Trả lời:
Nói đến cứu độ (salvation) là nói đến hy vọng được sống đời đời với Chúa trên Nước Trời, sau khi kết thức hành trình con người trên trần thế này.
Nói đến cứu rỗi cũng nhắc nhở cho mọi tín hữu chúng ta công nghiệp cứu chuộc vô giá của Chúa Giê su-Kitô, Đấng trung gian duy nhất giữa Thiên Chúa và loài người, Đấng đã đến trong trần gian làm Con Người để “phục vụ và hiến dâng mang sống mình làm giá chuộc cho muôn người”. (Mt 20:28)
Cho mục đích đó, Chúa Kitô đã xuống trần gian để thi hành Chương Trình cứu chuộc nhân loại của Chúa Cha, “Đấng cứu độ chúng ta, Đấng muốn cho mọi người được cứu độ nhân biết chân lý và.” (1 Tm 2: 4)
Như thế đủ cho ta biết Thiên Chúa yêu thương con người đến mức quá bội và công nghiệp cứu chuộc của Chúa Kitô chính là giá máu cực trọng Chúa đã đổ ra trên thập giá năm xưa để cho con người được hy vọng cứu rỗi mà sống hạnh phúc đời đời với Chúa trên Thiên Quốc, nơi không còn đau khổ, bất công, bạo tàn và chết chóc nữa,
Phải nói là có hy vọng thôi chứ chưa bảo đảm 100% là được cứu rỗi ngay từ bây giờ vì lý do sau đây:
Trước hết, Thiên Chúa là tình yêu và công nghiệp cứu chuộc của Chúa Kitô là quá đủ cho con người được cứu độ để sống hạnh phúc đời đời với Chúa trên Nước trời mai sau.
Nhưng công nghiệp cứu chuộc này không tự động áp dụng cho hết mọi người mà không cần đòi hỏi con người phải đóng góp gì để xứng đáng được hưởng nhờ công nghiệp ấy.
Lại nữa, nếu chỉ cần tin Chúa Kitô là được cứu rồi, thì không ai phải cần đến Giáo Hội là phương tiện hữu hiệu chuyên chở ơn cứu độ của Chúa cho con người ở khắp mọi nơi và trong mọi thời gian sống trên trần thế này.
Ngược lại, phải tin Chúa Kitô, và có thiện chí cộng tác với ơn cứu độ của Người thì mởi đủ để được cứu rỗi.
Lý do là con người còn có ý muốn tự do (free will) mà Thiên Chúa ban tặng và luôn tôn trọng cho con người sử dụng , để hoặc muốn được cứu độ hay khước từ lời mời hưởng ơn cứu độ của Chúa, để sống theo ý muốn của mình, chạy theo thế gian và đầu hàng ma quỉ khiến mất hy vọng được cứu độ.
Dụ ngôn về “những ngườu khách được mời xin kiếu từ” trong Tin Mừng Thánh Luca (Lc 14: 24), và dự ngôn “tiệc cưới” trong Tin Mừng Thánh Matthêu (Mt 22; 1-14) đã đủ nói lên này.
Thật vậy, khi tạo dựng con người Thiên Chúa không cần hỏi kiến của ai, nhưng để cứu con người khỏi chết vì tội, Thiên Chúa cần sự cộng tác của con người vào công việc vô cùng quan trọng này.
Sở dĩ thế, là vì Thiên Chúa không tạo dựng con người như những bộ máy “Robots” chỉ biết hoạt động theo lệnh của người điều khiển, mà là những tạo vật có lý trí và y muôn tự do (intelligent and free will). Có lý trí để hiểu biết và có tự do để chọn lựa.Vì thế , vấn đề thưởng phạt chỉ được đặt ra cho riêng con người mà thôi.
Nghĩa là nếu con người chọn Chúa để sống theo đường lối của Chúa thì sẽ được cứu độ. Ngược lai, nếu khước từ Chúa để sống theo ý muốn của riêng mình, sống theo thế gian và làm nô lệ cho ma quỷ, thì Thiên Chúa sẽ tôn trọng ý muốn đó và con người sẽ phải lãnh nhận mọi hậu quả của tự do chọn lựa này.
Chính vì con người có tự do để sống theo ý muốn của mình, và Thiên Chúa không can thiệp để ngăn cản, nên Thiên Chúa đã quở trách dân Do Thái xưa như sau:
“Suốt bốn mươi năm dòng giống này làm Ta chán ngán
Ta đã nói: đây là dân tâm hồn lầm lạc
Chúng nào biết đến đường lối của Ta
Nên Ta mới thịnh nộ thề rằng:
Chúng sẽ không được vào chốn yên nghỉ của Ta,” (Tv 95 (94): 10-11)
Thiên Chúa quở trách như trên vì dân Do Thái đã chọn sống theo ý muốn của họ, và làm những việc trái nghịch với ý muốn của Chúa, thay vì chọn Chúa để sống theo đường lối của Chúa,vì thế nên Người đã phải than trách họ như trên.
