Edgar Beltran của tạp chí The Pillar, ngày 19 tháng 9, 2023, có bài tường thuật về một phong trào giáo dân trẻ mới xuất hiện tại Tây Ban Nha, được Đức Phanxicô cổ vũ và hiện đang du nhập vào nhiều nước Âu Châu và Hoa Kỳ, đó là phong trào Hakuna.
Nếu bạn là một thanh niên Công Giáo nói tiếng Tây Ban Nha, có lẽ bạn đã nghe điều gì đó về “Hakuna” – không phải cụm từ nổi tiếng trong “The Lion King,” [Vua sư tử], mà là phong trào giáo hội và giới trẻ Công Giáo đang phát triển bắt đầu ở Tây Ban Nha, đã lan rộng khắp châu Âu và cũng bắt đầu xuất hiện ở một số giáo xứ ở Hoa Kỳ.
Và nếu bạn chưa từng nghe đến Hakuna thì rất có thể bạn đã nghe một trong những bài hát của nhóm mà thậm chí không hề biết.
Nhìn từ bên ngoài, Hakuna có vẻ giống như một nhóm thanh niên Công Giáo khác – một trong số rất nhiều nhóm.
Nhóm cho biết họ là phong trào của người Công Giáo ở độ tuổi 20 và 30, những người sử dụng âm nhạc để biểu lộ vẻ đẹp của cuộc sống và vẻ đẹp của Chúa Kitô. Họ tổ chức các giờ chầu thánh, các buổi nói chuyện huấn luyện, các hoạt động bác ái, tĩnh tâm và các hoạt động truyền giáo.
Họ cũng viết nhạc pop Công Giáo, theo họ, để biểu lộ “niềm vui triệt để” của họ. Các bài hát của họ đã thu hút sự chú ý trên Insta-gram, nơi nhóm có gần 100,000 người theo dõi và trên YouTube, nơi các bài hát của họ có hàng triệu lượt xem.
Và trong khi nhiều nhóm Công Giáo ngày nay nói rằng họ không chắc chắn làm cách nào để thu hút giới trẻ đến với các hoạt động tôn giáo, thì Hakuna vẫn đang phát triển. Một cách nhanh chóng.
Chưa đầy 10 năm kể từ khi được thành lập bởi cha José Pedro Manglano, Hakuna đã lan rộng đến gần 40 thành phố của Tây Ban Nha, 10 quốc gia châu Âu khác, sáu quốc gia Mỹ Latinh, cộng với Hàn Quốc và Boston – và nhóm cho biết họ có kế hoạch sớm bắt đầu ở các thành phố khác của Mỹ.
Hakuna bắt đầu ở Madrid – thủ đô rất tục hóa của Tây Ban Nha, nơi từng là trung tâm Công Giáo của Châu Âu – nơi các hoạt động tông đồ đương thời khác với linh đạo lấy giáo dân làm trung tâm đã ra đời, trong số đó có Opus Dei và Con đường Tân Dự tòng [Neocatechumenal Way].
Nhóm bắt đầu vào khoảng thời gian Cha Manglano – các sinh viên gọi ngài là “Don Josepe” –dẫn khoảng 100 sinh viên đến Đại hội Giới trẻ Thế giới ở Rio de Janeiro năm 2013.
Victoria González, một trong những thành viên lâu năm nhất của Hakuna, nói với The Pillar: “Tôi gặp Don Josepe khi tôi 16 tuổi, khoảng 10 năm trước.
Cô nói thêm “Chúng tôi là một nhóm bạn đang mong muốn cải thiện việc đào tạo tâm linh của mình hơn những gì chúng tôi nhận được ở trường, vì vậy chúng tôi yêu cầu ngài và ngài bắt đầu cung cấp những bài nói chuyện này tại một nhà thờ ở Aravaca, ngoại ô Madrid. Có 15 hoặc 20 người chúng tôi ở giáo xứ nhỏ ở ngoại ô này, hầu hết chúng tôi đều đang học những năm cuối trung học hoặc những năm đầu đại học. Don Josepe phân phát một số tờ giấy có các dấu chấm đầu dòng về chủ đề mà ngài sẽ thảo luận và sử dụng bảng đen để giải thích về chủ đề đó. Sau đó, chúng tôi có một giờ chầu trước Mình Thánh Chúa và đó là gần như thế.”
Sau Đại hội Giới trẻ Thế giới năm 2013, Cha Manglano, khi đó là linh mục của Opus Dei, đã đưa nhóm sinh viên của mình đến phục vụ một tháng tại Nova Friburgo, một thành phố ở phía đông nam Brazil bị ảnh hưởng bởi thiên tai.
Tại các cuộc họp ở Tây Ban Nha, một số người tham dự đã tự hỏi xem việc thực hiện một cách nghiêm túc lời khuyến khích độc đáo của Đức Giáo Hoàng, được Đức Phanxicô ở Rio thúc giục: “Hagan Lío” – tạm dịch là “gây xáo trộn” có nghĩa là gì.
González cho biết, “Tôi không thể đến Rio vì tôi đã bắt đầu đi làm, nhưng thấy bạn bè quay trở lại thật tuyệt vời. Có điều gì đó đã thay đổi ở nơi họ”.
Cô nhớ lại những cuộc trò chuyện đầy nhiệt tình về cách sống tông đồ của những giáo dân trẻ Công Giáo.
