Đức Hồng Y Giuse Trần Nhật Quân, giám mục đã nghỉ hưu của Hương Cảng, trấn an người Công Giáo rằng ngài vẫn ổn sau khi bị cảnh sát an ninh quốc gia bắt giữ vì ủng hộ những người biểu tình chống chính phủ.
“Tôi đã nói chuyện với Đức Hồng Y Quân,” Giám mục Hương Cảng Stêphanô Châu Thủ Nhân (Chow Sau-yan, 周守仁 ) viết trên trang Facebook của mình. “Ngài nói với tôi rằng hãy cho bạn bè của ngài biết rằng ngài vẫn ổn. Không phải lo lắng. Và ngài muốn chúng ta có một cách tiếp cận khiêm tốn đối với ngài.”
Vị Hồng Y 90 tuổi đã trở về nhà của mình với các tu sĩ dòng Salêsiêng Hương Cảng vào ngày 11 tháng 5 sau khi bị giữ vài giờ.
Đức Hồng Y và ba ủy viên khác của Quỹ cứu trợ nhân đạo 612 đã bị giam giữ riêng biệt vào ngày 10 tháng 5 và ngày 11 tháng 5, và tất cả đều được trả tự do vào ngày 11 tháng 5. Quỹ, hiện không còn tồn tại, được thành lập để hỗ trợ tài chính cho những người tham gia vào các cuộc biểu tình chống chính phủ vào năm 2019 và đã bị giải tán sau khi bị chính quyền Hương Cảng tung ra luật an ninh quốc gia trong năm qua.
Chính quyền Hương Cảng nói rằng lực lượng cảnh sát an ninh quốc gia được thành lập “để bảo vệ an ninh quốc gia Trung Quốc.” Đức Hồng Y và những người khác đã bị thẩm vấn tại đồn cảnh sát Sài Loan(Chai Wan, 柴灣) vì bị cáo buộc thông đồng với lực lượng nước ngoài.
Luật an ninh năm 2020 của Hương Cảng quy định việc tham gia hoặc ủng hộ phong trào ủng hộ dân chủ là tội phạm lật đổ và cấu kết với các tổ chức nước ngoài, đồng thời cho phép việc dẫn độ đến Trung Quốc đại lục những người bị giam giữ. Hình phạt tối thiểu là ba năm tù, và tối đa là tù chung thân.
Những người chỉ trích cho rằng điều đó vi phạm Luật cơ bản của Đặc khu hành chính Hương Cảng của Trung Quốc. Đạo luật được Đại hội đại biểu nhân dân toàn quốc Trung Quốc thông qua vào năm 1990, có hiệu lực vào ngày 1 tháng 7 năm 1997, khi Anh trao lại quyền kiểm soát Hương Cảng cho Trung Quốc. Luật pháp bảo vệ sự thịnh vượng và ổn định của Hương Cảng, đồng thời cũng bảo vệ các quyền và tự do của người dân Hương Cảng.
Trong một tuyên bố ngày 12 tháng 5, Giáo phận Hương Cảng kêu gọi chính phủ duy trì tự do tôn giáo trong thành phố và nói: “Chúng tôi luôn tôn trọng pháp quyền. Chúng tôi tin tưởng rằng trong tương lai, chúng tôi sẽ tiếp tục được hưởng tự do tôn giáo ở Hương Cảng theo Luật Cơ bản.”
Tuyên bố cũng kêu gọi “Cảnh sát Hương Cảng và các cơ quan tư pháp xử lý trường hợp của Đức Hồng Y Quân theo công lý, có xem xét đến hoàn cảnh cụ thể của con người chúng ta.” Tuyên bố cho biết họ “vô cùng quan tâm đến tình trạng và sự an toàn của Đức Hồng Y Giuse Trần Nhật Quân, và chúng tôi đang cầu nguyện đặc biệt cho ngài.”
Ngày 11 tháng 5, Vatican đã ra một tuyên bố cho biết họ đã “lo lắng về tin tức về vụ bắt giữ Đức Hồng Y Quân” và đang “theo dõi sự phát triển của tình hình với sự chú ý cao độ”. Ngày hôm sau, tờ báo của Vatican, L’Osservatore Romano, đã đăng một câu chuyện về vụ việc với một tựa đề hướng sự chú ý đến “mối quan tâm của Tòa Thánh.”
Đức Cha David J. Malloy của Rockford và là chủ tịch Ủy ban Công lý và Hòa bình của Hội đồng Giám mục Công Giáo Hoa Kỳ đã kêu gọi cầu nguyện và cảnh báo người Công Giáo rằng mặc dù Hồng Y Quân đã được tại ngoại nhưng tình hình của ngài vẫn rất bấp bênh.
Đức Cha viết:
Tin tức đáng báo động về vụ bắt giữ Đức Hồng Y Giuse Trần Nhật Quân ngày 11 tháng 5 tại Hương Cảng do vai trò quản lý quỹ nhân đạo dành cho những người biểu tình trong quá khứ cho thấy xu hướng ngày càng tồi tệ đối với các quyền tự do cơ bản và nhân quyền ở Hương Cảng. Vị mục tử kiên định và là người ủng hộ mạnh mẽ cho dân chủ và công lý này đã bị bắt cùng với những người được ủy thác khác của một quỹ chi trả chi phí pháp lý và y tế cho những người biểu tình ủng hộ dân chủ, một quỹ đã bị giải tán vào mùa thu năm 2021. Vì sự ủng hộ của Đức Hồng Y Quân cho những điều này và những người biểu tình, ngài đang bị buộc tội ‘thông đồng với lực lượng nước ngoài.’ Theo luật an ninh quốc gia được ban hành vào tháng 6 năm 2020, ‘ly khai, lật đổ và cấu kết với các lực lượng nước ngoài’ là tội phạm có thể bị trừng phạt với mức án lên đến tù chung thân. Vì vậy, mặc dù Đức Hồng Y Quân đã được tại ngoại nhưng tình hình của ngài vẫn rất bấp bênh.