Sau này, khi Chúa Giêsu đến rao giảng Tin Mừng Cứu Độ , nhân việc có mười tám người bị tháp Si-lô-a đổ xuống đè chết, Chúa đã nghiêm khắc cảnh cáo bọn Biệt phái như sau:
“Các ông tưởng họ là những người mắc tội nặng hơn tất cả những người khác ở Jêrusalem chăng? Không phải thế đâu, nhưng nếu các ông không chịu sám hối thì các ông cũng sẽ chết hết như vậy,” (Lc 13: 4-5)
Chúa đòi phải sám hối vì người ta đã tự do phạm tội, làm những sự dữ , sự tội là những việc Chúa gớm ghét như hận thù, gian ác, giết người, giết thai nhi để lấy các bộ phận trong thân thể của thai nhi đem bán kiếm tiền, như bọn Planned Parenthood đã làm từ bao lâu nay ở Mỹ mà nay người ta mới phanh phui lên án.
Lại nữa, bọn cuồng tín Hồi giáo(ISIS) đang bắt cóc, chặt đầu con tin, hãm hiếp phụ nữ, bách hại các Kitô hữu thiểu số ở Trung Đông, cùng bọn buôn bán phụ nữa và bắt cóc trẻ gái bán cho bọn ma cô tú bà hành nghề mãi dâm và ấu dâm (child prostitution) rất khốn nạn ở nhiều nơi trên thế giới tội lỗi ngày nay, thì thử hỏi: chúng tự do hành động hay bị ai bó buộc?
Nếu chúng tự do hành động thì chúng sẽ phải lãnh chịu mọi hậu quả do những việc gian ác, tội lỗi chúng đã và đang làm, gây đau khổ lớn lao cho các nạn nhân của chúng ở khắp nơi trên thế giới vô luân, vô đạo này.
Thiên Chúa nhân từ, và công nghiệp cứu chuộc của Chúa Kitô là vô giá và đủ cho con người được cứu độ, nhưng tình thương của Chúa và công nghiệp ấy không thể bao che cho những kẻ cứ phạm tội và làm những sự dữ mà không biết ăn năn sám hối để từ bỏ và xin tha thứ.
Đây chính là phần đóng góp của con người vào ơn cứu độ mà Thiên Chúa đòi hỏi mọi người chúng ta , không phải vì Chúa không yêu thương đủ mà vì Người còn phải tôn trọng ý muốn tự do của mỗi người chúng ta nữa.
Anh em Tin lành không chia sẻ niềm tin này, vì họ quan niệm rằng con người đã mất hết mọi khả năng hành thiện sau khi Adam và Eva phạm tội, nên chỉ còn tin Chúa Kitô là được cứu độ mà thôi. Điều này chỉ đúng một phần là cậy nhờ công nghiệp cứu chuộc của Chúa Kitô, nhưng sai ở điểm con người vẫn còn tự do để cộng tác với ơn Chúa để được cứu rỗi, hay khước từ Chúa để bị luận phạt, và đây là phần đóng góp của con người mà Thiên Chúa đòi hỏi để được hưởng công nghiệp cứu chuộc của Chúa Kitô.
Nói khác đi , nếu chúng ta muốn được hưởng công nghiệp của Chúa Cứu Thế Giêsu, thì chúng ta phải tỏ thiện chí, muốn thực tâm yếu mến Chúa và sống theo đường lối của Người để cương quyết chống lại ma quỷ là kẻ thù duy nhất không muốn cho ai được cứu độ. Vì thế, chúng tìm mọi cách để cám dỗ con người xa lìa Thiên Chúa , và không bước đi theo Chúa Kitô là “con Đường, là sự Thật và là sự Sống.” (Ga 14:6)
Là con Đường vì ngoài Chúa Kitô ra, không có con đường nào khác dẫn con người đến nơi an nghỉ cuối cùng là Nước Trời hạnh phúc.
Là sự Thật vì thế gian là gian dối, sảo trá, nhìn đen nói trắng, hô hào công bình bác ái, nhưng thực chất lại làm những việc hoàn toàn bất công, gian ác và vô nhân đạo. như bóc lột, bất công xã hội,bao che cho bọn xã hội đen làm những sự dữ gây khổ đau cho người dân lành và dửng dưng trước sự nghèo đói của biết bao người xấu số trong xã hội.