“Mọi điều chúng tôi nói đến, suy nghĩ và cầu nguyện trong thời gian học ở trường đều trở nên sống động nơi bạn bè tôi. Năm sau, 90 người trong chúng tôi đến Ấn Độ để làm tình nguyện và điều đó đã thay đổi cách tôi nhìn cuộc sống và đánh giá mọi điều. Tôi bắt đầu nhìn mọi người không phải như một con số mà là những con người, những cá nhân có linh hồn và được Thiên Chúa yêu thương.”
Cô nói thêm, “Tôi thấy mình thật may mắn, [thậm chí] đối với một việc mà với tôi có vẻ rất đơn giản như việc học tập ở trường đại học. Thành thật mà nói, sau khi chứng kiến quá nhiều đau khổ được sống một cách rất khác nhau, thậm chí một cách có hy vọng, tôi không bao giờ nghỉ học một ngày nào ở trường đại học nữa vì tôi thấy đó là một đặc ân. Tôi đã có thể bắt đầu hiểu rằng tôi yêu thế giới đến mức nào và tôi phải yêu Thiên Chúa đến mức nào, và Người là kho báu duy nhất của tôi, Thiên Chúa thực sự không thể thiếu đối với tôi.”
Với sự hỗ trợ của Cha Manglano, những người tham dự đã bắt đầu ba việc: tổ chức giờ thánh với những bài nói chuyện tâm linh ngắn, phục vụ người nghèo và sáng tác âm nhạc.
Một số người tham dự đã thành lập một nhóm nhạc pop Công Giáo nhỏ và bắt đầu phát hành các bài hát trực tuyến trong khi thực hiện một album.
Trên thực tế, cái tên Hakuna thuộc về nhóm nhạc pop của họ trước khi phong trào tông đồ của họ có tên riêng.
Nhưng đến năm 2015, phong trào bắt đầu có đà phát triển. Khi nó lan rộng khắp châu Âu, cái tên “Hakuna” vẫn được giữ nguyên.
Năm 2017, nhóm ra mắt đĩa thứ hai tại hộp đêm Joy Eslava nổi tiếng ở Madrid, nơi quen với những bữa tiệc của các ngôi sao Holly-wood hơn là những bài thánh ca Gregorian.
Địa điểm rất phù hợp: Các thành viên của Hakuna rất sành điệu – với dây đeo cổ tay thời trang và tính thẩm mỹ được chăm chút cẩn thận, họ giống như các “rocker độc lập” của Công Giáo Tây Ban Nha.
Câu lạc bộ không phải là một nơi đặc biệt xa lạ đối với họ. Nhưng Hakuna không chỉ là một câu lạc bộ dành cho những người theo đạo Công Giáo Tây Ban Nha. Các thành viên nói rằng Thiên Chúa đang sử dụng họ để đổi mới tâm linh mà họ đã cầu nguyện từ lâu.
Vào năm 2017, nhóm cũng đã được ban cho một căn tính giáo hội: Hakuna được Đức Hồng Y Carlos Osoro của Madrid thiết lập như một hiệp hội tư của các tín hữu.
Vào năm 2018, 1,500 thành viên của Hakuna đã đến Rome để được Đức Thánh Cha chào đón, ngài đã tán thành gọi họ là “gia đình Thánh Thể vĩ đại”.
Cùng năm đó, các nhóm đầu tiên bên ngoài Tây Ban Nha được thành lập ở Paris và London, và việc mở rộng sang lục địa Mỹ bắt đầu vào năm 2019.
González cho biết, “Năm năm sau chuyến đi tới Ấn Độ, Hakuna đã trưởng thành hơn rất nhiều. Chúng tôi ở những thành phố khác, môi trường khác, chúng tôi không biết tất cả các thành viên và chúng tôi phải mở rộng tầm mắt để nhìn thấy một thực tại lớn hơn. Chúng tôi phải khám phá ra Hakuna như một ‘capricho’ của Chúa – một ý thích bất chợt – để đưa Vương quốc của Người đến với thế giới này”.
Kể từ đó, Cha Manglano và Hakuna không hề dừng lại.
Họ đã bắt đầu xuất bản sách, nhóm nhạc của họ đã phát hành năm album và nếu bạn sớm thấy mình bị kẹt xe ở Madrid, bạn có thể sẽ nghe thấy các bài hát của họ vang lên từ một chiếc xe hơi của những người trẻ tuổi – Hakuna thích được phát sóng trên đài phát thanh rộng rãi một cách đáng ngạc nhiên tại Tây Ban Nha.
Vào cuối năm 2022, nhóm đã tổ chức một buổi hòa nhạc tại Palacio Vistalegre của Ma-drid – một phòng hòa nhạc nơi Coldplay, Red Hot Chili Peppers, Backstreet Boys và Guns ‘n Roses, chỉ kể tên một vài nhóm, đã tổ chức các buổi hòa nhạc – nơi 8,000 thanh niên hát bài hát của Hakuna đồng thanh vang lên—trong khi một số người cầu nguyện trước Mình Thánh Chúa trong một nhà nguyện nhỏ mà Cha Manglano dựng lên một cách dã chiến ở phía sau phòng hòa nhạc.
