn nhiều so với việc thay đổi luật lệ và cấu trúc, chúng ta phải thay đổi trái tim,” bà nói, nhấn mạnh nhu cầu gieo hy vọng “trong một thế giới rất khó khăn, nơi có những mối quan hệ độc hại và cũng không được coi như có tính đồng nghị bên trong Giáo hội.”
Bà nói, “Giáo hội cũng cần phải cùng nhau bước đi, đôi khi nhanh hơn và đôi khi chậm hơn, và điều này cần có thời gian.”
