Đăng trên trang mạng National Catholic Register, ký giả Jonathan Liedl (https://www.ncregister.com/blog/sights-and-sounds-from-benedict-xvi-funeral) ghi nhận một số hình ảnh và âm thanh đáng lưu ý trong Thánh lễ an táng Đức Cố Giáo Hoàng Bênêđíctô:
Đức Giáo Hoàng Bênêđictô XVI, người mà toàn bộ dự án thần học chỉ tập trung vào con người của Chúa Kitô, đã từng mô tả Chúa Giêsu là Đấng “trong đó tình yêu của Thiên Chúa ngự xuống trên con người”.
Thời tiết tại tang lễ của vị Giáo hoàng uyên bác hôm nay đã cung cấp một minh họa thơ mộng cho sự thật đó – một làn sương mù nhẹ bao phủ Vương cung thánh đường Thánh Phêrô khi Giáo hội hoàn vũ trao phó Đức Bênêđictô cho tình yêu và lòng thương xót của Chúa.
“Đám mây thánh, shekinah, là dấu hiệu cho thấy sự hiện diện của chính Thiên Chúa. Đám mây lơ lửng trên Lều Hội Ngộ cho thấy Thiên Chúa đang hiện diện,” cố Giáo hoàng viết như thế trong Tập Một của bộ ba tác phẩm Chúa Giêsu thành Nadarét của ngài.
Sương mù, tan trong suốt Thánh lễ khi mặt trời buổi sáng ở Rôma ló dạng, cũng gợi nhớ đến việc sử dụng hương truyền thống trong phụng vụ của Giáo hội – và cùng với đó, sự tận tâm không mệt mỏi của Đức Bênêđictô trong việc khôi phục di sản phụng vụ vĩ đại đã bị che khuất trong thời kỳ hỗn loạn, sau Công đồng Vatican II.
Các yếu tố khác về nhân cách và di sản của Giáo hoàng Bênêđíctô được thể hiện trong nghi thức tang lễ – và trong đám đông 50,000 người hành hương đến cầu nguyện cho ngài.
Kinh nguyện Thánh Thể III, trái ngược với Kinh nguyện Rôma dài hơn và cổ xưa hơn, đã được sử dụng trong các nghi thức phụng vụ của giáo hoàng từ thế kỷ thứ bảy, được sử dụng trong phụng vụ, rõ ràng là phù hợp với sở thích của Đức Bênêđictô.
Ngôn ngữ mẹ đẻ của Đức Giáo Hoàng xuất thân từ xứ Bavaria cũng được thể hiện trong ngôn ngữ của Thánh Lễ, nhưng chỉ trong Kinh Cầu Tín Hữu, trong khi các bài đọc lần lượt được đọc bằng tiếng Tây Ban Nha và tiếng Anh, và Tin Mừng được đọc bằng tiếng Latinh.
Nhưng mối liên hệ với người Đức cũng khá hiển hiện trong các cách thế khác biệt. Lá cờ Rautenflagge màu xanh và trắng của Bavaria hiện diện khắp nơi trong đám đông, khi những người hành hương từ quê hương của vị giáo hoàng người Đức đầu tiên trong 1,000 năm xuất hiện đông đảo để cầu nguyện và cử hành cuộc đời của nhân vật sinh ra với tên Joseph Ratzinger.
Một nửa phần những hàng ghế đầu ở Quảng trường Thánh Phêrô chật ních người Đức mặc trang phục truyền thống của xứ Bavaria và cầm cờ hiệu có trang trí các biểu tượng của văn hóa và lòng mộ đạo Đức, nhiều người trong số họ là thành viên của các hội huynh đệ Công Giáo địa phương, bao gồm cả hội mà gia đình Ratzinger từng tham gia. Khi Thánh lễ kết thúc, các biểu ngữ có nội dung “Danke Papst Benedikt” (Cảm ơn Đức Giáo Hoàng Bênêđictô) đã được giương cao, và một ban nhạc kèn đồng của Đức bắt đầu chơi một bài hát tưởng nhớ truyền thống khi các giáo dân chào mừng vị Giáo hoàng đã khuất.
Sự hiện diện của người Đức tại Quảng trường Thánh Phêrô cũng đặc biệt trẻ, khi các gia đình có trẻ nhỏ và nhiều thanh niên hiện diện trong số những người cầu nguyện cho Đức Giáo Hoàng Bênêđictô.
Nhưng thiếu một yếu tố của Công Giáo Đức: nhiều giám mục của đất nước. Mặc dù những người như Giám mục Rudolf Volderhozer của Regensburg và Giám mục Stefan Oster của Passau đều có mặt, nhưng những nhân vật như chủ tịch hội đồng giám mục Đức, Giám mục Georg Bätzing của Limburg, lại vắng mặt một cách đáng chú ý.
Sự hiện diện của rất nhiều người Công Giáo Đức trẻ tuổi cùng với sự vắng mặt của các nhà lãnh đạo phẩm trật có thể là một dấu hiệu cho thấy mặc dù giới lãnh đạo Giáo hội ở Đức hiện đang đi theo một con đường khác với con đường mà Đức Giáo Hoàng Bênêđictô vạch ra, nhưng tương lai của Công Giáo Đức có nhiều khả năng sẽ ở trong khuôn khổ của ngài.
Người ta tưởng tượng rằng điều này có thể đặc biệt xảy ra nếu Giáo hoàng Bênêđíctô được phong thánh hoặc được công nhận, như nhiều người tin rằng ngài sẽ là tiến sĩ của Giáo hội. Nhiều người trong đám đông hôm nay dường như nghĩ rằng điều đó sẽ xảy ra, khi hô vang “Santo Subito!” (Phong Thánh ngay lập tức!) phát ra một cách tự nhiên từ những người tụ tập, trong khi những người khác giương cao các biểu ngữ truyền đạt cùng một thông điệp. Người ta cũng có thể nghe thấy tiếng hô “Benedetto” sau khi Phụng vụ Thánh Thể kết thúc.
Nói chung, tuy tang lễ của Đức Bênêđictô XVI có thể không huy hoàng tráng lệ như các tang lễ của các vị giáo hoàng trong quá khứ, nhưng nó gói gọn sâu sắc tinh thần của vị Giáo hoàng kính yêu: khiêm tốn, thân mật và tập trung vào tình yêu cứu độ của Chúa Giêsu Kitô.