Và vào lễ Phục sinh, họ tham gia một buổi hòa nhạc ở Plaza de Cibeles, cũng chính là nơi mà những người hâm mộ bóng đá Real Madrid gặp nhau khi đội của họ giành được một chiếc cúp quan trọng – nơi này đông đúc đến mức cảnh sát phải đóng cửa lối vào quảng trường.
Nhóm tiếp tục lấp đầy các địa điểm trên khắp Tây Ban Nha, họ đã sản xuất một bộ phim tài liệu về Bí tích Thánh Thể có tên là “Vivo”, và họ quảng bá các khóa học thần học, các lớp nghệ thuật Công Giáo và các buổi trị liệu tâm linh nổi tiếng hiện nay của họ, được gọi là God-Stops, được tổ chức bởi các cộng đồng tu trì chiêm niệm ở Tây Ban Nha.
Tháng này, người sáng lập Hakuna một lần nữa gặp Đức Thánh Cha Phanxicô trong một buổi tiếp kiến riêng tại Vatican.
Gặp Cha Manglano
Nhưng chỉ viết về nó thôi thì không nắm bắt được Hakuna là gì.
Vì vậy, năm ngoái The Pillar đã đến trụ sở chính của Hakuna, cách Madrid khoảng nửa giờ trong một đan viện cũ của dòng Phanxicô, để nói chuyện với Cha Manglano, và để cảm nhận được điều mà các thành viên của Hakuna gọi là “cuộc cách mạng tâm linh”.
Cha Manglano nói với The Pillar “Chúng tôi đã chuyển đến cách đây một năm rưỡi, nhưng vẫn còn rất nhiều việc phải làm,” cha nhấn mạnh vào chữ “rất nhiều”.
Trong đan viện cũ mới được tân trang lại một nửa, nơi Cha Manglano làm nhà xứ, một số sinh viên cũng đã đến ở trọ – cả nam và nữ, nhưng ở các khu riêng biệt của tòa nhà – trong khi những sinh viên khác dành vài ngày vào cuối tuần để giúp hoàn thành ngôi nhà.
Trong các video trên YouTube của mình, Cha Manglano có vẻ ngoài không mấy nổi bật, giống như một trong hàng nghìn linh mục lớn tuổi khác mà bạn có thể không để ý.
Nhưng khi gặp trực tiếp, đôi mắt xanh của ngài dán chặt vào người mà ngài nói chuyện với, cho đến khi một ý nghĩ xuất hiện trong đầu ngài và đôi mắt ngài nhìn quanh đôi chút.
Tuy nhiên, ngài không phải là một diễn giả sinh động; ngài nói với giọng trầm để nhấn mạnh từng chữ. Thỉnh thoảng ngài lại lắp bắp.
Nhưng ngài nói với niềm tin chắc chắn.
Ngài giải thích “Hakuna về mặt pháp lý là một hiệp hội tư của các tín hữu được phê duyệt tại Tổng Giáo phận Madrid. Chúng tôi đang điều chỉnh và xem xét các quy chế nên vẫn chưa yêu cầu phê duyệt rộng rãi hơn”.
Cha nói, “Về mặt tâm linh, chúng tôi là những nhóm Kitô hữu cùng nhau theo Chúa Kitô. Việc ‘cùng nhau’ này rất quan trọng, bởi vì trung tâm của toàn bộ cuộc sống của Hakuna là Bí tích Thánh Thể, qua đó chúng tôi nhận được sự hiệp nhất, một cách yêu thương nhau, sống vì nhau một cách không hẳn nhân bản, có thể nói như vậy. Đó là một cách yêu thương nhau mà chúng tôi nhận được từ Chúa vì điều chúng tôi nhận được là một cuộc sống vốn là cuộc sống yêu thương”.
Ngài nói thêm, “Hakuna thực sự là một nhóm Kitô hữu đi theo Chúa Kitô và đón nhận toàn bộ sự sống của họ từ Thánh Thể. Chúng tôi sống theo cách yêu thương nhau để thanh tẩy chúng tôi và sau đó cùng nhau bước theo Chúa Kitô. Rồi từ đó nảy sinh nhiều hoạt động, đào tạo tâm linh, đào tạo giáo lý, nhiều hoạt động xã hội, giúp đỡ những người có hoàn cảnh khó khăn, đau khổ. Và có rất nhiều dự án. Chỉ riêng ở Madrid đã có tới 20 dự án. Và sau đó là nhiều chuyến đi trong mùa hè, lễ Phục sinh và cuối tuần, hầu hết đều tập trung vào việc giúp đỡ những người gặp khó khăn. Và có những buổi linh thao mà chúng tôi gọi là God Stops, điều mà chúng tôi luôn thực hiện trong các cộng đồng chiêm niệm”.
Về mặt tài chính, phong trào được duy trì nhờ ba nguồn: quyên góp lẻ tẻ, quyên góp định kỳ và bán hàng.
Macarena Torres, thành viên và phát ngôn viên của Hakuna, nói với The Pillar, “Thỉnh thoảng chúng tôi quyên góp vì một lý do chuyên biệt. Chúng tôi đã phát minh ra một thứ gọi là ‘tách khô’ (dry cup), nghĩa là thay vì uống rượu vào thứ Sáu với bạn bè, bạn đầu tư số tiền đó vào việc giúp trả tiền chỗ ở cho một linh mục trong cuộc họp của các linh mục, hoặc tu sửa một phần nào đó của “studio”, lắp đặt wifi, hệ thống sưởi hoặc bất cứ thứ gì cần thiết vào lúc này”.
