Thánh Vincent xuất thân từ một gia đình nông dân nghèo xứ Gascony. Dù ngài nổi tiếng là bạn của những người nghèo, nhưng trong thời tuổi trẻ ngài đã dùng mọi phương tiện để vươn lên khỏi nguồn gốc nông dân thấp kém của mình. Con đường duy nhất để vươn lên là con đường đi tu làm linh mục. Khi còn là chủng sinh, cha ngài trong bộ áo quần củ kỷ tầm thường đến thăm ngài ở chủng viện thì ngài đã tìm cách lẩn tránh.
Là một người rất thông minh và hoạt bát, sau khi chịu chức linh mục ngài cố tìm một chức vị có nhiều bổng lộc. Chỉ trong một thời gian sau ngài trở thành tuyên úy cho Nữ Hoàng Margaret de Valois. Vẻ duyên dáng và linh lợi của ngài đã đưa ngài nhập cuộc với giới thượng lưu. Sau đó ngài còn là thầy dạy riêng và tuyên úy cho gia đình De Condis, giàu có bậc nhất Paris.
Đến tuổi trung niên một biến cố đã thay đổi hoàn toàn cuộc sống của ngài. Trong lúc giải tội cho một nông dân nghèo khổ trong nông trại của gia đình Condis, sau khi ban phép tha tội, người nông dân đã nói với ngài thà rằng chết trong tội lỗi còn hơn là xưng tội với một linh mục hờ hững như ngài. Từ đó ngài nhận thức về ơn gọi linh mục của mình và dấn thân làm việc để giúp đỡ người nghèo.
Thánh Vincent nhận thấy sự hiểu biết về Thiên Chúa của đám đông nông dân thật thô sơ và việc đào luyện linh mục còn nhiều thiếu sót. Ngài liền thành lập một tu hội là Vincentians, để đào luyện các linh mục coi sóc xứ đạo nhất là các xứ đạo ở vùng quê.
Nhờ vào sự quen biết với giới thượng lưu ngài đã cổ võ các bà mệnh phụ tiếp tay trong các công cuộc từ thiện giúp đỡ người nghèo. Hai bà mệnh phụ đã giúp đỡ và hăng say trong công việc của ngài là bà Louise de Marillac và bà De Condis. Họ đã giúp ngài thành lập Dòng Nữ Bác Ái để săn sóc bệnh nhân và người nghèo. Ngài đã xây nhiều bệnh viện, nhiều nhà mồ côi, cũng như nhà cho người bệnh tâm thần. Ngoài ra ngài còn quyên tiền để chuộc những người bị quân Hồi bắt làm nô lệ ở Bắc Phi châu.
Danh tiếng ngài lẩy lừng khắp Âu châu, các nhà quý phái sẵn sàng giúp đỡ các dự án của ngài. Tinh thần của thánh Vincent là yêu mến Chúa bằng cách phục dịch người nghèo. Châm ngôn của ngài là: “Người nghèo là chủ nhân và chúng ta là những kẻ tôi tớ”.
Yêu người nghèo không phải là một tình cảm mà vì lòng yêu mến Chúa, đưa chúng ta đến lòng vị tha và thực hiện bằng tình yêu tha nhân. Khi gần chết ngài đã thốt lên: “ Lạy Chúa con đã làm những gì theo lệnh Chúa nay xin Chúa ban cho con những gì Chúa đã hứa.”
Ngài qua đời ngày 27 tháng 9 lúc 80 tuổi. Ngài được phong hiển thánh vào năm 1737 và Đức Giáo Hoàng Leo XIII tuyên dương ngài là Đấng Bảo trợ tất cả các Hội đoàn từ thiện.
(Phó Tế JB Huỳnh Mai Trác)