Là sự Sống, vì chỉ có Chúa mới có “lời ban sự sống đời đời” như Phêrô đã tuyên xưng một ngày kia.(Ga 6: 68)
Như thế, nếu sống theo ma quỷ và thế gian, thì chắc chắn sẽ dẫn đưa đến hư mất đời đời.
Thử hỏi những kẻ đang làm những sự dữ như hận thù chém giết, hiếp dâm, dâm ô trộm cướp , bài bạc , buôn bán phụ nữ và trẻ em, bất công và bóc lột người khác ,,,thì làm sao có thể được cứu độ để vào cõi sống vĩnh cửu, nếu chúng không mau kíp từ bỏ những việc làm tội lỗi, và sám hối để xin tha thứ?
Và trong trường hợp này thì cứ nói tin Chúa Kiô liệu có ích lợi gì, nếu không muốn nói là hoàn toàn vô ích.?
Chúa đầy lòng thương sót, nhưng Người không bao giờ có thể chấp nhận những sự dữ đó,vì nó hoàn toàn đối nghịch với bản chất cực tốt cực lành của Người.
Và công nghiệp cứu chuôc vô giá của Chúa Kitô vẫn hoàn toàn vô ích cho những kẻ làm những sự dữ mà không biết ăn năn thống hối để xin Chúa tha thứ.
Như vậy không thể nói tin Chúa Kitô là đủ để được cứu rỗi, vì thế nào là tin Chúa Kitô?
Chắc chắn không thể nói suông qua môi miệng mà không có việc làm đi kèm để chứng minh, như Chúa Giê su đã nói rõ với các môn đệ xưa:
“Ai yêu mến Thầy thì sẽ giữ lời Thầy
Cha của Thầy sẽ yêu mến người ấy
Cha của Thầy và Thầy sẽ đến và ở lại với người ấy,” (Ga 14: 23 )
Giữ lời Thầy có nghĩa là thực thi những điều Chúa dạy được tóm tắt trong hai điều răn quan trọng nhất là mến Chúa và yêu người. (Mc 12: 28-31)
Mến Chúa thì phải yêu thich điều Chúa muốn.Nghĩa là không thể làm những sự dữ như căm thù, ghen ghét. bỏ vạ cáo gian, kỳ thị chủng tộc, giết người , giết thai nhi, bất công bóc lột người khác, khủng bố, bạo động , bắt cóc và chặt đầu con tin, gây chiến tranh để chiếm đoạt tài sản và quyền sống của người khác, ham mê tiền của, dâm đãng, mở nhà điếm , sòng bạc, thay vợ đổi chồng, buôn bán phụ nữ và trẻ em cho kỹ nghệ mãi dâm và ấu dâm rất khốn nạn…là những tội và sự dữ Chúa gớm ghét mà những ai muốn yêu mến Chúa phải xa tránh để được đẹp lòng Chúa.
Nếu không xa tránh những tội lớn lao trên đây, thì dù có nói tin yêu Chúa cả trăm ngàn lần cũng vô ích mà thôi.Vì lời nói phải đi đôi với việc làm, đức tin phải có hành động cụ thể thích hợp đi kèm để chứng minh , nếu không sẽ là đức tin chết như Thánh Gia-cô-bê Tông Đồ đã dạy(Gc 2: 14-16).
Tóm lại, muốn được cứu rỗi thì trước hết phải cậy nhờ lòng thương xót của Chúa Cha và công nghiệp cứu chuộc vô giá của Chúa Kitô, Đấng đã vâng lời Chúa Cha đến trần gian làm Con Người để hy sinh chết thay cho mọi người tội lỗi được tha thứ để vào Nước Trời hưởng hạnh phúc vinh cửu mai sau.
Nhưng về phần con người, Chúa vẫn cần thiện chí muốn được cứu độ thể hiện qua quyết tâm cải thiện đời sống để sống theo đường lối của Chúa, xa tránh tội lỗi , chống lại mọi cám dỗ mời mọc của thế gian vô luân vô đạo, và nhất là của ma quỉ , thù địch của chúng ta, được ví như “sư tử gầm thét rảo quanh tìm mồi cắn xé” mà Thánh Phê rô đã cảnh giác.(1Pr 5: 8)
Nếu không có quyết tâm trên thì Chúa không thể cứu ai được, dù Người là tinh thương và công nghiệp cứu chuộc của Chúa Kitô là vô giá và đủ cho con người được cứu độ. Tình thương và công nghiệp này không tự động áp dụng cho ai mà không cần thiện chí muốn đón nhận của người đó.Xin nhớ kỹ điều này.
Ước mong những giải thích trên thỏa mãn câu hỏi đặt ra.
Lm. Phanxicô Xaviê Ngô Tôn Huấn