“Có một số nhà tài trợ định kỳ tặng một số tiền nhất định hàng năm hoặc hàng tháng, hầu hết là thành viên của Hakuna. Ngoài ra, lợi ích của Hakuna Shop còn dành cho các hoạt động do Hakuna thực hiện, như các dự án hoạt động xã hội hoặc tài trợ cho một album hay bất cứ hoạt động nào của Hakuna.”
Thông qua Hakuna Shop, tổ chức này bán đĩa CD nhạc, quần áo, sách của Cha Manglano, trong số những đồ vật khác.
Điểm khác biệt của Hakuna
Nhưng, một lần nữa: Hakuna có gì khác biệt? Điều gì làm nó khác biệt với các phong trào khác của giới trẻ trong Giáo hội?
“Chà, tôi không biết,” Cha Manglano nói thẳng như thế.
Về phần mình, Macarena Torres cho biết cô biết điều gì khiến Hakuna trở nên độc đáo.
Torres nói với The Pillar: “Đặc sủng của Hakuna là biểu tượng của một pringado.
Pringado là một từ lóng ở Tây Ban Nha, tạm dịch là một người ngây thơ và ngỡ ngàng. Các thành viên Hakuna tự gọi mình là pringados. Khái niệm này được phiên dịch như một điều gì đó giống như những kẻ ngốc vô tội.
“Có ba khía cạnh chính. Thứ nhất, sống với khuôn mặt vui tươi của người phục sinh – không phải chúng tôi vui vì chúng tôi trẻ và vì cuộc sống của chúng tôi đơn giản, nhưng chúng tôi vui và chúng tôi sống với khuôn mặt của người phục sinh vì Chúa Kitô đã sống lại và ở trong chúng tôi.”
“Hai, đón nhận mọi thực tại bằng tình yêu Thập Giá vô bờ bến. Nếu Chúa Kitô trên Thập giá ôm lấy thế giới và đón nhận đau khổ của thế giới vì chúng ta, thì chúng ta có khả năng đón nhận bất cứ điều gì xảy ra và phục vụ người khác.”
Cô nói thêm, “Và ba, hiệp nhất – để tất cả chúng ta có thể là một, tất cả các Kitô hữu, toàn thể Giáo hội. Chúng tôi muốn trở thành một vì Chúa là một”.
Cha Manglano nói rằng cốt lõi của cuộc sống đó là niềm vui.
Cha cho biết: “Chúng tôi đơn giản sống niềm vui được là Kitô hữu. Chúa Kitô đã sống lại và sau đó, mọi hoàn cảnh chết chóc đều là tình trạng ánh sáng vì sự sống của Chúa Kitô đã chiến thắng cái chết, tình yêu của Chúa Cha chiến thắng mọi hoàn cảnh hay tình trạng giống như cái chết. Đó là niềm vui được sống một cuộc sống mới và trở thành một con người mới theo một Thiên Chúa yêu thương chúng ta vượt quá mọi giới hạn mà chúng ta có thể đặt vào bằng một tình yêu làm biến đổi thực tại, biến đổi con người chúng ta”.
Cha nói thêm, “Thật vui khi biết rằng thiên đường bắt đầu từ đây”.
Đối với những người có tai để nghe, những lời của Cha Manglano có thể vọng lại những cảm xúc của Thánh Josemaria Escrivá, người sáng lập Opus Dei, mà Cha Manglano vốn thuộc về cho đến đầu năm 2020.
Giữa sự phát triển của Hakuna và sự phát triển của một con đường tâm linh độc đáo, ban lãnh đạo của Opus Dei và Cha Manglano đã quyết định chia tay nhau, vị linh mục nói với The Pillar như thế. Cha Manglano hiện đã nhập tịch vào Tổng giáo phận Madrid.
Tuy nhiên, rõ ràng Cha Manglano được hình thành theo linh đạo của Opus Dei.
“Chúa đã tạo ra chúng ta với khát vọng hạnh phúc và Người muốn chúng ta nhận được niềm vui dồi dào, nhưng không chỉ ở một cuộc sống khác: Vương quốc của Chúa ở đây giữa chúng ta, bên trong chúng ta,” Ngài nói thế với The Pillar, ám chỉ một tình cảm nổi tiếng của Thánh Escrivá.
Cha Manglano nói thêm, “Khi chúng ta đón nhận sự sống của Thiên Chúa trong Bí tích Thánh Thể, trong các bí tích, trong Giáo hội và trong cộng đồng, chúng ta cảm nghiệm được Thiên Chúa thay đổi và chữa lành các mối quan hệ của chúng ta như thế nào bởi vì Người thay đổi tâm hồn chúng ta và từng bước biến đổi thực tại và cuộc sống của chúng ta”.
