Hôm Chúa Nhật 3 tháng Giêng, Phòng Báo Chí Tòa Thánh đưa ra thông báo toàn văn như sau:
Đức Thánh Cha đã chấp nhận đơn từ chức khỏi trách nhiệm chăm sóc mục vụ do Đức Tổng Giám Mục Tadeusz Kondrusiewicz, Tổng Giám mục Thủ đô Minsk-Mohilev (Belarus), nộp lên ngài theo giáo luật 401 triệt 1, và đồng thời Đức Thánh Cha bổ nhiệm Đức Cha Kazimierz Wielikosielec, dòng Đa Minh, Giám Mục hiệu tòa Blanda và là Giám Mục Phụ Tá của giáo phận Pinsk làm Giám Quản Tông Tòa của tổng giáo phận vừa trống tòa nói trên.
Người Công Giáo tại Belarus chắc chắn sẽ rất ngỡ ngàng. Từ cuối tháng 8 vừa qua, Đức Tổng Giám Mục Tadeusz Kondrusiewicz của Minsk-Mohilev, và đồng thời là chủ tịch Hội Đồng Giám Mục Belarus, đã bị lưu vong tại Ba Lan. Nhà độc tài Alexander Lukashenko đã cấm không cho ngài về nước và cáo buộc ngài khích động dân chúng nước này tham gia các cuộc biểu tình đòi dân chủ tự do.
Hộ chiếu của Đức Tổng Giám Mục Kondrusiewicz đã bị vô hiệu hóa và ngài đã bị lực lượng biên phòng ngăn chặn khi trở về Belarus sau chuyến viếng thăm Ba Lan vào ngày 31 tháng 8. Hành động này của nhà cầm quyền Belarus được coi là một đòn trừng phạt Đức Tổng Giám Mục vì ngài đã lên tiếng bảo vệ người dân tham gia các cuộc biểu tình sau một cuộc bầu cử tổng thống đầy gian lận.
Belarus đã chứng kiến các cuộc biểu tình lan rộng kể từ sau cuộc bầu cử đó. Các cuộc biểu tình bắt đầu vào ngày 9 tháng 8 sau khi tổng thống Alexander Lukashenko được tuyên bố đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử cùng ngày với hơn 80% số phiếu bầu.
Lukashenko đã là tổng thống Belarus kể từ năm 1994. Ông ta cho rằng Đức Tổng Giám Mục Kondrusiewicz có thể là công dân của nhiều quốc gia, và nhận lệnh của các quốc gia khác nhằm xúi giục các cuộc biểu tình.
Đích thân, Đức Tổng Giám Mục Paul Gallagher, là ngoại trưởng Tòa Thánh, đã sang tận Belarus từ 11/9 đến 14/9 để thuyết phục Alexander Lukashenko cho Đức Tổng Giám Mục Kondrusiewicz về nước nhưng không thành công.
Ngày 3 tháng 11, Đức Tổng Giám Mục Ante Jozić, là Tân Sứ Thần Tòa Thánh đến trình quốc thư, vẫn không thành công sau rất nhiều vòng đàm phán cam go.
Cuối cùng, Đức Tổng Giám Mục Claudio Gugerotti, Sứ thần Tòa thánh tại Vương quốc Anh, đã đóng vai trò là đặc phái viên của Đức Thánh Cha Phanxicô trong cuộc gặp gỡ với Lukashenko hôm 17 tháng 12. Đức Tổng Giám Mục Gugerotti từng là Sứ thần Tòa thánh tại Belarus từ năm 2011 đến năm 2015. Ngài nói thông thạo tiếng Belarus.
Năm ngày sau đó, hôm 22 tháng 12, Vladimir Makei, Bộ trưởng Ngoại giao Belarus, mới cho biết chính quyền Belarus nhượng bộ.
Makei nói:
“Vì sự tôn trọng sâu sắc nhất đối với Đức Giáo Hoàng và vì mối quan hệ cá nhân tốt đẹp với Đức Tổng Giám Mục Gugerotti, nguyên thủ Belarus cho rằng có thể đáp ứng yêu cầu của Đức Giáo Hoàng và đã đưa ra các chỉ thị cho Bộ Ngoại Giao tìm ra giải pháp cho vấn đề, có tính đến tất cả các cơ chế pháp lý hiện có,”
“Kỳ nghỉ lễ lớn sắp tới là Giáng sinh và các sự kiện lễ hội là một lý do bổ sung để đưa ra quyết định này đối với thành phố Minsk và Tổng giám mục Tadeusz Kondrusiewicz mặc dù có một số điều tiêu cực về người này,” Makei nói thêm.
Việc Đức Tổng Giám Mục Kondrusiewicz xuất hiện trong thánh lễ Giáng Sinh là một phép lạ mùa Giáng Sinh đối với người dân Belarus.
Đức Tổng Giám Mục Kondrusiewicz sinh ngày 3/1/1946. Như thế, ngày 3/1/2021 ngài tròn 75 tuổi. Theo giáo luật ngài phải nộp đơn từ chức lên Đức Thánh Cha. Tuy nhiên, thông thường, Đức Thánh Cha sẽ yêu cầu các Giám Mục đảm nhiệm chức vụ hiện nay thêm một thời gian nữa, trong nhiều trường hợp có thể lên đến vài năm.
Mất bao nhiêu công đàm phán như thế chỉ để làm thêm có 11 ngày! Hay đó là điều kiện của tên độc tài Lukashenko? Điều oái oăm gây ngơ ngác hơn nữa là người thay thế ngài, Đức Cha Kazimierz Wielikosielec (sinh ngày 5/5/1945) thậm chí còn già hơn ngài.
