Đức Hồng Y Francisco Robles Ortega của Guadalajara, Mễ Tây Cơ, và Tổng thống Mễ Tây Cơ Andrés Manuel López Obrador đang có một cuộc khẩu chiến dữ dội sau khi nhà lãnh đạo quốc gia trả lời bằng một trò đùa trước các câu hỏi về một vụ giết người hàng loạt tàn bạo đã khiến Mễ Tây Cơ quay cuồng thêm sau hàng nghìn vụ giết người liên quan với các băng đảng ma túy ngoài tầm kiểm soát.
Một chuyên mục ý kiến đăng trên El Seminario – tờ báo của Tổng giáo phận Guadalajara – đã chỉ trích López Obrador, người đã bị đặt câu hỏi về việc chính phủ của ông rõ ràng không có khả năng giải quyết các vụ giết người và khủng bố trên diện rộng dưới bàn tay của các băng đảng ma túy.
Tờ báo cáo buộc: “Không hề giải quyết nghiêm túc những vấn đề mà đất nước đang phải đối mặt trong các lãnh vực tội phạm, y tế, giáo dục, López Obrador còn đáp lại” bằng sự khinh thường, thờ ơ và chế nhạo mà không quan tâm đến các nạn nhân.
Bài xã luận ngày 26 tháng 8 được đưa ra sau khi López Obrador kể một câu chuyện cười tại một trong những cuộc họp báo hàng ngày của ông khi giới truyền thông hỏi về vụ mất tích hồi tháng 8 và được cho là vụ sát hại một nhóm thanh niên ở miền trung Mễ Tây Cơ. Thay vì đề cập đến vấn đề, ông ta khẳng định mình chưa nghe câu hỏi và thay vào đó kể một câu chuyện cười. Sau đó ông ta rút lui.
Tờ báo của tổng giáo phận đã không ngần ngại phê bình López Obrador: “Ông ấy không sợ bị coi là lố bịch, điều này đã trở thành một hình thức cai trị. Với phản ứng mà ông ta đưa ra, điều mà tất cả chúng ta đều biết, về vấn đề 5 thanh niên biến mất ở Lagos de Moreno, ông ta không chỉ thể hiện sự thiếu nhạy cảm mà còn thể hiện sự băng hoại.”
Năm người bạn thời thơ ấu, trong độ tuổi từ 19 đến 22, đã cùng nhau tham dự hội chợ hàng năm tại Lagos de Moreno, một thành phố thuộc địa ở bang Jalisco. Lần cuối cùng họ được nhìn thấy đang chơi túc cầu cách thành phố khoảng 3 dặm. Sau đó, khi thi thể của họ vẫn chưa được xác định, trên mạng xã hội đã tràn ngập nhiều hình ảnh cho thấy những nam thanh niên này bị trói, bịt miệng và nhìn vào camera một cách đầy sợ hãi. Các nhà điều tra sau đó đã xác định được địa điểm có thể xảy ra vụ giết người. Hài cốt của họ cuối cùng được tìm thấy không xa hiện trường giết chóc. Báo chí đưa tin họ đã bị bọn côn đồ buôn ban ma túy sát hại dã man khi từ chối gia nhập tổ chức tội phạm.
Người Mễ Tây Cơ đã đáp lại bằng cách thắp hàng nghìn ngọn nến để tưởng nhớ họ tại các nhà thờ trên khắp đất nước.
“Chế giễu, không coi trọng sự việc, cười nhạo sự bất hạnh của người khác (chẳng hạn như trẻ em mắc bệnh ung thư) đã trở thành một trong những phương tiện của ông ta được gọi là “chiến lược đi quá xa” để ‘trả lời’ khi ông ta không muốn, không thể, hoặc không biết cách trả lời,” tờ báo tranh luận. Gọi là “chiến lược đi quá xa” vì khi bị chất vấn, López Obrador thường chọn cách chế diễu người đặt câu hỏi và chụp mũ họ là “đi quá xa”, là phóng đại.
Tờ báo dẫn lời Đức Hồng Y Robles, người đã nói: “Những gì chúng ta đang thấy là sự thờ ơ rất lớn từ phía chính quyền, những người lẽ ra phải quan tâm hơn đến việc chăm sóc giới trẻ và đưa ra những quyết định chắc chắn hơn”.
Robles nói tiếp: “Chúng ta đang sống trong một môi trường tội phạm mà không có tầng lớp xã hội nào là vô tội”. “Đây không phải là chuyển giao trách nhiệm mà là đối mặt với những gì đang xảy ra với toàn quyền pháp luật. Nếu không thì chuyện này không thể sửa được.” Điều này là do “trong mọi việc đang diễn ra đều có sự đồng lõa, không bị trừng phạt, và được bảo vệ”.
Tại cuộc họp báo ngày 28 tháng 8, khi được yêu cầu trả lời điều mà người đặt câu hỏi gọi là “sự can thiệp của các giáo sĩ”, López Obrador nói: “Tôi rất tôn trọng họ và họ có quyền bày tỏ bản thân; có sự tự do. Bạn đã biết rằng tôi được hướng dẫn bởi những gì Đức Thánh Cha Phanxicô suy nghĩ và tôi đồng cảm với cách suy nghĩ và cách sống của Đức Thánh Cha, bởi vì ngài luôn ủng hộ công lý, ủng hộ những người khiêm tốn, ủng hộ những người bị sỉ nhục. Ngài không ủng hộ chế độ giáo sĩ trị, ngài không ủng hộ kẻ có quyền lực. Ngài là một mục tử Kitô chân chính và tôi tôn trọng ngài.”
“Nếu ngài có ý kiến gì đó chống lại chính sách của Mễ Tây Cơ, thì chúng ta sẽ phải xem điều gì đang xảy ra, nhưng Đức Thánh Cha Phanxicô có thể phản đối điều gì, nếu ở Mễ Tây Cơ chúng ta đang quan tâm đến người nghèo hơn bao giờ hết?” Nhà lãnh đạo Mễ Tây Cơ nói tiếp. “Ở đây người ta chứng minh rằng nghèo đói và bất bình đẳng đã giảm ở Mễ Tây Cơ, điều này không xảy ra ở các quốc gia khác trên thế giới. Vì thế nên không có gì phải sợ; chúng ta rất tốt.”
Theo Viện Thống kê Quốc gia Mễ Tây Cơ, có 32.223 vụ giết người vào năm 2022, giảm nhẹ so với năm 2021. Năm 2023, có 15.122 vụ giết người trong nửa đầu năm, so với 15.381 vụ cùng kỳ năm 2022. Tỷ lệ giết người ở Mễ Tây Cơ lên tới 25 trên 100.000 dân, trong khi ở Mỹ là 7,8 trên 100.000 vào năm 2021.
López Obrador đã phải đối mặt với các vụ giết người ngày càng gia tăng, bạo lực băng đảng và các vụ giết người ngoài vòng pháp luật của cảnh sát và lực lượng vũ trang kể từ khi ông nhậm chức vào năm 2018. Nguyên nhân phần lớn là do các cuộc chiến tranh giành quyền lợi giữa các băng đảng tham gia buôn người, sản xuất và buôn lậu ma túy, bắt cóc, tống tiền và các thủ đoạn khác. Ông từng hứa “ôm chứ không phải đạn” như một chính sách nhằm giải quyết nạn khủng bố ma túy ở Mễ Tây Cơ. Khi công bố số liệu thống kê tội phạm vào tháng trước, ông tuyên bố: “Chiến lược giải quyết các nguyên nhân gốc rễ của bạo lực đang bắt đầu cho thấy kết quả”.