“Nietzsche thường nói rằng ông sẽ không tin vào sự sống lại trừ khi những người Người có khuôn mặt sống lại. Và điều này không có nghĩa là không có đau khổ trong cuộc sống, nhưng cần hiểu rằng chúng không phải là định mệnh, chúng không định nghĩa chúng ta và chúng không phải là số phận của chúng ta. Chúng chỉ là hoàn cảnh. Nếu tôi bị ung thư hay có sức khỏe tốt thì số phận và sự thật của tôi vẫn không thay đổi, chúng là một và cùng là một. Tôi sẽ thực hiện ơn gọi yêu thương của mình dù bị ung thư hay có sức khỏe tốt.”
Cha Manglano là một cây viết rất nhiều về tâm linh, với hơn 30 cuốn sách dưới ngòi bút của mình. Trong số những cuốn gần đây nhất có một cuốn về sự đơn giản.
“Bây giờ, tôi xuất bản một cuốn sách khác tên là ‘Sencillamente’ (Đơn giản) vì đây là trạng từ mà Chúa đã áp đặt một cách tự phát lên chúng ta. Sự thánh thiện đạt được một cách đơn giản, lời cầu nguyện đạt được một cách đơn giản, tình yêu con người đạt được một cách đơn giản, và niềm vui đạt được một cách đơn giản. Có nhiều thực tại anh hùng hoặc bùng nổ hơn nhưng điều bình thường trong cách hành động của Thiên Chúa là sự đơn giản.”
“Với sự đơn giản, một cô gái rất đơn giản đã nói lời đồng ý với Chúa và sau đó Chúa đã nhập thể. Kinh nghiệm về Thiên Chúa rất đơn giản. Tôi không nhìn thấy Thiên Chúa nhưng Người liên tục thể hiện sự đơn giản của Người. Tôi nghĩ đó là trạng từ ưa thích của Chúa: Đơn giản.”
Luôn ở trên đường
Cha Manglano thường xuyên lên đường truyền bá phong trào Hakuna, thường đi du lịch với các thành viên khác trong nhóm.
Trong những tuần trước khi nói chuyện với The Pillar, ngài đã ở Thánh địa cùng với các sinh viên, ở Mexico và Ecuador, và sau đó ở Rome. Ngay sau cuộc trò chuyện với The Pillar, ngài hành hương đến Hàn Quốc cùng với các thành viên Hakuna.
Linh mục là một nhà truyền giảng Tin Mừng.
Đó có phải là chìa khóa cho sự phát triển bùng nổ của Hakuna không?
Cha Manglano nói rằng ngài không chắc chắn. Ngài nói rằng phong trào này là công việc của Chúa Thánh Thần.
“Thiên Chúa chỉ làm những gì Người muốn. Khi mọi người hỏi tôi Hakuna là gì, tôi chỉ nói đó là ý thích của Thiên Chúa.”
“Khi Chúa muốn điều gì đó xảy ra, không có sự cân đối giữa việc chúng ta làm và việc xảy ra.”
“Tôi nghĩ điều quan trọng nhất là mọi sự đều được sống trong sự thật. Nếu tôi chúc mừng sinh nhật vị giám mục, tôi muốn làm điều đó cho ngài, và vì tôi mừng cho ngài chứ không phải vì tôi muốn ngài thích tôi. Nếu tôi bảo ai đó đến tham dự một khóa tĩnh tâm, tôi muốn ý định của mình là trung thực chứ không chỉ vì tôi muốn điền vào một con số hay thỏa mãn một chỉ tiêu.”
Ngài nói với The Pillar, “Công việc của chúng ta cần phải xác thực, để Thiên Chúa có thể hiện diện trong những điều này. Chúa Kitô khám phá ra giá trị trọn vẹn của con người cho chúng ta, và đó là lý do tại sao chúng ta phải quan tâm đến con người trong tất cả các tổ chức Kitô giáo, họ quan trọng hơn các tổ chức. Hakuna không có bất cứ sở thích nào, nó quan tâm đến mọi người trong chừng mực có thể phục vụ họ. Ở đây không phải để thao túng con người hay mong đợi bất cứ điều gì ở họ”.
“Sống quỳ gối trước Thiên Chúa ngự trong Mình Thánh dạy chúng ta sống quỳ gối trước Người Khác, người lân cận. Tôi không muốn đưa bạn đi đâu đó, tôi không muốn biến bạn thành công cụ, tôi muốn bạn hạnh phúc. Không có nhiều công thức. Công thức duy nhất là sống theo mô hình của Chúa Kitô, đó là sự phục vụ.”
Ngài nói thêm, “Nếu chúng ta muốn giống Thiên Chúa, Người dạy chúng ta cách thế làm điều đó: Người rửa chân cho các Tông đồ. Sự phục vụ là lối sống cao quý và xứng đáng nhất và nó dạy chúng ta cách loại bỏ những giới hạn trong tình yêu của mình, để tinh thần của Thiên Chúa có thể thực hiện tình yêu của Người trong chúng ta”.
Phục vụ người khác
Phục vụ mọi người, đặc biệt là những người nghèo nhất, đã thu hút Álvaro Gangoso đến với Hakuna.
Gangosa gặp Hakuna khi anh còn là sinh viên luật 20 tuổi tại Giờ Thánh ở Comillas, nơi anh đang đi nghỉ hè cùng gia đình.
Anh nói với The Pillar, “Qua Hakuna, vị Thiên Chúa toàn năng, uy nghiêm, trước đây ở rất xa tôi, đã tự biểu lộ như người chỉ biết yêu thương. Một người tự biến mình thành kẻ ăn xin cho tình yêu của tôi, người quỳ xuống trước mặt tôi để rửa chân cho tôi”.
Sau khi gặp nhóm, Gangosa cho biết: “Tôi đã đến Kenya để làm tình nguyện viên cùng Hakuna. Tôi tìm thấy Thiên Chúa nơi người nghèo, nơi vẻ đẹp của tạo vật, giữa 150 bạn trẻ ở đó. Tôi đã tìm thấy Thiên Chúa bằng cách thờ phượng Người trong Bí tích Thánh Thể.”
Anh nói thêm, “Có điều gì đó đã thay đổi trong tôi. Tôi nhìn thấy niềm khao khát Thiên Chúa giữa những người ở rất xa Người và những làn sóng người sẽ đến. Trong thâm tâm tôi, tôi nghe thấy tiếng Chúa Giêsu kêu gọi các môn đệ: “Hãy cho họ ăn!” Sau trải nghiệm đó, tôi quyết định phó thác cuộc đời mình cho Đấng đã đến tìm kiếm tôi, Chúa Giêsu Kitô”.
Gangosa giải thích, sau tất cả những thay đổi đó, “Bây giờ tôi là chủng sinh của Tổng Giáo phận Madrid”.
Miễn cưỡng đi tìm Hakuna
Marcos Carrascal là một sinh viên 22 tuổi đã quay lại với đức tin Công Giáo sau chuyến hành hương Medjugorje. Anh nói chuyện với một nữ tu là bạn của cha mẹ anh và kể cho vị này nghe về sự trở lại của anh.
Anh nói với The Pillar, “Bà nói với tôi rằng ân sủng của Thiên Chúa cần được quan tâm và chúng tôi làm điều đó bằng cách sống đức tin của mình trong cộng đồng. Bà kể cho tôi nghe về Hakuna”.
“Bây giờ, có điều này ông cần biết,” anh nói, cười nhẹ.
“Hậu cảnh chính trị của tôi là cánh tả cách mạng, và khi tôi nhìn thấy Hakuna, hồi đó, gặp gỡ nhau tại Giáo xứ Saint Josemaría ở Aravaca, một khu phố rất cao cấp ở Madrid, tôi đã nói ‘không đời nào tôi tới với Hakuna!’
“Nhưng vị nữ tu nài nỉ và khi tôi đến Giờ Thánh, tôi cảm thấy hơi nóng trong ngực nói với tôi rằng đây là nơi của tôi.”
Khi được hỏi Hakuna đã biến đổi anh như thế nào, Carrascal đã có một vài ý tưởng.
“Đầu tiên là chứng từ của họ. Lúc đầu, tôi chưa bao giờ gần gũi với người ta. Tôi muốn rời đi sau Giờ Thánh. Nhưng mọi người đã đến gần tôi, mời tôi uống gì đó, hoặc chỉ muốn tôi có cảm giác được đồng hành. Một số người trong số họ ngày nay là những người bạn thân nhất của tôi và lần đầu tiên tôi nhìn thấy ý thức cộng đồng của người Kitô giáo. Khi họ tìm kiếm tôi, không phải vì tôi đẹp hay xấu, mà vì họ muốn yêu Chúa qua tôi. Vì vậy, khi họ mời tôi uống bia, họ không mời tôi mà mời Chúa Kitô.”
Anh nói thêm, “Thứ hai, khi tôi nói với bạn bè rằng tôi là một Kitô hữu và bắt đầu đi lễ trở lại, họ đã tranh luận chống lại đức tin của tôi và tôi không biết phải trả lời thế nào. Tôi đã có một kinh nghiệm về đức tin, điều đó đối với tôi là không thể bác bỏ được, nhưng đối với một môi trường thế tục hóa thì điều đó là chưa đủ. Ngược lại, bạn bè tôi coi trải nghiệm của tôi là dấu hiệu cho thấy tôi đã bị thao túng. Nhưng ở Hakuna, tôi bắt đầu nghiên cứu đức tin của mình để trả lời bạn bè – những người yêu cầu câu trả lời. Và sau đó, hồng phúc mà sự đào tạo đã mang lại cho tôi, đó là tôi bắt đầu biết Chúa tốt hơn – và yêu mến Người. Như trong mọi mối quan hệ, bạn thực sự yêu ai đó khi bạn biết rõ về họ”.
“Và cuối cùng là Bí tích Thánh Thể. Để chắc chắn rằng Chúa ở đó, và đó không chỉ là một cảm giác. Khi tôi từ Medjugorje trở về, việc đi lễ, lần hạt Mân côi, v.v. là điều tất yếu đối với tôi. Nhưng sau vài tháng, tôi bắt đầu cảm thấy khô khan về mặt thiêng liêng. Nói chuyện với Don Josepe, tôi nói với ngài rằng tôi đã mất đức tin.”
Carrascal nhận định, “Ngài bắt đầu cười nhạo tôi và nói với tôi ‘không, chào mừng bạn đến với đức tin của người lớn!’ Tôi học được rằng đức tin đích thực có nghĩa là… yêu thương ngay cả trong bóng tối [tâm linh] – và điều đó thật đẹp vì Thiên Chúa ban cho chúng ta những món quà to lớn trong bóng tối đó”.
Các chỉ trích
Khi phát triển, Hakuna đã nhận được nhiều lời chỉ trích.
Đầu tiên, khó có thể bỏ qua tính phi hình thức của nhóm, thậm chí cả về mặt phụng vụ.
Tại trụ sở chính của Hakuna, Thánh lễ Chúa nhật được tổ chức bên ngoài để phục vụ số lượng lớn tín hữu. Một số thành viên đi chân đất và trực tiếp đến từ chỗ làm lao động chân tay. Một nhóm người hỗn tạp, chủ yếu là người trẻ, một số đã kết hôn và có con nhỏ, một số vẫn là sinh viên, một số là người nhập cư, một số đến từ Tây Ban Nha, ngồi bất cứ nơi nào họ có thể: trên sàn nhà, những chiếc ghế dài, những chiếc ghế nhựa, trong khi họ cùng nhau hát hầu hết mọi phần của Thánh lễ bằng loại âm nhạc rất, rất, rất ư hiện đại.
Hakuna rõ ràng là một đứa trẻ của thời đại nó, điều này khiến nó trở thành mục tiêu chỉ trích từ một số thành phần nhất định của Giáo hội. Mặc dù trung thành với Tin Mừng và giáo lý của Giáo hội, Hakuna khó có thể bị nhầm lẫn với một nhóm duy truyền thống.
Cha Manglano nói, “Hakuna không được sinh ra từ một nghiên cứu hay giả định lý thuyết nào đó. Đó là điều chúng tôi đã tìm thấy, điều gì đó Thiên Chúa đã làm giữa chúng tôi. Nếu không có những cơ sở quan trọng do Vatican II đặt ra thì có lẽ Chúa Thánh Thần không thể thực hiện được điều này. Tôi không biết. Điều tôi biết là Thiên Chúa không khâu mà không có chỉ, mọi thứ đã xảy ra đều có ý nghĩa và chúng tôi không ép buộc điều đó”.
“Chúng ta phạm sai lầm khi muốn điều khiển hoạt động của Chúa Thánh Thần như thể chúng ta có thể kiểm soát được nó”.
Vị linh mục nhận định, “Người làm những gì Người muốn, như Người muốn. Nếu một phong trào được đồng nhất với Chúa Kitô, nó sẽ sống động. Sự sống đến từ Chúa Kitô, không phải từ những hình thức nào đó. Các hình thức chỉ quan trọng chừng nào chúng biểu lộ một sự thật sâu xa. Nhưng có thể xảy ra trường hợp các hình thức không được kết nối với sự thật sâu xa hơn của chúng và chỉ tồn tại như vậy, như những hình dạng trống rỗng”.
“Và điều tuyệt vời là sự sống của Thiên Chúa có thể có hàng trăm ngàn hình dạng khác nhau và có thể tiếp thêm sức sống cho tất cả chúng. Một số sẽ thích ứng với sự nhạy cảm của một số người, và một số sẽ thích ứng với danh tính của những người khác. Nhưng tôi nghĩ rằng đánh giá sự vật dựa trên hình dạng chứ không phải dựa trên sự thật bên trong chúng là một sai lầm vì đó là phán đoán của con người.”
Các nhà phê bình khác chỉ ra chủ nghĩa bảo thủ về mặt học thuyết của Hakuna.
Ở Tây Ban Nha, một số người cho rằng đây là phiên bản trẻ trung hơn, thân thiện hơn của Opus Dei mà Cha Manglano từng thuộc về.
“Hãy đến và bạn sẽ thấy,” vị linh mục trả lời. “Tôi nói với các thành viên của chúng tôi đừng lãng phí một giọt mồ hôi nào để bảo vệ Hakuna. Chỉ nói về Chúa Kitô. Thật ngu ngốc khi bảo vệ Hakuna. Chúng tôi chỉ muốn được hiệp nhất với Giáo hội. Chúng tôi làm việc với các giám mục và vì các ngài, và chúng tôi yêu mến các ngài. Chúng tôi yêu mến các linh mục, chúng tôi yêu mến các vị. Đó không phải là một chiến lược. Chúng tôi thực sự yêu các vị. Còn những người không thích chúng tôi, tốt thôi, ngợi khen Thiên Chúa.”
“Đây là một phong trào của Chúa Thánh Thần, và Người có nhiều phong trào khác để tiếp cận những người khác. Đúng là hình thức của chúng tôi có vẻ hiện đại. Mọi thứ đều rất trẻ trung vì được dẫn dắt bởi những người trẻ. Nhưng đồng thời, nó cũng cổ điển vì chúng tôi là những nhóm Kitô hữu cùng nhau bước theo Chúa Kitô, được nuôi dưỡng bởi Bí tích Thánh Thể, những người muốn sống bác ái, giống như những Kitô hữu đầu tiên. Tất cả những điều này đều cổ xưa, xa xưa và độc đáo, theo nghĩa là nó gắn liền với nguồn gốc đức tin của chúng tôi.”
Ngài nói thêm, “Và đối với Opus Dei, mọi người thường nói rằng đây là ‘Opus Dei 2.0’ vì hồi đó tôi là thành viên của Dòng. Nhưng vì những yêu cầu mà Thiên Chúa đặt vào tay tôi, chúng tôi đã đồng ý rằng tôi nên rời đi. Nhưng sẽ sai lầm khi coi chúng tôi như nhau”.
“Tất nhiên, có một sự thân quen linh đạo nào đó, bởi vì chúng tôi không nói về linh đạo đan viện, mà là linh đạo giáo dân. Chúng tôi muốn nên thánh trong thế giới và nhờ đó biến đổi nó. Chúng tôi tin rằng sức lôi cuốn của chúng tôi nằm ở sự nhập thể hoàn toàn của đức tin và sự biến đổi dần dần của con người.”
Ngài nói thêm, “Thánh Phaolô nói rằng ơn gọi của chúng ta là hòa giải. Và đó là mục đích sống của chúng tôi. Chúng tôi cố gắng hòa giải những gì tội lỗi đã chia cắt: thời gian và vĩnh cửu; điều thiêng liêng và điều trần tục; trời và đất; vật chất và tinh thần, và đó là lý do tại sao bữa tiệc chính của Hakuna là Lễ Biến hình”.
Ngài nhận định thêm, “Sự thánh thiện không phải là làm nhiều điều, mà là biết rằng Thiên Chúa là Đấng Thánh duy nhất và Người ban sự sống của Người cho chúng ta để biến đổi chúng ta. Vì vậy, sự thánh thiện là tham gia vào sự sống của Thiên Chúa và nó không bao giờ là của chúng ta”.
Cha Manglano nói thêm, “Và sự thánh thiện bắt nguồn từ việc cầu nguyện, đó là điều tự nhiên, tự phát và bình thường nhất trên thế giới…. Cầu nguyện là dành thời gian dài với [Chúa Kitô], Đấng mà chúng ta biết yêu thương chúng ta. Cầu nguyện là hiện diện trước mặt người duy nhất có mặt. Cầu nguyện không phải là hiểu biết, suy nghĩ hay đề ra các giải pháp. Cầu nguyện là ở với Chúa Kitô”.
Hakuna và ơn gọi
Cha Manglano đã chỉ ra mức độ cam kết mà một số người trẻ đã thực hiện với Giáo hội thông qua Hakuna. Một số thành viên đã gia nhập các chủng viện ở Tây Ban Nha sau một thời gian phân định thông qua tổ chức. Năm ngoái, một thành viên của Hakuna đã được thụ phong tại Tổng Giáo phận Madrid.
Nhưng Hakuna chính là ơn gọi hay là cánh cửa để khám phá ơn gọi?
Cha Manglano gợi ý: “Đối với nhiều người, đó là ơn gọi của họ, là nơi họ tìm thấy gia đình của mình trong Giáo hội, nơi họ theo Thiên Chúa và được đào tạo”.
Ngài nói thêm, “Theo nghĩa đó, Hakuna rõ ràng là một hiện tượng ơn gọi. Tôi đã không biết ngay từ đầu mọi chuyện sẽ như thế này, nhưng khi mọi người viết thư xin gia nhập Hakuna, họ đã làm điều đó với một lương tâm ơn gọi trong sáng, với mong muốn bước theo Thiên Chúa với một lối sống chuyên biệt: Quan tâm đến người khác, phục vụ và cho phép người khác chăm sóc họ. Đó là sự hiến tế. Ơn gọi của Hakuna là tự hiến tế –biến cuộc sống của chúng ta thành một bài vui tươi và đẹp đẽ ca ngợi Thiên Chúa”.
Tuy nhiên, “đối với nhiều người khác, Hakuna chỉ là con đường quay trở lại Giáo hội hoặc để đào sâu đức tin của họ vì họ hiểu, sống và nhìn thấy một loạt thực tại thách thức họ. Vì vậy, ở một số người, nó là ơn gọi trong chính nó, còn ở những người khác, đó là cơ hội để tìm thấy Thiên Chúa và tự vấn xem Người muốn gì trong cuộc đời họ.”
Sau câu trả lời đó, và để báo hiệu kết thúc cuộc phỏng vấn dài, cha Manglano đứng dậy và châm một điếu thuốc.
Khi ngài hút thuốc, The Pillar hỏi ngài câu hỏi cuối cùng. Để hỗ trợ Hakuna, Cha Manglano đã rời Opus Dei và bắt đầu lại, với một nhóm thanh niên, một tầm nhìn mới xuất đầu lộ diện và một tương lai không chắc chắn.
Nó có đáng không?
Vị linh mục đứng bên cửa sổ, nhìn ra khoảng sân xanh mướt, trong nắng cuối hè, chậm rãi kéo điếu thuốc.
Ngài nói: “Không có cách sống xứng đáng nào khác ngoài việc từ bỏ chính mình”.
“Chúng ta là hình ảnh của Thiên Chúa. Chúa Cha phó thác chính mình cho Chúa Con, Chúa Con dâng hiến chính mình cho Chúa Cha. Chúng ta chỉ là chính mình khi chúng ta từ bỏ chính mình.”
Vị linh mục rít một hơi thuốc cuối cùng.
“Con người luôn hướng tới một điều gì đó. Có chữ “từ” và “đến” trong cuộc sống của chúng ta, cũng như Chúa Cha hướng về Chúa Con và Chúa Con hướng về Chúa Cha. Tình yêu là vậy đó.”
Hình ảnh đó dường như chính là linh đạo của Hakuna. Liệu nó có kéo dài không? Điều đó vẫn còn cần được nhìn thấy.
